@ Arnold. in Nederland mag de aardlekschakelaar van het type AC vanaf 1996 niet meer worden toegepast in nieuwe installaties. Want alleen geschikt voor zg. lineaire belastingen, een elektrische verwarming, de opwarmspiraal van een elektrische boiler, gloeilampen etc. De moderne elektronica die alom aanwezig is reageert echter wat anders tijdens inschakelen, daar kan het type AC slecht tegen. Een uitleg in het Nederlands.

Verbazingwekkend dat zelfs in de geheel herziene versie van de Franse NFC 15-100 normen die in september van dit jaar van kracht wordt dat type AC nog steeds voorkomt, alleen voor eenvoudige belastingen.

Ja, je mag zelf zo'n aardlekschakelaar vervangen door een type A minimaal 40 ampère of een 63 ampère type zoals die nu steeds vaken wordt toegepast i.v.m. toenemend elektragebruik. Wel zelfde merk gebruiken om bedrading etc. één op één over te kunnen zetten.

Voor apparatuur die niet attenant aan het huis is, in de tuin, bij de poort, loop je verder het risico van kleine lekjes naar aarde, altijd het risico van vocht of water daieer zich mee gaan bemoeien. Die kunnen cumuleren met altijd aanwezige andere lekstroompjes in de huisinstallatie, onvermijdelijk, en wanneer het tegenzit klapt zo'n aardlekschakelaar er uit omdat hij een foutstroom van boven de 30 mA ziet. In de praktijk meestal wat minder, om en nabij de 24 mA.

Reden om dat soort "buitenspul" via een circuit specialisé te voeden, eigen aardlekschakelaar en eigen disjoncteur. Niet alleen uit een oogpunt van gezond verstand en gebruiksgemak, binnen blijft alles het doen bij een externe fout, maar ook van harte aanbevolen in de Franse normen.

@ Arnold, die aardlekschakelaars slaan behoorlijk snel uit, hier gemeten met een Chauvin-Arnoux instrument: in 31,3 ms bij het bereiken van een foutstroom van 23,6 mA. En dat is maar goed ook.

Bij gebrek aan plaats in een groepenkast, jij hebt ruimte genoeg, kun je ook nog kiezen voor een duurdere, maar plaatsbesparende oplossing: de disjoncteur différentiel.

Verder:

De Franse elektranormen in een nieuw jasje.

Een overzicht voor de ervaren bricoleur.

@ Arnold, nog even nagezocht in m'n documentatie. In het Amendement 3 uit 2010 staat in deel 7-71 ondermeer het volgende vermeld:

"D'autres circuits spécialisés sont à mettre en oeuvre, par exemple pour chacune des applications suivantes lorsqu'elles sont prévues:

- circuits extérieurs (alimentant une ou plusieurs utilisations non attenantes au bâtiment, par exemple éclairage, portail automatique, etc.); En effet les circuits extérieurs sont soumis à des risques plus importants dus aux conditions d'environnement plus sévères, leurs mise hors service ne doit pas affecter les circuits internes avec des conséquences citées ci dessus (mise dans l'obscurité par exemple).

Kortom, werk aan de winkel. In ieder geval die AC aardlekschakelaar vervangen door een type A van 63 ampère. Want alles wat het type AC kan, kan het type A beter en nog meer, de normen verzetten zich er niet tegen wanneer je meer doet dan hetgeen minimaal is voorgeschreven. En vervolgens een circuit specialisé maken van de bekabeling die nu naar die elektrische poort loopt, te beveiligen met een eigen aardlekfunctie en disjoncteur. Loshalen van aarde, de geel/groene PE bedrading: niet echt een goed idee, ook niet bij trial and error detectivewerk. 

Au travail!

@ Arnold, wat die groepenkast betreft nog het volgende.

1/ Achter die AC aardlekschakelaar, het bovenste rijtje, tel ik in totaal 11 disjoncteurs. Het maximum is tegenwoordig 8, zowel voor een ID met een vermogen van 40 A als van 63 A. Iedere groep levert helaas iets aan aardlekstroom op, tel je dat bij elkaar op dan zit je soms niet ver van de inschakelgrens van een aardlekschakelaar. Dan is er maar weinig nodig om dat laatste tikje te geven. 

