Wespen in Frankrijk
Het is nog geen lente maar het zachte weer doet vermoeden dat het er aan zit te komen. Over niet te lange tijd zullen we weer de eerste wespen- koninginnen zien rondvliegen, op zoek naar een goede plek voor een nest.
De gewone wesp (Vespula Vulgaris) is inheems voor de landen van Europa. Deze wesp komt verder ook voor in noordelijk Afrika en in delen van Azie. Het is een wesp die we ook in Frankrijk het meest tegen komen. Daarnaast kunnen we ook de Duitse wesp (Vespula Germanica) aantreffen. Er leven in Frankrijk meer soorten wespen, maar over het algemeen ervaren mensen van deze wespen de meeste hinder.
Inheems voor Frankrijk is ook de hoornaar (Vespa Cabro) . In Nederland is deze vrij zeldzaam geworden (ofschoon de laatste jaren weer in opkomst), maar in Frankrijk komt deze veel voor.
Al deze wespen zijn sociale (eusociale) insecten net als bijvoorbeeld honingbijen, hommels en mieren. Ze maken hun nest van papierpulp. Ze komen aan het pulp door plantaardig materiaal van bijvoorbeeld boombast, houten planken, riet, e.d. af te knagen.
Wespen bouwen in de natuur hun nest bij voorkeur onder de grond – maar in de bewoonde wereld kiezen ze vaak een dakrand, een verlaten schuur of zolder. De hoornaar heeft in de natuur een voorkeur voor boomholtes, kiest soms voor een plek onder de grond, maar net als de wespen komen we ze in de bewoonde wereld vooral onder daken tegen. Zelf hadden we een nest hoornaars in een niet in gebruik zijnde schoorsteen.
Een nest hoornaars is zelden groter dan duizend exemplaren. Het nest van een wesp kan enkele duizenden exemplaren bevatten. Ter vergelijking; de gemiddelde bijenkast bevat tussen de dertig- en vijftigduizend bijen.
Wespen en hoornaars jagen voor hun voedsel op insecten – vooral muggen, vliegen en plantenetende insecten. Deze insecten zijn proteïnerijk en worden gevoerd aan de larven. De werksters voeden zich met de afscheiding van de larven.
Juist omdat ze schadelijke insecten vangen zijn wespen zeer nuttige insecten. Zonder hen hebben we nog meer pesticiden nodig! Ze nemen dan ook een zeer belangrijke plaats in in de natuurlijke kringloop.
Wespen en hoornaars leven maar een seizoen. Aan het eind van het seizoen zijn er geen larven meer, alleen nog maar volwassen exemplaren. Er is geen behoefte meer aan proteine (i.e. insecten), maar wel een grote behoefte aan suiker. In de natuur zullen ze daarvoor op zoek gaan naar rottend fruit. Mensen bieden echter een goed alternatief; zij zetten op terrasjes glaasjes limonade en bier voor hen klaar. Die verleiding is voor wespen te groot!
Nesten kunnen het beste zoveel mogelijk met rust gelaten worden. Bevind het nest zich op een plek waar men er hinder van ondervind, laat het dan door specialisten verwijderen. Ga niet zelf aan de gang met gif e.d.
Ondervind men aan het eind van het seizoen hinder van wespen terwijl men op het terras zit, dan kan men enkele wespenvallen plaatsen. Bedenk dat wespen en hoornaars dan een voorkeur hebben voor rottend fruit. Doe dus iets zoets als limonade in de val of een mengsel van siroop, witte wijn, bier (veel mensen hebben hun eigen recept). Van de hoornaar zal men overdag niet zoveel last hebben, deze vliegt gewoonlijk pas in de avonduren uit.
Tom Verhoeven
Victor
Het kunnen dan wel nuttige insecten zijn, mijn vrouw is wel allergisch voor wespengif. Dus bij mij leven ze niet lang. Een kwestie van prioriteit.
