Het franse zorgsysteem

Omdat in dit forum door nieuwkomers in Frankrijk regelmatig vragen verschijnen over het franse zorgsysteem, heb ik besloten mijn standaardantwoord op die vragen vast te leggen in een artikel. Dan kan ik daar in het vervolg simpelweg naar verwijzen.

Het basiszorgverzekeringssysteem in Frankrijk is heel anders is geregeld dan in Nederland. Het franse basiszorgstelsel is vastgelegd in de Wet PUMa (Loi de la Protection Universelle Maladie). In het algemeen kun je stellen dat de basisverzekering vrijwel alles vergoedt. Maar niet volledig, zoals in Nederland. (Aan de andere kant betaal je hier ook geen jaarlijkse eigen bijdrage.) In de basisverzekering zijn voor alle medische verrichtingen en voor bezoeken aan artsen, specialisten en tandartsen en voor hun medische handelingen basistarieven vastgesteld. Die zijn laag. Van die lage tarieven vergoedt de basisverzekering (Caisse Primaire d'Assurance Maladie oftewel CPAM) in het algemeen 70%.

Omdat de vastgestelde basistarieven zo laag liggen, rekenen veel specialisten en tandartsen véél meer dan het basistarief. Toch krijg je als patiënt maar 70% van het basistarief vergoed. Alleen wanneer je lijdt aan een erkende chronische ziekte (ALD = Affection de Longue Durée), krijg je 100% van de basisvergoeding terug. ("Erkend" wil zeggen dat de ziekte op een vastgestelde lijst met chronische ziektes voorkomt.) Zie voor de lijst met erkende chronische ziektes bijvoorbeeld Service Public. De overschrijdingen van de tarieven door specialisten komen dan nog steeds (gedeeltelijk) voor eigen rekening. Zie Ameli.fr.

Ook voor hulpmiddelen, zoals bijvoorbeeld hoortoestellen en brillen waren in het verleden bijzonder lage basisvergoedingen vastgesteld, waardoor je als patiënt heel veel moest bijbetalen. Per 1 januari 2020 zijn nieuwe vergoedingen voor brillen en mondprotheses ingegaan, waardoor je daarvoor (althans voor bepaalde goede modellen) niets meer hoeft bij te betalen, wanneer je tenminste naast je basisverzekering ook een aanvullende verzekering hebt. In 2021 volgen de hoortoestellen. Je moet wel kenbaar maken dat je in het kader van deze nieuwe regeling een bril, mondprothese of hoortoestel wilt aanschaffen!

Voor al die niet-vergoede ziektekosten kun je een aanvullende verzekering afsluiten. Die wordt in Frankrijk aangeduid met "complémentaire", hoewel vaker het woord "mutuelle" wordt gebruikt. Ook als verdragsgerechtigde (een Nederlander of Belg die AOW en/of pensioen of een uitkering uit Nederland of België ontvangt) kom je, wanneer je aan de voorwaarden voldoet, in aanmerking voor de CSS. Zie Droit-Finances.com. Ook als verdragsgerechtigde (een Nederlander of Belg die AOW en/of pensioen of een uitkering uit Nederland of België ontvangt) kom je, wanneer je aan de voorwaarden voldoet, in aanmerking voor de CSS.

Ook deze aanvullende verzekeringen zijn anders geregeld dan in Nederland. De premie wordt bepaald naar leeftijd en zij werken met percentages (behalve de CSS). Je kunt je bijvoorbeeld voor 100% verzekeren, voor 200% of voor 300%. Dan vult de mutuelle de 70% vergoeding van de basisverzekering aan tot respectievelijk deze percentages. Wanneer een specialist bijvoorbeeld 2,5 keer de vastgestelde basisvergoeding vraagt, krijg je met een 300%-verzekering alles vergoed, maar met een 100%-verzekering slechts het vastgestelde basisbedrag. Een voordeel van de meeste mutuelles à 300% is ook dat je in een ziekenhuis recht hebt op een eenpersoonskamer (voorzover beschikbaar).

Bij sommige mutuelles kun je ook bij lagere verzekerings-percentages tegen bijbetaling kiezen voor het recht op een eenpersoonskamer. Daarnaast bieden mutuelles vaak een verzekering aan die alleen geldt voor ziekenhuisopname. De premie daarvoor is uiteraard lager.

Maar... mutuelles (behalve de CSS) rekenen in Frankrijk premie naar leeftijd. Voor 65-plussers zijn deze premies niet mis. En wanneer de CPAM een bepaald medicijn of een behandeling niet vergoedt, vergoedt ook de mutuelle niets.

Je kunt je als verdragsgerechtigde ook in Nederland laten behandelen. Met de EHIC-kaart (aan te vragen bij o.a. het CAK) heb je recht op de voorzieningen van de NL basisverzekering. Maar eventuele bijkomende kosten moet je zelf betalen, want de franse basisverzekering vergoedt geen ziektekosten in het buitenland en de mutuelle dus ook niet.

