De Franse taal

Het is jammer dat de Franse taal in Nederland bijna niet meer gesproken wordt. Ik kom nog uit het tijdperk dat onder de notabelen in zuid Nederland nog Frans gesproken werd. Op de lagere school kregen wij in de vijfde en zesde klas na schooltijd Franse les. Op de H S was Frans verplicht, net als Duits en Engels. Ook hoorde je toen nog veel Franse muziek. Edith Piaff, Mireille Matthieu, Jaques Brel, Françoise Hardy, enzovoorts waren regelmatig op de radio te horen. Er bestaan nog wel bewonderaars van het Franse chanson en het programma " chansons" op tv is goed ontvangen.


Merkwaardig is dat Frankrijk toch het meest bezochte vakantieland voor Nederlanders is. Dan probeer je je de taal toch een beetje eigen te maken. Ik heb veel voordeel gehad van die ouderwetse talenopleiding.

  • Ingrid de Eerste

    Helemaal mee eens. Ik heb mavo Frans gehad met het eindexamen.Toch een goede basis. Toen al vond ik het een prachtige taal. Nederland is compleet Anglo-Saxon, Albion. Stages van studenten worden alleen gedaan in Engelssprekende landen. Alleen voor de vakantie komen ze hierheen en dan moeten de Fransen maar Engels spreken. Nou, dat laatste is ook wel zo maar het is net wat Hans zegt: het is toch aardig als je een beetje de taal spreekt. 


  • Overleden

    Theodora Besse


    Ik niet. Ik versta gewoon niet wat ze zeggen, behalve mijn buurman Michel, die extra duidelijk en gearticuleerd praat, als hij het tegen mij heeft.  Bovendien praten Fransen net als Nederlanders natuurlijk niet als in de schrijftaal, waarmee wij Frans leren. Ze zeggen bijvoorbeeld (vertaald): "Zeg 'm dattik 't sal prebere.

    Net als in de tijd dat ik nog gemeenteraadslid was. Ze hadden het over de straatverlichting, maar ik hoorde steeds dat ze het over "poules" (kippen) hadden. Dus ik: "Waarom hebben jullie het steeds over kippen, wanneer we het over straatverlichting hebben?" Begint iemand te lachen: "We hebben het niet over poules, maar over ampoules." De "am" hadden ze maar laten vallen in de hitte van het gesprek. Toen begreep ik het.

    Wanneer buurman Michel opgewonden is over iets, versta ik hem ook niet. Dan rebbelen ze in een taaltje dat alleen Fransen begrijpen (en m'n dochter, die al vele jaren met een Fransman is getrouwd).

  • Peter Jan

    Ik hoor ook tot de generatie waar je op de lagere school Frans en Engels na schooltijd konden "bijleren". Ik was erop gebrand om zo snel mogelijk Frans te leren, omdat ik vol bewondering naar een oom en tante luisterde, die soms tijdens het eten overschakelen op koeterwaals, Frans dus. Om iets te bespreken wat niet voor kinderoren bestemd was. Ik wilde (stiekem) gaan afluisteren. -).

    Ik erger me soms een beetje als ik Nederlanders bezig hoor in het Engels ( vaak steenkolen Engels), wat niet begrepen wordt door de winkelier of bediening. Waarna denigrerend over de Fransen wordt gesproken. Niet fraai.

    Ik bewonder de Fransen die vaak treffende woorden weten te vinden en zelfs in de informatica hun eigen taal blijven gebruiken. MAJ ( mis à jour ipv update) bijvoorbeeld. 

    En @Theodora: wordt het lastiger voor je naarmate je ouder wordt, of heb je nooit goed Frans gesproken?  Ik meen dat je hier ook al lang woont e  het lijkt me zo lastig als je je niet goed kunt uitdrukken.