Berucht zijn de waterkokers van vaak wat onbestemde komaf. Is er toevallig ergens onlangs nog een nieuw apparaat aangesloten?  In het verleden waren in de kleine kantooromgeving, veel desktops met een speciaal filtertje in de voeding, die alleen op de netstroom aangesloten pc's nog wel eens de oorzaak van het op de meest ongelegen momenten triggeren van een aardlekschakelaar. Acht lekstroompjes van 2,5 mA bij elkaar opgeteld en je zit al op 20 mA. Wil er iemand nog koffie of thee? Inschakelen van een waterkoker of koffiezetmachine en iedereen kon weer opnieuw beginnen waar hij gebleven was. Geen koffiepauze. De volgende dag komt er een elektricien langs die dat al vaker heeft gezien en handelt volgens het verdeel en heers principe: de groepen verdelen over twee aardlekschakelaars van het type A. Of kwistig disjonteurs différentiel aanbrengen, iedere groep z'n eigen aardlek beveiliging. Gaat er wat mis, dan is niet iedereen de klos.

2/ Grappig om die Engelstalige opschriften tegen te komen in LDF, inclusief zo'n originele Britse sticker met een verwijzing van de VK normen, de British Standards, nl. de "BS 7671:2001."  Die inmiddels ook al weer diverse updates hebben gekregen. "Requirements for electrical installations. IEE Wiring Regulations. Sixteenth edition. Published:1 Jun 2001. Withdrawn: 1 Jun 2008."

Dank je Rob, ja aangelegd door een UK electricien maar geceriticeerd hier in Frankrijk......Anyway, de installatie is geplaatst in 2017 en vraag me af of dit bord zo mag blijven (behalve de AC aardlek)?

Ik heb op jouw advies vorig jaar al een groep in mijn werkplaats gemaakt met voorziening voor de poort. Echter, als ik de poort bedien  en de stroom eraf vliegt er niets uit op dat bord in de werplaats maar vliegt de, zoals gezegd, de 63A AC aardlek op het huisbord eruit.  Is dat te verklaren?

@Arnold, wanneer je nu klaarblijkelijk op een smartphone aan het lezen bent zie je de meeste eerder gegeven antwoorden niet. Pak er een Windows of Apple laptop bij en je krijgt je antwoord te zien, meer dan één. Niks mis met deze groepenkast, is een bestaande installatie, kan zo blijven functioneren. Wel die AC aardlek vervangen door een A type en de poort buiten conform voorschriften als circuit specialisé installeren.

Dank Rob. de foto in mijn laatste mail is van de groepenkast 'circuit specialisé' voor de poort.

Waarom vliegt de aardlek in die groep er niet uit?

@ Arnold, ik kijk nu even wat nauwkeuriger naar jouw tweede groepenkastje daar in je werkplaats.

1/ Wat je volgens de Franse normen daar zou verwachten en tête d'installation is een aardlekschakelaar pur sang, een interrupteur différentiel. Hier zie je zo'n type liggen waarbij de waarde van het ingebouwde testweerstandje wordt gemeten. Het blauwe testknopje indrukken en er gaat een gesimuleerde foutstroom lopen van ongeveer 2,5 maal de nominale aanspreekwaarde van 30 mA. Achter zo'n ID een rijtje disjoncteurs ter beveiliging van de aangesloten groepen, tegen kortsluiting en overbelasting.

2/ De disjoncteur différentiel verenigt beide functies in één behuizing.

3/ Door een Brit aangelegd met Engels materiaal, want wat daar nu als eerste unit zit in de werkplaats groepenkast is een RCBO, onze vriend uit punt 2 hierboven. 

4/ Naar het Engelse taalgebied:

An RCD is a standalone device that is typically installed at the origin of the electrical installation. It offers protection to a group of circuits or to the entire installation, detecting imbalances in the current flow. An RCBO, on the other hand, integrates the functionalities of both an RCD and an MCB or MCCB.

RCD = gewone aardlekschakelaar / Interrupteur Différentiel / ID / Residual Current Device.

RCBO = Alamat / disjonteur différentiel / Residual Current Breaker with Overcurrent protection.

MCB = automaat, disjoncteur, Miniature Circuit Breaker.

5/ De manier waarop zo'n tweede groepenkastje moet worden aangelegd wordt hieronder geïllustreerd. Belangrijk: in de primaire groepenkast wordt de alimentation richting tableau secondaire beveiligd met een stevige disjoncteur ---> bekabeling ----> ID 30 mA ---->groepen met eigen disjoncteurs.

Wanneer dat tweede groepenkastje  in de primaire groepenkast aangesloten zou zijn achter de daar al aanwezige AC aardlekschakelaar zet je twee dezelfde beveiligingen in serie, dat is vragen om problemen.

6/ De nu gemonteerde RCBO kan in die positie een stroomsterkte van 20 ampère aan (C20), niet toegestaan. Een standaard ID van 40 ampère ligt meer voor de hand.

