De jacht is weer geopend

Niet alleen onze koning mag weer knallen, in ‘zijn’ Kroondomein. Ook hier in de Haute-Vienne is afgelopen zondag het jachtseizoen begonnen. Overal in de bossen om ons heen klonk plots het opgewonden gehuil van de eindelijk vrijgelaten honden. Het was de dag na de twintigjarige herdenking van 9/11. Deze keer geen onschuldige burgers als doelwit, maar onschuldige dieren. Arme reeën, vossen, konijnen, fazanten, dassen, marters, patrijzen, edelherten. Hun rust is weer voorbij, het komend half jaar. Geen schijn van kans tegen de oranje hesjes van het Franse platteland.

Buikige mannen in hun jagerskloffie, buks over de schouder, de ouwetjes wachtend op een bospad, de jonkies almaar heen en weer rijdend in het land. In de verte hoorde ik ’s middags een sirene van de pompiers. Een jager in zijn bil geschoten? Goede kans, want tussen de middag trekken ze zich altijd terug in hun jachthut voor een uitgebreide lunch. En om half drie zie je ze weer verschijnen, ietwat onzeker op de benen na zo’n welbesproeide maaltijd, en hup, het bos weer in met hun autootjes - niet zomaar de nette doordeweekse wagen, maar hun speciale jachtjeepje, met achterin het hek voor de honden.

Het is een delicaat evenwicht, dat tussen traditie en vooruitgang. Het aardige van Frankrijk is natuurlijk dat het een conservatief land is. In Nederland zijn alle ooit authentieke dorpjes omgetoverd in Vinex-wijken, industrieterreintjes en rotondes. Die Franse hang naar traditie zorgt hier voor het typische Franse dorp: een dorpsstraat, een mairie, een jongens- en meisjesschoolgebouw, een postkantoor en een monument voor de gevallenen. Soms een prachtig gerestaureerd stationnetje, dat in Nederland allang zou zijn platgebulldozerd en vervangen door een triest modernistisch stukje architectuur. Maar diezelfde hang naar traditie zorgt dus ook voor het in stand houden van de jacht. Je zou zeggen, dat sterft vanzelf wel uit - ze schieten bovendien elk jaar wel zo’n veertig van hun eigen jagerscollega’s overhoop - maar er komen ook steeds weer jonge boerenjongens bij. Helaas.

Voor ons betekent het: niet meer op zaterdag en zondag op de mountainbike of op ons paard het bos in. Laat staan een wandeling met de honden. Dus hadden we maar even gewacht tot maandag. We liepen op die mooie septemberochtend achter ons huis het bos in, waar alles weer een beetje toegankelijk is na een half jaar houtkap. Alle kastanjeboompjes zijn gekapt, om paaltjes van te maken. Dat gaat tegenwoordig met enorme machines, die zich een weg door het bos beuken, waar ze met een ingenieus apparaat in no-time een boom bij de voet omarmen, afzagen, optillen, op een stapel leggen en vervolgens met diezelfde machine stammetjes van precies twee meter maken. Soms gooien ze de afgezaagde stammen op het pad, zodat er niemand meer door kan. Maar nu hebben ze eindelijk de boel opgeruimd en kunnen we onze routes weer oppakken. 

Deze winter is het mannetje overleden dat hier in het bos een flink terrein met een enorme moestuin had. Het was zijn laatste stukje bezit hier. Ruim tachtig jaar geleden vlakbij geboren, zijn hele leven in het gehuchtje verderop gewoond, op de boerderij van zijn vader en later van hem. Maar de laatste tien jaar in een verzorgingstehuis in de dichtstbijzijnde stad. Zo lang het kon kwam hij af en toe met zijn bestelwagentje naar zijn moestuin gereden om erin te rommelen. En om een paar jerrycans water te halen uit zijn bron. Hij had een bron op zijn terrein en dronk zijn hele leven al geen leidingwater - vertrouwde hij niet - alleen maar water uit zijn eigen bron, niets anders. We spraken hem geregeld en hadden hem een tuinstoel gegeven, om lekker in het zonnetje uit te rusten.

Maar goed, het ging steeds slechter met hem - hij had het aan zijn hart - en we hadden hem al een tijd niet meer gezien, toen we deze afgelopen maandag een wit bestelwagentje zagen staan bij zijn stuk grond. We liepen eropaf, verheugd. Maar toen we dichterbij kwamen, bleek het Cantin te zijn, het boefje van onze streek. Een scharrelaar. Toen we hier pas kwamen, werden we gewaarschuwd voor hem. Hij zou niet helemaal deugen. Had geen werk, dronk nogal, en scheen aan de kost te komen door de restaurants in de streek te voorzien van haas, fazant, wilde eend, ree, rivierkreeftjes en natuurlijk paddenstoelen, kastanjes, walnoten en wat er nog meer door de natuur werd aangeboden. Alles niet geheel legaal, zo begreep ik. Hij was toen een jaar of veertig, woonde nog bij zijn moeder, samen met zijn zwakbegaafde zus. Cantin had ze ook niet helemaal op een rij, maar iets minder desastreus. Enfin, hij is inmiddels zestig, heeft een blauwe maandag gewerkt als chauffeur bij de bloedtransfusiedienst, maar heeft zich af laten keuren en rommelt weer lekker verder. Een paar jaar terug heeft hij eindelijk een vrouw gevonden, na een ‘vakantie’ in Burkina Faso. Hij had het al eens eerder met een Russische geprobeerd, maar die was al snel vertrokken, mét zijn tweedehands Mercedes. 

Nu stond hij aan het hek te rommelen, terwijl we hem van achteren naderden. Labrador Pomme barstte uit in een onheilspellend geblaf. Geschrokken draaide Cantin zich om en licht ongemakkelijk begroette hij ons. “We dachten dat het mannetje er weer was,” zei ik. “Nee, hij is dood,” antwoordde hij op zijn meest verdrietige toon. “Ach jee!” “Ja, zijn hart.” We wisselden even onze ervaringen met hem uit. Cantin leek wel te begrijpen dat hij iets moet zeggen om te verklaren wat hij daar deed. “Ik keek even of er al paddestoelen waren,” verzon hij tenslotte. “Beetje vroeg, lijkt me?” “Ja, dat is waar, maar ça va venir!” Dat was ook weer waar. Ik keek even naar het slot dat op de ketting zat. Het zat nog dicht. We wensten hem een fijne dag. “Pareillement!” We wachtten even tot hij met zijn bestelautootje het bospad afreed. Herfst op komst.

Voor meer verhalen over ons leven in Frankrijk: zie www.leopauw.com