    Ikzelf verblijf nu tijdelijk in Lyon. Hoor dagelijks dat ik een raar accent heb, terwijl ik dat thuis (Gers, met uiteraard een lokaal accent) bijna nooit hoor. Waarschijnlijk is mijn noordelijke tongval 

  • Hans van den Bos

    Taal heeft ook te maken met aanleg. De een leert dat gemakkelijker dan de ander. Je hebt natuurlijk een voordeel als je een taal op jonge leeftijd leert. Zelfs als je de taal heel lang niet gesproken hebt, komt die dan sneller terug. Maar iedereen kan een taal leren door er heel veel mee geconfronteerd te worden. Een gezin dat met jonge kinderen naar Frankrijk gaat leert de taal veel sneller dan ouderen die na hun pensioen naar Frankrijk verhuizen.
    Ik heb net als Theodora in de gemeenteraad gezeten. Ik kon alles over het algemeen goed verstaan, maar als men in een verhitte discussie raakte werd dat wel heel erg moeilijk. En na een vergadering was ik doodmoe. Het vereist veel concentratie. Ook hier gebruikt men woorden en uitdrukkingen in het Patois. Dan raak ik het spoor al snel bijster. Parlez français, roep ik dan maar. Gesprekken met een of twee personen volg ik bijna moeiteloos, maar in een grote groep moet ik me concentreren en mis ik wel eens wat. Gewoon vragen is dan wat je het beste kunt doen. Daar reageren de Fransen meestal heel goed op. Maar niet voor lang.
    Mijn vrouw heeft veel moeite met de taal. Ook al heeft ze vele jaren les gehad. Je moet ook niet bang zijn om fouten te maken
  • Oscar de Pater

    Dag Hans!

    leik om jouw aanwezigheid op het forum weer tegemoet te zien, een goed teken van leven!

    ik heb een vergelijkbare opleiding gehad met idd ook de Franse taal op de lagere school (extra betaalde lessen). Jammer dat vanaf het begin wij geen onderwijzers/leraren hebben gehad die ons fatsoenlijk gesproken Frans hebben bijgebracht. Ik heb ongetwijfeld toen een accent overgehouden dat ik nu niet meer zal kunnen corrigeren.....

    een van de oorzaken van het verlies van contact met Frankrijk is ongetwijfeld het gemis aan cultuur, muziek, chansons toen de AVRO begin jaren 70 vanwege de drang tot (Engelstalige) uniformiteit in al zijn ‘wijsheid’ het enige radioprogramma op Hilversum 3 schrapte waarin zij een uur Franse muziek brachten. Dat was tot dat moment een verademing om te luisteren, met al die grote hits van Polnareff, Julien Clerc, etc...

    toen is voor de jeugd van toen, alweer 50 jaar geleden, de culturele connectie met Frankrijk en zijn taal verbroken.

  • Janny O.

    Hans, heel makkelijk om te zeggen dat "iedereen" een taal kan leren. 

    Deze beta kwam jaren bezig, maar er komt maar heel weinig aan kennis bij. Daarnaast helpt het ook niet mee dat enkele van mijn buren hun eigen Franse taal hebben. Waar ik geen touw aan vast kan knopen.

    Duits heb ik op jonge leeftijd wel geleerd, maar dan zonder naamvallen. ;)

  • Hans van den Bos

    @Jenny
    Je hebt ook Nederlands geleerd, dus kan je ook een andere taal keren . Het probleem is de frequentie waarmee je de taal spreekt. Als je werkt moet je elke dag Frans spreken en als je kinderen hebt kom je ook veel meer in aanraking met de taal. Dan moet je wel. Aanleg speelt natuurlijk ook een belangrijke rol en ook de leeftijd. Ik heb ook HBS B gedaan, maar heb altijd wel een zekere aanleg voor talen gehad.
    Ik heb hier een Franse vriend met wie ik minimaal twee uur per week Frans spreek. Tv kijken en radio luisteren helpt ook. Mijn vrouw begrijpt er maar weinig van dus doe ik dat niet veel. Oefening baart kunst, maar de een heeft meer oefening nodig dan de ander. Ik spreek met mijn vriend abf ( ALGEMEEN BESCHAAFD FRANS LOL).
  • Jean

    Ja, inderdaad. Ik heb vroeger voor de HBS een uitstekende Franse leraar gehad en daardoor ben ik erg enthousiast Frans gaan leren. Ik had een 9 (op de 10) voor Frans op mijn eindexamen. Door toevallige omstandigheden ben ik in 1978 in Frankrijk gekomen en sedert dien altijd gebleven en het bevalt mij uitstekend. Nu met pensioen geef ik hier Engelse privéles en dat loopt zeer goed want met mijn methode gaan mijn leerlingen goed vooruit. Onlangs een leuk verhaal: een leerling schrijft mij enkele emails met vragen over zijn Engelse huiswerk. Wel … met een aantal fouten in zijn Frans.