Extra aandacht verdient de CMUNF (Club van Medische Uitvoerders voor Nederlanders in Frankrijk). Deze vereniging is opgericht door verzekeringskantoor Butet en De Jong (met enkele NL-sprekende medewerkers), met als doel om lagere premies te kunnen bedingen bij mutuelles. Bovendien geeft de CMUNF voorlichting over medische zorg aan Nederlanders die in Frankrijk wonen. Ook aan April-international.com (Frans, Duits en Engels), waar de CMUNF haar ziektekostenverzekering heeft ondergebracht, zijn diverse NL-sprekende medewerkers verbonden.

Deze gids biedt ook veel informatie voor NL verdragsgerechtigden, evenals de FANF-website. De gids is inmiddels wel verouderd, ZIN is bijvoorbeeld CAK geworden, maar hij biedt nog steeds veel nuttige informatie.

(De CPAM gaat over de basisverzekering voor burgers in het algemeen. Voor agrariërs is dat de MSA (Mutualité Sociale Agricole). Voor mensen zonder (voormalig) arbeidsinkomen (werk, pensioen) bestaat de CMU (Couverture Maladie Universelle). Daarvoor kun je eventueel in aanmerking komen wanneer je minimaal drie maanden legaal in Frankrijk verblijft, bij immigratie een ziektekostenverzekering hebt en kunt aantonen dat je voldoende middelen van bestaan hebt om geen beroep te hoeven doen op de franse openbare kas.

Er bestaat ook een engelstalige hulplijn van de CPAM. Het telefoonnummer is 3646 of 08 11 36 36 46. Bereikbaar op werkdagen van 8.30 tot 17.30 uur.

_____________________________

☑️ Beste plaatser van dit bericht,

fijn dat je gebruik maakt van dit forum. Doe alsjeblieft mee met de discussie die volgt op je bericht! Reageer zelf op de reacties die anderen geven. Dat mag ook best een bedankje zijn.

_____________________________

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20200831, Geldzaken, Gezondheid, Sport en Spel

Reactie van Renger Tijhuis op 8 Oktober 2020 op 22.06: Het is al jaren stabiel, en ik zie prima. Dat is zo ongeveer de test die mijn franse opticien me liet doen in een soort van opslaghok tussen de dozen met een bord met letters (je kent het nog wel van de schoolarts) en houd maar 1 hand op je oog. En vervolgens een stukje uit een boek voorlezen dat er toevallig ergens rondslingerde. Lukt dat alles, geen hoofdpijn, dan zijn je ogen goed :). Dus dat kan ik zelf ook wel.

Maar goed, indien nodig langs een oogarts gaan of een keer laten checken als je toch in nederland bent bijvoorbeeld bij een goede opticien. Misschien niet optimaal, maar voor mij werkt het. En met lenzen moet je zeker af en toe laten checken of je lenzen kan/mag blijven dragen.

Mijn vrouw vertelt me net dat ik de lenzen zelfs deels vergoed krijg door onze mutuelle. Officieel moet je dan een verwijzing inleveren, maar via onze tussenpersoon nooit hoeven doen.

Overleden Reactie van Susan op 8 Oktober 2020 op 22.55

Hier bij de opticien kan je gratis je ogen laten testen, dus niks naar Nederland allemaal onzin!

Reactie van Renger Tijhuis op 8 Oktober 2020 op 23.56: Susan, ik geef alleen maar mijn persoonlijke ervaring weer en hoe ik aan mijn lenzen kom. Je mag daar van vinden wat je vindt. Als je de oplossing al weet stel de vraag dan niet.

Reactie van Theodora Besse op 9 Oktober 2020 op 8.10: Officieel mogen opticiëns in Frankrijk geen oogmetingen doen. Dat houden oogartsen met alle geweld tegen, hoewel ze zodanig vol patiënten zitten dat het regelmatig tot zes maanden duurt eer je als nieuwe patiënt een afspraak kunt maken. Ook hier in de buurt zit een opticiën die een slimmigheidje heeft uitgehaald, waardoor hij wel oogmetingen mag doen: hij heeft een contract met een oogarts afgesloten, waardoor de oogmeting zogenaamd onder auspiciën van de oogarts gebeurt.

Van heinde en ver stromen "de patiënten" toe om hun ogen te laten meten. De winkel zit stampvol en je moet lang op je beurt wachten. Hij heeft zelfs een assistente moeten aannemen, terwijl het er vroeger doodstil was en je meteen aan de beurt was. Maar kennelijk heeft het verhaal snel de ronde gedaan.

Begin januari dit jaar is er in opdracht van de franse regering een rapport (pdf) verschenen, waarin wordt gepleit om het duitse en nederlandse model, waarbij opticiëns oogmetingen mogen verrichten, ook in Frankrijk toe te passen. Voor een eenvoudige samenvatting zie hier:

https://www.vie-publique.fr/rapport/276148-filiere-visuelle-modes-d...

