Het is 40 dagen na Kerst, dus is het in Frankrijk het feest van La Chandeleur. La Fête de la Chandeleur komt van de latijnse woorden "Festa candelarum" oftewel het feest van de kaarsen. Oorspronkelijk was het namelijk een heidens feest, dat in Rome werd gevierd.
De Romeinen vierden het Festa Candelarum, maar pas half februari, wanneer de vogels de liefde beginnen te bedrijven. Dat feest vierden de Romeinen door in een optocht door de straten van Rome te trekken, waarbij ze brandende fakkels meedroegen ter ere van Lupercus, de god van de vruchtbaarheid. Ze noemden het feest dan ook de Lupercales.
Het was Paus Gelas I die er in 472 een christelijk feest van maakte als herdenking van de aanbidding van Jezus in de tempel, 40 dagen na zijn geboorte. Vanaf toen staken de mensen kaarsen aan voor de vensters van hun huizen en ze brandden ook gezegende kaarsen in de kerken.
Daarnaast boden ze aan voorbijtrekkende pelgrims zelfgebakken flensjes aan ten teken dat de winter eindelijk voorbij was. Voor flensjes (dessert gras) heb je namelijk maar weinig ingrediënten nodig. In die tijd werden ze gebakken van restjes meel, die waren overgebleven uit de winter.
De vorm en de kleur van de flensjes herinneren ons aan de terugkeer van het licht, van de zon. De dagen beginnen al merkbaar langer te worden.
Flensjes bakken werd ook als geluksbrenger beschouwd. Daartoe moet je wel het allereerste flensje meermaals bakken met de pan in de rechterhand en een munt in de linkerhand.
Aan La Chandeleur hebben we ook verschillende franse spreekwoorden te danken:
"À la Chandeleur, l'hiver se meurt ou prend vigueur."
"À la Chandeleur, au grand jour, les grandes douleurs."
"À la Chandeleur, grande neige et froideur."
Laten we maar hopen dat deze spreekwoorden dit jaar niet op werkelijkheid berusten.
Bron: NotreTemps, zie ook: fr.Wikipedia
Maria
Dank Theodora voor dit verhaal! Hoopvol en halsreikend kijken we uit naar de eerste tekenen van de lente.
De Canadese ganzen die vorige week weer op ons meer neerstreken zijn gebleven en bedrijven de liefde op het eilandje.
In onze commune kunnen we vanmiddag COVID proof flensjes afhalen om thuis te eten. Lijkt me niet echt gezellig dus houden we het op stokbrood met kaas.
2 Feb 2022
Robert T
na een super mini enquête bij de Fransen in het dorp wist er 1 dorpeling van de zes wat La Chandeleur betekende. Maar mogelijk hebben die mensen niet goed opgelet op school ha ha.Die katholieke kerk heeft bijna alle z.g. heidense feesten gekaapt ter meerdere eer en glorie van het Vaticaan zelf.
Mevr Besse blijft een leuk verhaal dat wel.
2 Feb 2022
Robert T
sorry letters willen niet kleiner bovenstaand
2 Feb 2022
saskia
Mmm , lekker , misschien dit voor het avondeten , dank Theodora, ook interessant het verhaaltje
2 Feb 2022
Overleden
Theodora Besse
Ha Maria, ook ik kijk reikhalzend uit naar de lente, hoewel het hier niet eens zo koud is als gewoonlijk in deze tijd. Het is zelfs behoorlijk warm, al waait de Tramontane behoorlijk hard. Ik ga direct de was ophangen, lekker veel wind en flink wat zon, dus gauw droog.
Hier is helaas geen meer, maar de kikkers zullen binnenkort wel beginnen te kwaken in het meertje dat zich door de regen onderaan de open mijn vormt, waar ik iedere morgen met Pico loop. Want ook zij planten zich voort. Voor mij begint het voorjaar met het gekwaak van de kikkers in de mijn.
Morgenochtend brengt mijn dochter flensjes mee voor bij de koffie. Ze bakt ze vrijwel iedere dag, want daar ontbijten zij en haar man mee. Ikzelf ontbijt met een appel en een mandarijn. Stokbrood eet ik alleen tussen de middag.
2 Feb 2022
Peter Jan
Wat een bijna vrolijk en lekkere trek gevend artikel brengt Theodora ons. Toevallig at ik gisteren een hartige, goed gevulde pannenkoek, zeker geen crêpe.
Hier fluiten de vogels sinds een paar dagen het hoogste lied, dus de lente lijkt op komst.
En tenslotte @ Maria: ik zou zeker even langsgaan in het dorp om de covid-regels bestendige crêpes in ontvangst te nemen. Het samenkomen, even gedag zeggen en de baksters bedanken lijken me belangrijk in deze in sociaal opzicht armoedige tijd. Het gaat om het gebaar. Mijn idee :)
2 Feb 2022
Overleden
Theodora Besse
Ondertussen hebben anderen ook gereageerd. Tja Robert, la Chandelier is niet zó bekend. Inderdaad hebben de christelijken veel heidense feesten (Pasen, Pinksteren, Kerstmis (midwinterfeest) tot algemeen erkende christelijke feestdagen omgetoverd. Of dat nu "tot meerdere eer en glorie van het Vaticaan" was, weet ik niet.