7/ Concluderend: 

a- Checken hoe die tweede groepenkast nu precies is aangesloten in de primaire groepenkast. Zo te zien met die aparte disjoncteur (C40) van 40 ampère met daarnaast het opschrift: "sec.dependance". Vandaar daaronder de afkorting DFB, Distribution Fuse Box. Wanneer die rechtstreeks op de aanvoer vanaf de hoofdschakelaar - disjoncteur de branchement - is aangesloten en niet achter die aardlekschakelaar op de bovenste rij van het type AC, dan is daar alles zoals het zou moeten zijn.

b- Die tweede groepenkast in de werkplaats van waaruit de portailles van stroom worden voorzien. In de eerste plaats zou ik die RCBO vervangen door een simpele interrupteur différentiel, liefst type A, 40 A en 30 mA. En zien hoe dat dan uitpakt.

c- Wat ook nog zou kunnen: die nu vrijkomende RCBO gebruiken om de groep "portailles" mee aan te sturen. Het is weliswaar een AC type, maar op die manier wordt het wel un circuit specialisé. En worden mogelijke foutstromen beperkt tot alleen die groep waarbij de volledige 30 mA aan "headroom" ter beschikking staat van de aangesloten equipment.  Rechtsreeks aan te sluiten op de bedrading die als voeding binnenkomt op dat groepenkastje, niet achter de nieuwe aardlekschakelaar. Goedkoopste oplossing: de vrijkomende AC aardlekschakelaar uit de primaire groepenkast daar monteren. Ben je in je résidence met twee maal een A type in ieder geval goed onder dak. En vervolgens zien hoe het verder uitpakt met die portailles, upgraden kan dan altijd nog.

d- Voor de Engelstaligen hier nog een korte samenvatting van een paar hoofdlijnen in de Franse elektranormen.

Conclusie 7 -e: Op de meeste aardlekschakelaars staat de type aanduiding discreet vermeld met een embleem.

@ Arnold,

Om alles zo kort mogelijk samen te vatten als antwoord op jouw vraag: " Echter, als ik de poort bedien  en de stroom eraf vliegt er niets uit op dat bord in de werplaats maar vliegt de, zoals gezegd, de 63A AC aardlek op het huisbord eruit.  Is dat te verklaren? "

En het antwoord is ja. Voor zover ik dat hier op afstand als een soort Houston Ground Control to major Arnold kan beoordelen door virtueel de deksel van de grote groepenkast er af te schroeven is er een domme bedradingsfout gemaakt door jouw tableau secondaire, wel met een stevige disjoncteur er tussen, aan te sluiten op die bovenste aardlekschakelaar (type AC) in je groepenkast. Want anders zou die nooit of te nimmer in actie komen bij iets wat verderop in jouw tableau secondaire gebeurt.

Die ziet dan een optelsom van foutstromen. Wat er binnenkomt via die 11 disjoncteurs, stel 17 mA, en wat er binnenkomt vanaf jouw tweede groepenkastje. Wanneer daar bij het inschakelen van de poort  kortstondig een foutstroom van pak 'm beet ook 17 mA verschijnt is dat nog onder de inschakelgrens van de aldaar gemonteerde RCBO (30 mA). Niks aan de hand in jouw werkplaats. Op het moment dat die foutsroom aankomt bij de inmiddels bekende ID (RCD) van het type AC krijgt die dus een totale foutstroom van 34 mA te zien en doet wat hij conform onze verwachtingen zou moeten doen. Onmiddellijk uitschakelen en wel zo snel mogelijk, mede afhankelijk van de hoogte van die foutstroom.

Lessons learned: never, never twee aardlekschakelaars met dezelfde karakteristieken in serie schakelen.

Waarom geen problemen via die andere aardlekschakelaar? Waarschijnlijk om twee redenen: het is een type A en waarschijnlijk produceren de daarop aangesloten groepen een kleinere foutstroom. Geeft wat meer speelruimte.

Anything else? A registered electrician is something to be, maar verdiep je dan ook nog even wat verder in de Franse elektranormen en laat dat bakje achter in de bestelbus met gele British Standard waarschuwingsstickers gewoon staan aan de overkant van het Kanaal.

Goeiemorgen! Letterlijk en figuurlijk!

Ik ga vandaag alles op tekening zetten van de situatie in de 'huiskast' en ook hoe eea vanaf daar is aangesloten etc

Bare with me please!

Fijne dag Rob!

Arnold, voordat ik de deur uitga om iemand te helpen met een verhuizing een snel kladje met hoe het er uit zou moeten zien wanneer je rekening houdt met de regels. Succes!

Ha Rob, verhuizen met dit mooie weer......

Rob, hopelijk heb je nog wat geduld over met mij en de electrionische puinhoop hier bij mij.

Ik stuur je een aantal foto's met om te beginnen een schets hoe de kabels lopen op het terrein en gaf de zekeringskasten/borden de letters A,B,C,D.

Verder geef ik op de foto's uitleg hoe de relevante schakelaars zijn verbonden.