Hoewel zeven op de tien van de Fransen van 20 jaar en ouder een bril of lenzen draagt, blijft de FR oogartsenorganisatie zich met hand en tand tegen het voorstel verzetten, met het argument dat je niet tegelijkertijd ogen kunt meten én brillen en lenzen met winst verkopen. Pure broodnijd. Maar ook in Frankrijk zal het eens moeten gebeuren.

Reactie van Janny O. op 9 Oktober 2020 op 9.59: Ik zie toch steeds meer reclame met de tekst: "examen gratuit de votre vue"

Reactie van Theodora Besse op 9 Oktober 2020 op 11.43: Klopt Janny, sinds een decreet uit 2016 mogen opticiëns in Frankrijk een ietsepietsie meer. Ze hebben daarom allemaal de apparatuur voor het meten van ogen in huis. Maar het voor het eerst aanmeten van een bril is voor hen nog steeds verboden. Daar blijft de ophtalmologue voor nodig.

Zie MaVieEnLumière.fr, waar onder meer de vier handelingen staan die een opticiën (onder beperkende voorwaarden) voor je mag verrichten. Wanneer je dus al een recept van de ophtalmologue voor een bril of lenzen hebt (zoals jij), kun je voor een oogmeting bij de opticiën terecht, mits je recept niet ouder is dan 5 jaar (boven de 42 jaar niet ouder dan 3 jaar). Ook als je op je bril bent gaan zitten en de glazen gebroken zijn, mag de opticiën een nieuwe bril voorschrijven, maar alleen in geval van urgentie en als een mogelijke andere medische oplossing niet voorhanden is. Pffffffffffffff!

Dat is dus nog steeds niet de situatie, zoals die in Duitsland en Nederland bestaat, waar je je ogen gewoon kunt laten opmeten en vervolgens een bril (of lenzen) kunt uitzoeken.

Reactie van Rob van der Meulen op 9 Oktober 2020 op 11.56: Theodora, bedankt voor het nogmaals vestigen van ieders aandacht op wat er op dit forum al is gepubliceerd. Op mijn verlanglijstje voor Sinterklaas staat nog steeds genoteerd: het zou handig zijn wanneer een aantal terugkerende onderwerpen, importeren van een auto, omgang met makelaars, erfafscheiding, klussen en ga zo maar door wat makkelijker zouden zijn terug te vinden op deze website. Niet alleen voor nieuwkomers: ik worstel zelf zo nu en dan ook met de zoekfunctie rechtsboven aanwezig.

Reactie van Theodora Besse op 9 Oktober 2020 op 12.45: Rob, je moet niet mij maar Anton bedanken! Nadat ik de aan Daan en de overige reageerders beloofde wijziging had doorgevoerd, waardoor het artikel verdween en opnieuw moest worden goedgekeurd, was Anton niet alleen zo vriendelijk om het meteen goed te keuren, maar bovendien heeft hij het bovenaan geplaatst, op de datum 8 oktober 2020. Normaal komt een artikel weer op de oude plaats terecht.

Alleen aan de datum boven de reacties zie je nu nog dat het al eerder (op 31 augustus jl.) was geplaatst. Inderdaad blijkt uit verschillende reacties dat mensen het artikel nu pas voor het eerst zien!

Eigenlijk zou iedere keer, wanneer er een nieuwe reactie komt, het artikel weer bovenaan terecht moeten komen, zoals in het forum van InfoFrankrijk, maar dat zal bij NING waarschijnlijk niet mogelijk zijn.

Reactie van Leopold van Wageningen op 7 December 2020 op 12.40: Het verhaal geeft een goed inzicht in het Franse systeem maar ik wil er iets aan toevoegen voor mensen met een staatspensioen. Enige jaren geleden heeft Nederland het voor elkaar gekregen dat mensen met een staatspensioen verplicht zijn belasting te betalen in Nederland en niet vrij zijn om in het woonland te betalen. Het ergste van deze regeling is dat men dan automatisch verplicht wordt om een Nederlandse basis verzekering te nemen en dat geldt voor iedereen ongeacht of men dicht bij Nederland woont of aan de andere kant van de wereld.

Voor mensen die in Frankrijk wonen heeft dit tot gevolg dat men 2 basis-verzekering heeft en enkel in Frankrijk een aanvullende verzekering kan nemen. Gaat men nu voor tandzorg naar Nederland dan zegt de CPAM dat men niet vergoed omdat de basisverzekering in Nederland is en helaas zit er in de Nederlandse basis verzekering geen tandarts vergoeding. Normaal stuurt de CPAM na vergoed te hebben de facturen en het bewijs van vergoeding door naar de mutuel maar in dit geval niet. Of in kort gezegd men komt terecht in het niet aansluiten van 2 totaal verschillende systemen.