    Ik print zijn email en aan het einde van mijn Engelse les geef ik hem gedurende 10 min Franse les.

    Toen vroeg ik hem waar zijn moeder bij stand wat hij wilde doen later. Hij zei “een eigen bedrijfje creëren”.

    Toen zei ik hem dat hij Frans zonder fouten moest schrijven want zijn klanten en toekomstige klanten lopen het risico dat ze “psychologisch” zijn mails (antwoorden, enz) gaan associëren aan de kwaliteit van zijn werk. Het is dus zeer belangrijk mails zonder fouten te sturen.

    Zijn moeder vroeg me toen een week later of ik ook Franse lessen kon geven en ik antwoorde “ja”. Ik heb hem toen 6 maanden één uur per week Franse les gegeven, en alle grammatica regels doorgenomen.

    Na 6 maanden heb ik hem enkele moeilijke dictees laten doen en … alles was OK.

    Groeten,

    Jean

  • Peter Jan

    Ik woon alleen en ben alle dagen omringd door Fransen. Er gaan dagen voorbij dat ik geen Nederlands spreek. 

    Onderdompeling in een vreemde taal is, zeker met een beetje basiskennis, een goede methode. Een taal leer je niet zo, net zo min als wiskunde lijkt me. Met de komst van TNT kun je bij veel programma's ondertiteling kiezen in verschillende talen. Er zijn veel aardige moderne politieserie, om maar een voorbeeld te noemen, waarin fraai Frans wordt gesproken. Zet de ondertitels erbij - in het Frans natuurlijk- en de kans is groot dat je veel oppakt. Het is intensief, maar de moeite waard.

    Vooral de wat ouderen hier moeten bedenken dat je zomaar in een ziekenhuis terecht kunt komen. Dan is het erg fijn dat je jezelf kunt redden.

  • Janny O.

    Hans, geweldig dat jij weet dat iedereen een taal kan leren, ook op latere leeftijd. Je hebt nog niet meegekregen dat je op latere leeftijd moeilijker leert. Geeft niet hoor. 

  • Jean

    iedereen, indien gemotiveerd, kan een taal leren, zelfs op latere leeftijd. Drie van mijn klanten hebben bij mij Engelse les en zijn tussen de 60 en 70 jaar oud. 

  • Janny O.

    Ach, zo kan ook iedereen wiskunde en scheikunde leren. 

  • Jean

    Natuurlijk Janny, als je maar geinteresseerd ben en vooral gemotiveerd !

    groeten.

  • evelien hiltermann

    Tja, Theodora, nu woon je dan ook wel in een streek waar ze behoorlijk plat frans spreken ! Ik ben indertijd op een middelbare school in de Hérault beland, na een aantal jaren frans op school in Nederland en een spoedcursus in Spa, ik verstond praktisch geen woord in het begin. Maar een paar jaar later sprak ik net zo plat als zij, vaak hoorde men daarom ook mijn nederlandse accent niet meer. Sindsdien ben ik verhuisd en ben dat "patois" kwijt geraakt.

  • Peter Jan

    Ikzelf dreigde ooit af te haken, wiskunde was niet mijn ding. Dankzij bijles en een zeer stimulerende leraar (dank aan mijn ouders) zag ik het licht weer en had zelfs goede cijfers op mijn eindexamen. Doorzetten en motivatie, ik ben het met Jean eens. Maar geef toe dat de B-kant mijn zwakke kant is. :)

  • Norbertus van den Bosch

    "Merkwaardig is dat Frankrijk toch het meest bezochte vakantieland voor Nederlanders is. Dan probeer je je de taal toch een beetje eigen te maken." zou je inderdaad denken, maar veel buitenlandse (nederlandsche) touristen op bezoek in LDF vinden/denken dat je als touristisch land maar alle buitenlandse talen zou moeten spreken.
    Dat gaat niet lukken. En daarom hoor je (voordat je ze ziet) in het hoogseizoen in de super de 'NL toerist' steeds harder tegen een vakkenvuller roepen dat hij melk zoekt... Bref, elke keer een bekend liedje.

    Ik heb ook dagen/weken dat ik geen nederlands spreek/lees/hoor en alleen maar met frans bezig ben. Ik ben van de generatie 'post-HBS' maar had een verschikkelijke leraar Frans die me in de brugklas bleef inwrijven dat ik maar een andere taal zou moeten gaan leren omdat hij  bij mij geen enkele feeling voor de franse taal zag. Een uitdaging dus.