Vroeger waren de mensen véél (goed)geloviger waren dan heden ten dage, getuige het feit, dat wij (gelovig of niet) Pasen, Pinksteren en Kerst ieder jaar weer vieren. De Kerstboom is dan toch maar mooi in ere gebleven, evenals de eieren met Pasen!
2 Feb 2022
marielle
In Nederland heet dit Maria Lichtmis. En wordt toch ook hier en daar gevierd.
https://engelendale.squatina.be/blog/waarom-wij-op-maria-lichtmis-p...
2 Feb 2022
Overleden
Theodora Besse
Dankjewel, Marielle! Maria Lichtmis? Nooit van gehoord. Maar ik ben dan ook ongelovig grootgebracht en dat ook gebleven. Ook al heb ik vele jaren in Limburg gewoond, waar ik veel van de katholieke feesten heb meegekregen. Carnaval heb ik altijd van harte meegevierd! Maar aan vasten deed ik niet.
Een heel interessante link heb je ons gegeven! Bijzonder leuk om te lezen! In mijn link (NotreTemps) staat nog dat het vroeger bij de Joden de gewoonte was om een kind 40 dagen na de geboorte aan de priesters te tonen. Dat was ook dé gelegenheid voor de moeder om zich na haar bevalling weer in het openbaar te vertonen. Waarschijnlijk bedoelen ze dan jongens, want meisjes werden volgens jouw link pas na 80 dagen naar de tempel gebracht.
2 Feb 2022
Pieter
In Luxemburg heet dit Liichtmessdag en iedereen kent het. Bij de ingang van elk dorp staat er vanaf eind januari een verkeersbord "mir gi liichten" ter waarschuwing voor automobilisten, omdat kinderen op 2 februari huis aan huis gaan met gekleurde lantaarns om iedereen geluk voor het nieuwe jaar te wensen in ruil voor snoep.
2 Feb 2022
Barbara Dumont
Dag Theodora, waar ik woon wordt door iedereen die ik ken de Chandeleur gevierd. Zo had iemand van de wandelclub gisteren 80 pannekoeken gebakken voor de 15 wandelaars... Want zodra je hier lid bent van een vereniging wordt alles met eten (en drinken want de wijn ontbreekt nooit om het gegetene goed door te spoelen) gevierd. Dus net na de gâteau des Rois is het dan tijd voor de pannekoeken.
Jouw artikel deed me ineens aan poffertjes denken waar ik nooit meer aan dacht. En ik heb mezelf dus getracteerd op een electrische poffertjespan waarmee ik volgende week veel succes hoop te hebben met de kleinkinderen. Hij wordt zaterdag bezorgd dus eerst uitproberen op mn man. Ook een leuk woord om uit te spreken voor Fransen "poffertjes" en dan ook "poffertjespan".
Dankjewel dus
2 Feb 2022
Overleden
Theodora Besse
Mijn dochter, Son, meelde me dat crêpes geen flensjes zijn, maar "pannekoeken". Dus je blijft toch met je nederlandse pannekoeken binnen de traditie van La Chandelier of Maria Lichtmis. Eet smakelijk!
2 Feb 2022
Jako
Ik hoop elk jaar dat één van de winkelketens een keer met een grote pan komt om flensjes te bakken. Niet dat ik van hele grote pannenkoeken houdt, maar wel van grote loempia's. En loempiavellen zijn niets anders dan grote dunne flensjes. Hoe groter de flensjes, hoe groter de loempia wordt. En de loempia's die wij gewend zijn van de Chinees in Nederland zijn echt heel groot. Helaas moet ik mij beperken tot middelmaatjes. Ik heb in Frankrijk nog geen winkel gevonden die een pan verkoopt voor grote crêpes, minstens 40 cm diameter.
2 Feb 2022
Maria
@jako: je zou een mooie paellepan kunnen kopen met anti-aanbak...ook 40 cm voor 18,10 euro
Kitchen Craft Poêle à paella Anti-adhésif, 38.5 cm
2 Feb 2022
Overleden
Theodora Besse
Maar Barbara, hoe heet poffertjespan dan in het Frans? DeepL Traduction geeft geen resultaat, behalve "poêle poffertjes". Toen heb ik "poffertjespan électrique" gezocht op Amazon.fr. En toen kwam ik bij maar liefst drie pagina's met poffertjespannen, sommige electrisch. Ze bestaan hier dus kennelijk wel, maar als "poffertjes". Misschien een typisch nederlandse specialiteit.