Arnold, fraaie foto's van een vrij speciale manier om in totaal drie secundaire groepenkasten te voeden vanuit het oude huis. Snel, tussen de verhuisdozen door dit commentaar:

Bord B lijkt inderdaad de boosdoener. Goedkoopste oplossing is gewoon dik zwart en dik blauw die nu die disjoncteur van 40 ampère voeden los te halen uit die rij disjoncteurs achter ID-63A-AC en rechtstreeks aan te sluiten op de blauwe (neutre) en bruine (phase) bornes de raccordement. Dan wordt die ID in ieder geval verlost van de foutstroompjes verder stroomafwaarts. Wie weet is dan het probleen al opgelost.

Daarna de finishing touch: nieuwe ID type A kopen. En de oude naar bord D, werkplaats. Het portailles circuit via de vrijkomende RCBO (niet achter de werkplaats ID. Dat levert je dan gratis nog een reserve disjoncteur van 10 ampère op....

Dag Rob, dank voor zoveel aandacht voor mijn puzzel! 

Ja de 63 amp type A aardlek is onderweg, moet morgen hier zijn.Ik verander Groep B zoals je adviseer.

Je adviseert de aardlek AC te plaatsen op groep D, is dat geen overkill? Dat de kabel naar groep D 2,5mm2 en 29m1 lang is , is geen probleem?

Wil je nog even kijken naar Groep C en met name of de gebruikte schakelaars correct zijn en zal ik de toevoer voor groep D op de binnenkomende terminals afkomstig van groep B aan sluiten . Pfff... wat een warboel! Met jouw hulp eindelijk in orde Rob! 

Hierbij foto van Groep C ter beoordeling

@ Arnold,

1/ Die ID van 63 anpère overkill daar en tête van dat mini tableau daar in het atelier? Staks alleen nog een circuit prises (16A)  + een circuit éclairage (10A) als aanhang? Nee, want iedere ID van 30 mA schakelt braaf uit bij het bereiken van die drempel aan foutstroom. Wanneer een ID, die immers alle stroom te verwerken kan krijgen van de daarop aangesloten groepen wanneer die gezamenlijk op volle kracht vooruit gaan, te veel voor z'n kiezen krijgt komt een burnout van die 40 ampère types vaker voor dan 10, 15 jaar geleden. Vandaar die opmars van de 63 ampère types. 

Een Lamborghini Contach is in staat je met zeker 100 km meer per uur voorbij te snellen, toch zal die, en kan die, ook stapvoets rijden wanneer er in de buurt van een school een 15 km bord staat. Motorisch niets aan de hand, gederfde levensvreugde en een begin van psychisch lijden bij de bestuurder, dat wel, want daar koop je zo'n auto niet voor.....

2/ Lengtes, draaddiktes en overververhitting. Toen er nog kuilen in de weg waren had Promotelec in z'n voorlichtingsboekjes een aardige tabel staan met als titel: Limite échauffement.

Wanneer je achter een dikke disjoncteur te dun en te veel meters aan bedrading hangt gaat die zich gedragen als een elektrisch kacheltje. Het is dus zaaks juist te dimensioneren. Zie dat tabelletje op het schema voor een tableau secondaire. Wanneer je een afstand van 30 meter wilt overbruggen en met een 20 ampère disjoncteur beveiligt moet je volgens de regels van de maximale toelaatbare spanningsval / chute de tension / voltage drop toch zeker 6 mm² draad gebruiken. In de praktijk wordt er uiteraard wel eens water in de wijn gedaan. De kans dat jij gedurende langere tijd 16 ampère trekt op je stopcontacten in het atelier, dat uitbundig wordt verlicht met 10 ampère aan LED velichting, acht ik vrij klein. De normen gaan echter uit van veiligheid voor alles, niet ten onrechte.

3/ Nu ik dan toch moelijk ga doen over spanningsval & omstreken kan er nog wel meer food for thought worden aangereikt, zie hieronder. Dat wordt nog aardig rekenen van begin naar eind met al die groepenkasten. Achteraf gezien had ik er beter aan gedaan aandelen in kopermijnen te kopen dan over het gebruik daarvan te adviseren...

@ Arnold, om later nog eens op je laten inwerken. Bij dat in serie schakelen van aardlekschakelaars kwamen we terecht in een hoofdstuk met als titel "Selectiviteit". In de Franse situatie kom je vanaf de meter eerst de DB tegen, de Disjoncteur de Branchement, de hoofdschakelaar. Die heeft naast de functie "met één handbeweging alles uitschakelen" (coupure d'urgence) ook nog een aardlekbeveiliging  van 500 mA aan boord. In het verleden, voordat de slimme meter LINKY op het toneel verscheen,was de DB  ook verantwoordelijk voor de stroombegrenzing: instellen van je puissance souscrite en beveiliging tegen overbelasting en kortsluiting.

