Er zijn recent enkele discussies geweest op dit forum over de Franse winstbelasting; de taxe sur la plus-value. Nog even los van de plus-value regels (die vier keer zijn aangepast in de laatste zes jaar, dus is het helemaal geen schande als iemand het niet meer precies weet), wil ik hier iets zeggen over het principe en ook over de praktische toepassing in Frankrijk bij verkoop van een Frans tweede huis.

Om te beginnen feliciteer ik iedereen die taxe sur la plus-value mag betalen. Dat betekent dat die persoon winst heeft gemaakt bij de verkoop van zijn Franse vakantiehuis. In de huidige markt is dat een felicitatie waard! 

Verder is een tweede huis (of het nu in Frankrijk staat of elders) een vermogensbestanddeel. Mensen met tweede huizen zijn vermogend en zowel Nederland als Frankrijk (en verreweg de meeste andere Europese landen) zijn van mening dat er een belasting op vermogen mag worden gelegd. Dat is een politieke keuze: kiezers kiezen partijen die voorstander zijn van vermogensbelasting. Als je het fundamenteel oneens bent met vermogensbelasting moet je een vakantiehuis kopen in een land dat geen vermogensbelasting heft. Kies je voor Frankrijk, dan weet je dat je Taxe sur la Fortune moet betalen op je vakantiehuis, kies je voor Nederland dan weet je dat je Box 3-belasting moet betalen voor je vakantiehuis. Er is echter een verschil tussen Nederland en Frankrijk: in Nederland is de vermogensbelastingsvrijstellingsdrempel (even onthouden als je weer gaat scrabbelen) ongeveer €50.000 voor een stel, in Frankrijk is dat €1,3 miljoen. Frankrijk kiest voor een dergelijke hoge drempel + taxe sur la plus-value; Nederland kiest voor een hele lage drempel, maar geen winstbelasting. Je kunt heel lang discussiëren over beide systemen, maar persoonlijk vind ik het Franse systeem eerlijker.

Onder Nederlanders in Frankrijk gaan veel onzinverhalen rond over de plus-value. Ik wordt er bijna dagelijks mee geconfronteerd. En dat verbaast me, immers de wet zoals hij nu is, is volstrekt helder, eenduidig en gemakkelijk te begrijpen (en er zijn simpele en betrouwbare rekentools beschikbar op het internet om de plus-value op de euro nauwkeurig uit te rekenen). En toch denken veel eigenaren van vakantiehuizen in Frankrijk het beter te weten (of misschien moet ik zeggen: ze luisteren liever naar wat de buurman er over roept dan naar wat er feitelijk in de wet staat).

Een kleine bloemlezing van wat ik bijna dagelijks hoor:

- Ik claim gewoon dat het mijn résidence primaire is en dan hoef ik geen plus-value te betalen bij verkoop.
Dat kun je dus niet zomaar verklaren. Je zult daadwerkelijk voor minimaal anderhalf jaar moeten emigreren om dit waar te maken. En dat is dus echt emigreren: uitschrijven uit NL, verlies Nederlandse AOW-opbouw, een Franse ziektekostenverzekering zien te krijgen (verplicht voor iedereen die in Frankrijk woont), in Frankrijk aangifte inkomstenbelasting doen, je Nederlandse huis fiscaal verhuizen van box 1 naar box 3 (met alle fiscale consequenties van dien!) en alles wat er verder komt kijken bij emigreren!

- Ik kan het goed vinden met mijn Franse notaris en die rommelt wel wat voor mij zodat ik minder plus-value hoef te betalen.
Vergeet het maar. De Franse staat lijdt veel pijn: de opbrengst van de plus-value was in 2015 voor het zesde jaar op een rij lager dan begroot (over 2016 heb ik nog niks gelezen) en het Ministerie van Financiën oefent grote druk uit op notarissen om zo strak mogelijk aangifte te doen. Die worden ook gecontroleerd en een notaris kan beboet worden, zelfs uit zijn ambt gezet worden als hij zich niet heel strikt houdt aan de gedetailleerde richtlijnen die het Ministerie hem jaarlijks geeft. Een Franse notaris heeft mij onlangs bevestigt dat de controles vanuit het Ministerie op de aangiftes veel en veel strenger en frequenties zijn geworden de laatste jaren.

- Ik verzamel allerlei facturen en die ga ik voorleggen aan de notaris en als die notaris van goede wil is, trekt-ie alles af.
Dat is een verhaal van jaren geleden. Nederlanders die op deze manier hun plus-value hebben weten te verminderen in het verleden, willen daar nu bij de borreltafel nog graag over opscheppen. Maar die tijd is echt voorbij. Uitsluitend en alleen facturen van als bouwbedrijf in Frankrijk ingeschreven bedrijven (+ een bewijs van betaling van die factuur) worden als aftrekpost geaccepteerd en uitsluitend en alleen voor woningverbeteringen, NIET voor onderhoud. En dan alleen nog maar facturen waar zowel materialen als arbeid op staat. Facturen voor nieuwe keukens en badkamers worden alleen geaccepteerd als uit de aangifte taxe foncière blijkt dat het aantal badkamers of keukens is TOEGENOMEN sinds de aanschaf van het huis, dus NIET voor vervanging! 

- Ik verlaag de netto verkoopprijs door de opbrengst te verdelen over onroerend goed en een groot bedrag aan roerende zaken. Daardoor neemt de netto-opbrengst af en dus de plus-value.
Om te beginnen zijn kopers ook niet gek: als zij nu akkoord gaan met een relatief lage prijs voor het onroerend goed (en dus een hoge prijs voor roerende zaken), dan gaan zij zelf voor de bijl voor de plus-value als ze de vakantiewoning weer willen verkopen. Bovendien zijn ook daarvoor richtlijnen: Indien de waarde van de roerende goederen minder bedraagt dan 5% van de totale verkoopprijs kunnen ze zonder problemen in het koopcontract worden opgenomen. Boven de 10% is de notaris verplicht bewijs van de waarde van de roerende zaken te eisen en tussen 5% en 10% moet de notaris naar bevind van zaken handelen. Indien de belastingdienst onderzoek doet en van mening is dat de notaris te ruimhartig is geweest in de prijsbepaling van de roerende zaken, dan wordt de notaris daarvoor verantwoordelijk gesteld, niet de verkoper!

- Als ik 7 maanden, of 180 dagen of 185 dagen zeg in Frankrijk te wonen, dan is Frankrijk mijn hoofdvestigingsplaats en hoef ik dus geen plus-value te betalen.
Dit is echt onzin. Er is nooit een hard verblijfscriterium geweest. Dat is er niet nu en dat is er al niet sinds het Frans-Nederlandse belastingverdrag uit 1972. Allemaal indianenverhalen. Het enige criterium is: waar doe je aangifte inkomstenbelasting? Elke Nederlander mag zo lang en zo kort in Frankrijk verblijven als hij wil, niemand mag dat controleren (vrij verkeer en vrije vestiging van personen binnen de EU). Nog een misverstand: Frankrijk kent geen inschrijving bij de gemeente, dus kun je gemakkelijk claimen dat je in Frankrijk woont. Iedereen die claimt in  Frankrijk te wonen moet zich hebben aangemeld bij de Franse belastingdienst (dat is namelijk in Frankrijk het bewijs van inschrijving). Een vrijwillig bewijs van inschrijving (attestation de séjour), keurig ondertekend en gestempeld door de burgemeester is in deze zin evenvele waard als het papier waarop het is geschreven: niets. 

Wim