    En inderdaad, je bent nooit te oud om te leren. 

  • Hans van den Bos

    Leren op leeftijd is inderdaad een ding. Maar dat is toch ook ern kwestie van blijven leren. Ik was 43 toen ik afstudeerde en had er geen probleem mee. Maar ik ben altijd van de ene cursus in de andere gerold en ben ook nu nog steeds aan het leren. De geest is net als het lichaam. Je moet het lenig en geoefend houden. Dan kun je tot op zeer hoge leeftijd blijven leren. Talloze wetenschappers hebben dat bewezen.
    Tegenwoordig is blijven leren bijna een must om je vakgebied bij te blijven houden. De ontwikkelingen gaan zo snel. Ik schrijf en onderhoud nog steeds websites. Nooit les in gehad. Eerst met Dreanweaver nu met Joomla. Ik vind het nog steeds leuk om nieuwe dingen te leren.

  • Overleden

    Theodora Besse


    Maar ouderdom speelt wel degelijk een rol!

    Je bent lichamelijk niet meer zo lenig en geestelijk dus ook niet. Dus neem je niet zo gemakkelijk meer op. Alles gaat trager. Ik merk het bv. aan dat ik Nederlands niet meer zo goed versta en soms heel moeilijk uit m'n woorden kom, ook in het Nederlands, laat staan in het Frans. Het interesseert me ook allemaal niet zo veel meer. Klimaat? Inflatie? Dan ben ik toch dood. En ik ben niet zo iemand die aan toekomstige generaties denkt. Die moeten hun eigen problemen maar oplossen, met de middelen die ze dan tot hun beschikking hebben. Dat hebben wij ook moeten doen.

    Ik betrap me er ook op dat ik helemaal niet meer luister, als er Frans wordt gesproken. Natuurlijk wel als het woord direct tot mij wordt gericht. Maar als ze achter elkaar ratelen en rebbelen, zoals Fransen dat kunnen doen, dan betrap ik me erop, dat ik helemaal niet meer luister.

    Ik doe uit gewoonte iedere morgen de vragen van "Nu beter Frans" (niveau 2 en 3) en ik ben blij als ik ze allemaal goed heb (komt zelden voor).

    Nieuwsgierig? Leren? Vroeger stond ik bekend om mijn nieuwsgierigheid, maar tegenwoordig zal het me allemaal worst wezen.

  • Jean

    Ja je moet intellectueel bezig blijven, de hersenen moeten actief blijven, zelfs op hogere leeftijd, dat is zeer belangrijk. Ik ben nu 74 en onlangs vroeg een moeder van één van mijn leerlingen : wanneer gaat U met pensioen? Toen antwoorde ik met een glimlach dat ik reeds sedert 2008 met pensioen ben.

    Ze zei:    ahhh ok, je vois…

    Toen zei ze, maar gaat U dan door met het geven van de Engelse lessen?

    Toen zei ik: Ja hoor, als ik zo blijf als ik nu ben ga ik door tot mijn 100e verjaardag.

    Ze zei toen: “geweldig” en begon te lachen.

    Groeten aan allemaal, Jean.

  • ineke blom

    Toen ik 4 atheneum zat vroeg mijn leraar Frans of ik het vak alsjeblieft kon laten vallen. Het ging hem niet lukken mij klaar te stomen voor het eindexamen. 26 jaar later had mijn dochter les van dezelfde leraar en "l'histoire se repetait" (is dit correct?) Toen zij in 2000 haar diploma kreeg (alleen exacte vakken, Nederlands en Engels) kwam ik de docent Frans tegen. Hij vroeg zich af hoe wij het zouden gaan redden met een (toen nog vakantie-)huis in Frankrijk. Ik nodigde hem uit om in de zomervakantie op zijn rondreis langs te komen. En ja hoor! Enkele weken later stond hij voor onze deur. Mijn dochter had in die zomer een vakantiebaantje op een camping. Hij viel van zijn stoel. 