Helemaal aan het begin van de installatie dus een foutstroom beveiliging van 500 mA en  stroomafwaarts één of meer aardlekschakelaars van 30 mA. Gaat er daar iets mis, dan wordt alleen het deel van de elektrische installatie dat door aardlekschakelaar X, Y of Z wordt bewaakt uitgeschakeld.

Want die DB met z'n 500 mA trekt zich van zo'n relatief kleine foutstroom niets aan. De rest van de elektra blijft gewoon z'n best doen. In Nederland zijn tweede groepenkastjes in woningen een uitzondering, vandaar dat daar tot nu toe in de regelgeving nog niet veel aandacht aan werd besteed. 

Ook bij de zekeringen/automaten/MCBs/disjoncteurs komen we dat principe van de selectiviteit tegen. Problemen beperken tot dat deel van de installatie waar het onheil toeslaat.

Huiswerk voor latere datum: inventariseren hoe het met die overstroom/kortsluitbeveilingen is gesteld in het totale traject oude huis ---> nieuwe huis ---> garage ---> werkplaats. Dat zou een aflopende reeks moeten zijn. 

Goedemorgen Rob, nieuwe kansen vandaag en kijk er naar uit om aan het corrigeren van de verschillende groepen te beginnen.

Ik kan jouw beredenering volgen wat betreft een probleem ter plekke op te vangen en niet zoals nu bij mij het geval door een groot deel van het electrische systeem te laten gaan.

Wat mij nog wat bezighoudt is de dunne kabel naar het laatste deel, naar groep D, werkplaats/poort.

Zou een inspecteur dit afkeuren ivm veiligheid vraag ik mij af. Kan ik eventueel op Groep C een beveiliging plaatsen,als dat bestaat, zodat de 2,5mm2 nooit te veel wordt belast? Dit ook ivm stroomverlies door grote afstand tot hoofdschakelaar Groep A.

Wat moet ik aan gemeten voltage overhouden aan het eind van dat lange traject?

@ Arnold, liever zou ik het hele verhaal hebben opgenomen op de site van InfoFrankrijk als aanvulling op wat daar al staat over de Franse elektrische installatie. Website op slot, gaat dus niet lukken.

1/ Wat die chute de tension betreft, helemaal vanaf het begin (compteur/DB) naar het allerlaatste verlichtingspunt zit je op 3%, andere toepassingen 5%, zie de eerdere tekening. Daar zijn ook online handige rekenmachientjes voor. De uitkomsten daarvan zullen in jouw geval je laten schrikken I'm afraid.

2/ Van belang daarbij is nog welk type raccordement/branchement je hebt op het ENEDIS stroomnet. 

3/ Controle en inspectie: zolang je de Consuel niet over de vloer krijgt is er niets aan de hand. Bij de inspectie bij verkoop geldt als minimum voorwaarde dat de installatie moet voldoen aan de regels die van kracht waren tijdens de aanleg. Plus verder nog wat zeer basale andere comtrole punten. Aanwezigheid van een hoofdschakelaar, geen bloot liggende bedrading, aanwezighid van aarding etc.

De checklist is echter gebaseerd op de allerlaatste normen, dus sporadisch zie je dat een installatie in een wat oudere woning met vlag en wimpel, op de meer dan honderd punten in die cheklist allemaal een okay, zo'n controle doorstaat. Die overigens alleen een informatief doel heeft ten behoeve van de aspirant koper: openheid van zaken. Geen verplichting voor de verkoper om bij de transportacte alle puntjes op de i te hebben gezet, geen verplichting voor de koper om terstond, op straffe van x, terstond te beginnen met het volledig moderniseren van alles dat met elektronen te maken heeft, inclusief de data infrastructuur, een coffret de communication met vele tientallen meters ethernet bekabeling door het hele huis. Tevens voorzien van een aansluitpunt voor de twee koperen draadjes voor een téléphone fixe. die nu al een paar jaar niet meer wordt aangelegd door Orange.

@ Arnold, wat die openstaande vraag betreft, tableau # 3 (C) . L'histoire se repète. Een keurige hoofdschakelaar en tête omdat er twee aardlekschakelaars zijn aangebracht. Met één beweging alles uit etc. De alimentation richting werkplaats keurig met een 20 ampère disjoncteur (C20), lager moet je niet gaan wanneer er daar ook een disjoncteur van 16 ampère aanwezig is (selectiviteit). Maar wederom geplaatst achter een interrupteur différentiel. 

To continue: waaom de éclairage exterieur van het atelier (29 meter verderop?) ook achter diezelfde ID hangt ontgaat mij eerlijk gezegd. Die zou ik eerder, wanneer bevestigd in de buurt van de werkplaats, verwacht hebben in het mini tabbleau # 4 (D) in de werkplaats. Of is het een verlichtinspunt dat z'n licht vanuit de garage in de richting van de werkplaats verspreid?