2 Feb 2013
Jeanine
Wespen zijn dan wel nuttig maar wel vreselijk irritant, plant daarom veel Lavendel rond het zwembad, dat trekt bijen aan en bijen staan boven wespen.Hierdoor blijven de wespen weg.
2 Feb 2013
Inez
Hallo, Tom,
Heb jij misschien een oplossing voor het volgende? Ik span 's zomers een laken met lamp er achter om nachtvlinders aan te trekken om te determineren, maar die worden dan op het laken direct opgegeten door de hoornaar. Weet jij een andere mogelijkheid daarvoor? Ik doe dit uit educatief oogpunt.
En nog een andere vraag; heb een bosuilenkast opgehangen met direct succes, na het broeden heeft de hoornaar de kast in bezit genomen en daarna heeft de bosuil er niet meer gebroed. Heb de kast een jaar weggehaald schoongemaakt met groene zeep maar zonder resultaat terwijl de bosuilen er nog altijd veel belangstelling voor hebben.
Wel aan de kant van het onderwerp, maar toch.
Inez
2 Feb 2013
Fre@
Ook ik ben erg gevoelig voor gif van bijen en wespen, maar omdat mijn fascinatie voor deze dieren zo groot is, heb ik nooit last van ze. Integendeel: ik kijk met plezier hoe een wesp van mijn vleesbeleg eet en daar keurig hapjes uit knabbelt om mee te nemen. Soms iets te zwaar, maar meestal redt het diertje het toch om ermee weg te vliegen, al is het niet in een rechte baan. Daarom zal ik wespen nooit dood meppen. En als ik toch een nest tegenkom waar ze beter niet kunnen zijn, zoals in de kieren van mijn autoportieren, dan verwijder ik het nest met een lange stok en duw die naar een plek waar ze geen kwaad kunnen. Toch een kwestie van respect voor het dier.
@Victor, als je vrouw er last van zegt te hebben, kan je ze afleiden, zoals Tom al aangaf. Daar hoef je deze nuttige diertjes niet voor af te maken, toch? Daarnaast doen mensen rare dingen als ze angstig zijn, zodat ze met teveel armbewegingen juist de wesp onrustig maken en dan kunnen ze uit angst gaan steken. Gewoon rustig blijven, want een wesp valt nooit zomaar aan. Dat doet-ie alleen als je zelf gek doet. Eigen angsten kan je wegnemen door nieuwsgierig te zijn naar wat ze doen en hoe ze dat doen. Is nog reuze educatief ook.....
2 Feb 2013
Tom Verhoeven
Hallo Inez, Vroeger werden de nachtvlinders gevangen als ze op het belichte laken afkwamen. Het determineren kwam dan later. Tegenwoordig geven we er de voorkeur aan om de nachtvlinders in leven te laten en ter plekke te determineren. Maar daarmee creeren we wel een ideaal jachtterrein voor de hoornaar- ze hebben hun prooi zo voor het grijpen. Ik heb zelf nog geen oplossing gevonden voor dit dilemma - anders dan de lamp uit te doen. Misschien dat iemand anders met een goede suggestie kan komen.
De bosuilenkast heeft nagenoeg het ideale formaat voor een hoornaarsnest. De hoornaar heeft van nature (net als de honingbij) een voorkeur voor holle bomen en zo'n kast lijkt daarop. In tegenstelling tot wespen die ieder jaar een nieuwe plek zoeken, kan de hoornaar wel degelijk het tweede jaar naar dezelfde plek, in dit geval jouw uilenkast, terugkeren (het gaat dan natuurlijk om de volgende generatie). Langer dan twee seizoenen wordt zo'n nest niet gebruikt, tenzij je deze telkens schoonmaakt.
Het is nog vroeg in het jaar - misschien kun je de (schoongemaakte) kast op een andere plek ophangen? Of anders deze kast twee jaar overgeven aan de hoornaars en een tweede kast ophangen voor de bosuilen?
Veel succes met de bosuilen dit jaar !
Tom
2 Feb 2013