    4 jaar daarna verhuisden wij permanent naar Frankrijk. Ik begon een theatergroep met de lokale bevolking. In Nederland werkte ik altijd vanuit improvisatie, maar dat bleek onmogelijk. Ik had geen idee waar ze het over hadden. Niet getreurd. Mijn voorstel om "Le malade imaginair" te gaan spelen werd met vreugde ontvangen. Ik kon gewoon de NL vertaling naast de Franse tekst houden en met iedere week een goede voorbereiding lukte het me om een mooi voorstelling te maken. Tot 2019 heb ik het volgehouden om ieder jaar een stuk op de planken te brengen. Toen was het mooi geweest. La retraite riep me. 

    Ik heb de Franse leraar nog een keer gemaild, hij was trots op me.

    Nee, na 20 jaar heb ik de subjonctif nog steeds niet onder de knie en 'le of la' zorgen nog steeds voor problemen, mais je m'en fou. De straattaal, de jongerentaal (we hadden ook veel ado's) en niet te vergeten de SMS afkortingen, heb ik redelijk onder de knie. Ik riep altijd: "il faut bien articuler et parler doucement". Ja, met het excuus dat het publiek het anders niet zou verstaan, maar ik zou het tegenwoordig graag aan mijn buren willen zeggen. Pfffff, ze blijft lastig "la langue de Molière"

  • ineke blom

    Nou, ik ken zat Vlamingen die geen Frans spreken; En Walen die Nederlands spreken zijn er ook niet veel (de koning voorop) 

  • Hans van den Bos

    Er zijn heel veel wetenschappers die op hoge leeftijd nog volop meedoen. Er zijn ook heel wat mensen die na hun pensioen een studie oppakken en afstuderen. Je hersens blijven trainen is echt een heel belangrijke factor om ook op hoge leeftijd nog te kunnen presteren.
  • Hans van den Bos

    In heel wat beroepen is tweetaligheid in België vereist. Onder andere bij defensie is dat het geval. Er zijn meer Belgen die Vlaams en Frans spreken dan in Nederland.
  • ineke blom

    Ik weet het Hans, ik heb een vriend van bijna 79 die binnenkort zijn master philosophie afrondt. Hij wordt altijd een beetje raar aangekeken als zijn studentenpas toont. 

  • Ingrid de Eerste

    Ik geef toe dat het niet gemakkelijk was om Frans te leren al wonend in Nederland. Ik had basis Frans. Gelukkig een francaise gevonden die mij privéles gaf waar ik veel aan had, dacht ik. Toen naar Guadeloupe verhuisd maar het viel mij vies tegen. Frans geleerd 'sur le tas'. Het enige wat ik altijd aanraad is onderdompeling en Nederlanders en Engelsen vermijden. Op Guada een verdwaalde Vlaming ontmoet en dat was alles. Standaard Franse programma's kijken, altijd Franse ondertiteling. Ook de lessen spelen een rol. De taalklupjes met Engelsen lopen vaak uit op gezelligheidsmiddagen. Franse les moet in het Frans gaan. En....goede woordenboeken en geen Google. Maar ik geef toe, leren gaat mij minder makkelijk af en ik ben nog maar 61 jaar. Dat komt ook omdat mijn werk mij minder interesseert dan 20 jaar geleden. Toen bruiste ik van energie en ambitie.

    Met mijn man heeft het langer geduurt maar hij heeft een goede woordenschat, goede grammatica en een vreselijke uitspraak. Hij schrijft ook nog goed in het Frans. O ja, en altijd alles opzoeken wat je niet weet. Wij hebben hier beduimelde woordenboeken liggen.

  • Peter Jan

    De woordenboeken lagen bij mij in huis standaard op de eet- beter gezegd leestafel. Wij spelden iedere ochtend Lefigaro, makkelijker leesbaar dan Le Monde. Niet bekende woorden werden opgezocht en in een schrift geschreven. Mijn partner ging daarnaast naar een lerares in de buurt, die ook Engels gaf. Uiteindelijk werd nooit Engels voor noodgevallen gebruikt. Hij ging in hoog tempo door allerlei Franse schoolboeken en sprak na 2 jaar goed Frans. Chapeau!

    Ik gebruik de woordenboeken nog steeds, want soms lijk je toch te gissen en wil ik echt weten wat er staat. En ik schreef in een eerdere reactie hierboven dat ik plotseling commentaar op mijn uitspraak krijg. Zodra ik weer thuis ben, ga ik op zoek naar iemand die mijn chti-accent helpt weg te werken.