Altijd afsluiten met positief nieuws: dat het inschakelen van de portailles niet heeft geleid tot uitschakelgedrag van de 30 mA RCBO (typee AC) in tableau # 4 (D) betekent dat het met de foutstroom van die elektronica daar nog wel meevalt. Maar het verzamelen van foutstromen door een ID stroomopwaarts was iets te veel voor betrokkene in groepenkast # 2 (B) in het nieuwe huis.

Dank Rob!

Die eclairage exterieur is van een buitenlamp die aan buitenmuur een de garage hangt, Groep C.ter verlichting terrein richting werkplaats inderdaad.

Afsluitend dus, alles in orde als ik de boel heb omgebouwd. Ik weet niet hoe ik je bedanken kan Rob, vriend voor het leven is dat iets waard?

@ Arnold, wat reclame maken voor de verzamelde werken van Christian von Klösterlein, postuum op NLFR geherpubliceerd, daar doe je mij en hopelijk ook anderen een nog groter plezier mee. Mind over matter, succes!

mvg

Rob

Goed plan Rob! Plaats jij onze correspondentie op die site? Misschien dat anderen er wijzer van worden.

@ Arnold, het wordt langzamerhand een vragenuurtje in de Tweede kamer. Met één verschil: ik vrees dat een snelle en concrete beantwoording van Kamervragen wel eens op zich laat wachten.

De website van InfoFrankrijk zit al jaren op slot, is nu een passieve kennisbron. Daar gaat 't dus niet lukken. Kijkend naar m'n to-do lijstje, een stapeltje versterkers ter reparatie, twee laptops en ga zo maar door, goede voornemens te over. Inclusief een nieuwe website bouwen om ook daar het werk van Christian te herpubliceren. Met daaraan toe te voegen actualiserende informatie zoals onze briefwisseling. Mañana, mañana! Tu tranquilo. Met andere woorden: on verra.

@ Arnold, the continuing story of Electra, the daughter of King Agamemnon and Clytemnestra. Voor de meeste lezers verre van een cliffhanger, maar nu ik toch aan het woord ben nog dit.

Wat die stroombeveiliging tussen de diverse groepenkasten betreft in jouw installatie. Eigenlijk moet je minimaal een factor 1,6 aanhouden tussen de verschillende stappen om selectiviteit te waarborgen.

Veronderstellend dat je aan het maximum van een monophasé aansluiting zit, 12 kVA en 60 ampère, dan zou denkend aan jouw elektrische landschap niet een brede rivier, maar rekening houdend met de standaard verkrijgbare disjoncteurs, de volgende elektrische volgorde (enigszins, want er staan nu twee van 40A in serie) recht doen aan het selectiviteits principe om zich slingerend aldaar een weg te banen, al dan niet voorzien van rijen ondenkbaar ijle populieren.

LINKY/DB (60 A) ---> 40A ---> 32 A ---> 20 A

De vier groepenkasten op een rij.

@ Arnold, op woensdag liet je ter beoordeling een foto zien van groepenkast C. Omdat klussers ook in het weekend aan de bak moeten daarover het volgende.

1/ En tête van dat tableau is een hoofdschakelaar gemonteerd die in dit geval als coupure d'urgence functioneert. Verplicht, omdat er twee aardlekschakelaars aanwezig zijn. Wanneer er slechts één ID is gemonteerd kan daarmee alles met één handbeweging worden uitgeschakeld. Binnenshuis, in je maison ancienne, wordt het aanbevolen. Omdat je daar geacht wordt snel naar de DB te kunnen gaan. Dependances buiten, non-attenant, is een ander verhaal. Daar moet je ter plekke de boel snel kunnen uitschakelen. Merkwaardig dat het ondeschrift vermeldt: interrupteur differentiel 1.

2/ Op de aardlekschakelaar op de bovenste rij staan zo te zien vier groepen aangesloten. Een stopcontact voor de garage, verlichting voor de garage, verlichting richting werkplaats en tot mijn verbazing ook een stopcontact met als aanduiding: atelier. Dat hoort thuis in groepenkast # 4.

3/ Helemaal rechts op de bovenste rij een automaat/disjoncteur van 20 ampère die de (te dunne) bedrading richting het atelier moet beveiligen tegen ongerief. Vraag 1 daarbij is of die ook op de aardlekschakelaar daar is aangesloten, of rechtstreeks op de Legrand aan/uit schakelaar helemaal links.