Op Amazon leerde ik dat poffertjes hier ook wel blinis worden genoemd. Toen ik poêle à blinis électrique zocht, kwam ik uit bij 7 pagina's met poffertjespannen, maar ook gewone koekepannen, sommige electrisch.
Enfin, poffertje is dus in het Frans gewoon poffertje of blini. En poffertjespan is dus gewoon poffertjespan.
2 Feb 2022
Overleden
Theodora Besse
Jako, een loempia bestaat volgens mij helemaal niet uit een flensje, maar uit bladerdeeg (met vulling). Ik ben er ook dol op!
2 Feb 2022
twins
Theodora, Loempiavellen hebben (ongeveer) dezelfde samenstelling als pannekoeken, dit in tegenstelling tot filodeeg waarin geen ei zit maar wel (kokos)olie. Zie hier een recept voor loempiavellen:
https://ohmydish.nl/recept/loempiavellen-zelf-maken
2 Feb 2022
marielle
Toen ik nog aan de crèche werkte, maakte de kokin crèpes voor de kinderen met Chandeleur. En de grotere kinderen mochten ook helpen met het maken van het beslag. De crèpes werden dan gegeten als 'goûter' na de siëste. En uiteraard waren er ook crèpes voor het personeel! Leuk was dat en de kids en personeel blij:-))
2 Feb 2022
Overleden
Theodora Besse
Dankjewel Twins, voor het recept! Al is het meer voor Jako, want ik kook helemaal niet meer voor mezelf. Ik eet wat mijn dochter in glazen bakjes meebrengt of ik eet een kant-en-klaar maaltijd of een halve pizza. Ik ben dol op loempia's , maar ik ga ze echt niet meer voor mezelf klaarmaken.
Toch bedankt, misschien dat m'n dochter er nog een keer iets aan heeft. En dan smullen maar! Haar franse man zal het zeker ook waarderen! Hmmmm!
2 Feb 2022
Robert T
Maria Lichtmis 2 februari wordt u hier uitgelegd.
https://www.kerknet.be/parochie-koersel/informatie/lichtmis
2 Feb 2022
Jako
2 Feb 2022
leroux
pofertjes kennen ze niet in Frankrijk en volgens mij wordt er een ander meel voor gebruikt - toen ik nog werkte op een bank konden we een half uur eerder naar huis gaan met Chandeleur en Mardi Gras om pannekoeken te bakken
2 Feb 2022
twins
@Theodora, Ik begrijp dat je zelf niet meer dagelijks kookt, maar af en toe bezig zijn in de keuken iets lekkers te maken is toch leuk? Zoals jezelf laatst berichtte jaarlijks een kerstbrood te maken?
Je dochter is wel van het zelf maken begrijp ik. Geef haar de link naar deze site eens door en fiets er ook zelf eens door: https://rutgerbakt.nl/ Fantastische recepten met goede uitleg.
Hij was een aantal jaren geleden winnaar in Heel Holland Bakt. Een heel heerlijk recept voor o.a. kerstbrood, maar ook een overheerlijke franse appeltaart met frangipane. Zelf maak ik deze met elstar appels. Goudreinet vind ik meer voor appelmoes. Maar ik dwaal af...
2 Feb 2022
Overleden
Theodora Besse
Leroux, wat is Mardi Gras nu weer? Worden er dan ook pannekoeken gebakken?
Twins, ik heb drie kinderen grootgebracht. Toen moest ik iedere dag koken voor man en kinderen. Nu, op mijn oude dag voor m'n eentje, hoeft het gelukkig niet meer. Ik vind er niets meer aan. Eerst at ik kant-en-klaar maaltijden, afgewisseld met een halve pizza. Tegenwoordig kookt m'n dochter voor me, want voor mezelf vind ik het niet de moeite meer waard om al die moeite te doen, terwijl zij graag in de gaten houdt dat haar oude moeder genoeg eet.
M'n dochter kookt namelijk iedere dag voor haar en haar man. De resten krijg ik. Ze kookt heel lekker, echt op z'n Frans. Als tegenprestatie neem ik haar eens per week mee uit eten, wanneer haar man met zijn wandelclub op stap is.
Zelfs het kerstbrood bakken vind ik niets meer aan, terwijl ik dat vroeger met heel veel plezier deed. Ik doe het tegenwoordig alleen omdat m'n schoonzoon dat zo lekker vindt en ik ook niet met lege handen op het kerstdiner wil aankomen dat m'n dochter ieder jaar (met plezier) voor ons aanricht. Zelf vind ik er niets meer aan om "af en toe in de keuken iets lekkers te maken" voor m'n eentje. Ook naar "Heel Holland bakt" kijk ik nooit.
Toch zal ik mijn dochter je link doorsturen, want zij is er zeker in geïnteresseerd! Dankjewel!
3 Feb 2022
leroux
mardi gras is de laatste dag van carnaval - de dag voor mercredi Cendres
3 Feb 2022
leroux
het is niet enkel pannekoeken bankken maar ook beignets
3 Feb 2022