Vraag 2 betreft de aanduiding daaronder en wederom een opmerking over de juiste plaats van een coupure d'urgence. Met "atelier derrière" is niks. Hoewel je er in geval van nood de stroomtoevoer naar de werkplaats mee kunt uitschakelen is het geen "coupure d'urgence". Want die moet zich bevinden in het gebouw waar de desbetreffende groepenkast is aangebracht, in dit geval de werkplaats. Het is primair een beveiliging tegen kortsluiting en overbelasting van de bedrading die naar het 29 meter verderop gelegen ateliier gaat. Zullen we zeggen: alimentation atelier?

4/ In het atelier wordt nu de coupure d'urgence functie vervult door de daar aanwezige RCBO/disjoncteur différentiel. Op het moment dat de boel daar zou worden geherorganiseerd krijg je  twee aardlekschakelaars. En wanneer je het netjes wilt doen hoort daar dan de onvermijdelijke sectionneur bij, de bekende hoofdschakelaar. Ook Hager heeft ze, keurig met een NF keurmerkje.

5/ Roeien we weer stroomopwaarts, naar groepenkast # 2 (B), keurig aangelegd trouwens, bijna exact gelijke bochtjes gebogen in de départs van de disjoncteurs, zo hoort 't. Eén ding ontbreekt, nl. de coupure d'urgence omdat er zich twee aardlekschakelaars bevinden. 

6/ Geen haast geboden, step-by-step benadering,z o  precies mogelijk nagaan hoe het allemaal is aangesloten en daarna bezig gaan met elektrische wegwerkzaamheden.

@ Arnold, om met een gerust juridisch geweten fluitend aan de arbeid te gaan nog dit. Een juridische bijsluiter/pleister/geruststelling.

Iemand vroeg me per mail: mag dat wel, al die tableaux divisionnaires in serie schakelen? Yes.

Paragraphe 10.1.4.6 de la NF C15-100 :
Les appareils de protection et de sectionnement des circuits divisionnaires et terminaux doivent être posés sur un tableau de répartition principal et, si nécessaire, sur un ou plusieurs tableaux divisionnaires supplémentaires répartis dans le logement.

De wetgever laat zich niet uit over de vraag of dit in stervorm moet (étoile), alles vanuit de primaire groepenkast, of dat ook het in serie schakelen van meer dan één tweede groepenkast is toegestaan.

Waar je als eenvoudige burger dan maar de conclusie aan verbindt dat beide methodes genade kunnen vinden in de ogen van het bevoegd gezag.

Ha Rob, het meeste werk heb ik gedaan vandaag. Het 'poort probleem' is opgelost en alles werkt prima. Happy Chappy!

Ik reageer op jouw voorlaatste post,

1. Op Groep B zou dus een Tête moeten komen begrijp ik. Groep A heeft wel een schakelaar die de aanvoer vanaf Groep A kan uitschakelen , zie eerdere foto.

2. Stopcontact Atelier is in een ander vertrek in hetzelfde gebouw als de garage en daardoor op Groep C geplaatst. Eea dient wellicht anders worden gelabelled.

3.Ja die automaat/disjoncteur 20Amp is ter bescherming van de kabel richting Groep D, de werkplaats. Deze schakelaar komt van de LeGrand aan/uit. Zou dat op de aardlek moeten?

Conclussie op jouw vraag 2, een "coupe d'urgence" / sectionneur is nodig op Groep D begrijp ik. En inderdaad die 20Amp op Groep C  betitelen als Alimentation Atelier Derriere

Ik ben dus nog niet helemaal klaar met corrigeren van dit verhaal hier maar wel al heel blij dat de poort nu goed werkt!

Ter aanvulling Rob, zie link hieronder. Deze sectioneur, hoofdschakelaar zou voldoen voor groep D, werkplaats?

https://na01.safelinks.protection.outlook.com/?url=https%3A%2F%2Fww...

@ Arnold,

ad 1/ Groepenkast B behoort een interrupteur sectionneur en tête te hebben, kortom het type schakelaar voor montage op een DIN-rail zoals we die in Nederland veel tegenkomen als hoofdschakelaar. Hier in B is minimaal een 40 A type noodzakelijk, zie ook het verdere commentaar.

Wat groepenkast A betreft in het oude huis. Op het panneau de controle, waarop de meter Linky en de DB zich bevinden, is met de aanwezigheid van die DB al een coupure d'urgence aanwezig voor die woning. Veronderstellend dat daar rechts van ook een complete groepenkast hangt die op die manier met een snelle beweging in z'n geheel kan worden uitgeschakeld en onvermijdelijk ook de rest van de installatie....

De selectiviteits geboden van de godin Elektra indachtig zou je dus ná die 60 ampère van de combinatie Linky/DB een alimentation richting groepenkast willen zien die wordt beveiligd met een disjoncteur van 40 ampère. Die z'n stroom rechtstreeks betrekt vanaf beide bornes de raccordement in groepenkast A of ergens in het grensgebied tussen groepenkast A en dat panneau de contrôle. Dus gevoed vanuit de Disjoncteur de Branchement. Niet meteen in de beide output aansluitpunten van de DB monteren, dat is verboden. Die DB bedrading moet rechtsreeks zonder lifters naar de beide bornes de raccordement gaan in groepenkast A. Kwam nog ergens uit één van de (ooit) vele Britse forums dit schema tegen, we stromen van bornes naar bornes.

Die disjoncteur daar in het oude huis bedoeld als stroom- en kortsluitbeveiliging van de daarop aangesloten bedrading richting groepenkast B. Met aldaar de coupure d'urgence en tête, alles snel uitschakelen.

Omdat de slimme meter LINKY de neiging heeft om razendsnel te reageren is dus het monteren van een disjoncteur (iets trager) van 63 ampère op die plaats ook al niet verstandig wanneer LINKY de opdracht heeft meegekregen om alles boven de 60 ampère af te schieten. Risico dat alle stroom er af gaat, voor alle groepenkasten.

ad 2/ Helder.

ad 3/ Juist niet op een aardlekschakelaar.

ad 4/ Meestal gebruik ik de bekende 40 ampère types, twee modules breed. Omdat je maximaal maar 20 ampère krijgt aangeleverd in je atelier is die wat kleinere 20 A uitvoering wel zo charmant, en ook wat goedkoper.

Verder:

A/ Geen idee hoe groot de onderlinge afstanden tussen de vier groepenkasten zijn en welke diameter bedrading er is gebruikt, hoofdstuk chute de tension. Dat eerste stuk is dacht ik met 10 mm² aangelegd. Ook vanuit die optiek is de disjoncteur van 60 A die daar als poortwachter aan het begin is opgesteld te zwaar. Want zelfs voor de meestal korte afstand tussen een panneau de contrôle accolé en de groepenkast moet je dan 16 mm² gebruiken.  Met de op afstand door ENEDIS instelbare LINKY, er komt immers geen monteur meer aan te pas die nog even ter plaatse wat kan checken, wordt de 16mm² diameter in die configuratie tegenwoordig ook aanbevolen voor de 30 A en 45 A puissances souscrites. Veiligheid boven alles.

B/ Cumulerende foutstromen en de soms wat onvoorspelbare gevolgen, nuisance triggering van aardlekschakelaars, worden nog wel eens volledig over het hoofd gezien. Daar kun je een hele batterij meetapparatuur voor gebruiken waarmee een stevig bedrag is gemoeid, soms is simpele ervaringskennis genoeg om binnen een kwartier de diagnose te stellen.

Dank Rob,

Van A naar B is 20m met kabel 16mm

Van B naar C is 10 m met kabel 10mm

Van C naar D is 28m met kabel 2,5mm

Nogmaals veel dank Rob, dat laatste stuk kabel blijft een zorg maar er zijn vast slechtere installaties in dit land en niet alleen van Nederlanders denk ik!😁

Arnold, met dat al eerder gelinkte online rekenmachientje om je chute de tension te berekenen kom ik uit op een spanningsval van resp.:

Van A naar B (indien 40 A disjoncteur): 1 %

Van B naar C (indien 32 A disjoncteur): 0,64 %

Van C naar D (indien 6 mm² draad): 1,87 %

Totaal: 3,51 %

Behoorlijk netjes, al is het formeel net niet binnen de norm van 3 % spanningsval gemeten op het verst verwijderde lichtpunt, maar een kniesoor die daar op let. De kans dat alles op z'n maximum wordt belast is gering. Moet de inspecteur/controleur nog tegenkomen die dat op z'n gemak gaat uitrekenen.

Die huidige 2,5 mm² kabel tussen C en D gooit nu stevig roet in het eten met z'n 28 meter totale lengte. Dat zou, bij maximale belasting, een spanningsval opleveren van maar liefst 10,3 V, relatief 4,48 %. Daarmee zou je op een totale maximum spanningsval (kunnen) komen van 6,12 %. En bij handhaving van de huidige 63 A disjoncteur in de oude woning (alimentaion richting B)  en de 40 A disjoncteur in de nieuwe woning (alimentation richting C) nog veel hoger.

Een geruststellende gedachte is nog wat hier in het Frans wordt verwoord:

Facteur de diversité - Facteur de simultanéité (ks)

Par expérience, on sait que dans la pratique, toutes les charges d'une installation donnée ne fonctionnement jamais simultanément. Il y a toujours un certain degré de diversité dont on tient compte par l'utilisation d'un facteur (ks).

In ieder geval is je openingsvraag nu beantwoord, neemt in zijn kielzog nog wat extra huiswerk met zich mee, maar overzienbaar.