Nederlanders.fr
Overleden
De zwarte populier
Na een paar echte lentedagen van zware regen en een ijskoude harde wind liepen Pico en ik de mijn weer eens in. In een populierenbosje lagen overal door de wind afgerukte takken. Tot mijn verbazing zag ik dat aan de takken trossen kleine witte bloemetjes zaten. Eerlijk gezegd had ik nog nooit een populier in bloei zien staan. Ik nam drie kleine takken mee naar huis om ze in een fles te zetten. De volgende morgen bleken er allemaal kleine witte pluizen op tafel te liggen! ??? Toen zag ik de takken, waaraan ook kleine witte pluisjes zaten:
Het ging heel hard en de volgende morgen zag het er zo uit:
Tijdens de volgende ochtendwandeling lette ik goed op de populieren en toen begreep ik waarom ik een populier nog nooit in bloei had gezien: de voortdurend bewegende en ritselende groen-zilveren blaadjes onttrekken de bloemtrosjes aan het oog. Die zie je alleen als je héél goed kijkt. En de pluizen zijn zó licht, dat ze bij het minste zuchtje wind loslaten. Nu zag ik ze ook voor het eerst door de lucht zweven. Maar bij mij thuis staat natuurlijk geen wind en na drie dagen zagen de takken er zo uit:
Toen heb ik ze maar opgeruimd. Om te voorkomen dat het hele huis vol pluizen zou zitten, verzamelde ik eerst alle pluizenbollen. Alweer tot m’n verbazing leverde dat een prachtige bol veerkrachtige watten op, net zoiets als kapok. Mooi natuurlijk vulmateriaal. Uiteraard even gegoogeld. Het blijkt een zwarte populier te zijn, waarvan de vrouwelijke exemplaren (de populier is tweehuizig) deze bloeiwijze vertonen.
Uit de Wiki:
“De zwarte populier geldt als de meest bedreigde boomsoort in Europa. De plant dankt deze status aan het massaal aanplanten van cultivars en het verdwijnen van zijn natuurlijk milieu. De dikst bekende zwarte populier van Nederland (met een omtrek van 5,7 m in 2009) staat aan de rand van het Vondelpark."
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Het bovenstaande schreef ik in mei 2013 in het forum van InfoFrankrijk. Sinds die tijd heb ik nooit meer een zwarte populier in bloei zien staan. Maar nu we dit jaar opnieuw van een herfstachtige meimaand mogen genieten, ging ik in het populierenbosje op zoek naar afgewaaide takken. Helaas, ik was te vroeg én te laat. Ik vond één afgewaaide tak. Te vroeg, want hij stond nog niet in bloei. Trosjes groene bolletjes waren al wat ik zag. Te laat, want hij was al op sterven na dood. Optimistisch zette ik hem in een fles, maar de volgende dag stond hij er dor en vergeeld bij.
Enkele dagen met veel regen later dwarrelden in het populierenbosje allerlei pluisjes om me heen. Ik tuurde omhoog, maar ik zag alleen maar blaadjes. Ja toch, in de vork van een tak hing een piepklein afgewaaid takje met enkele trosjes witte bloemetjes en wat pluis. Voorzichtig nam ik het mee naar huis en zette het in een sherryglaasje. Wat vijf jaar geleden was gebeurd herhaalde zich in het klein:
Dirk Troost
@Theodora, interessante en fleurige bijdrage. Weetgierigheid, vooral mbt de natuur, geeft eindeloze voldoening. @Anna, je reactie doet afbreuk aan het dier op je profielfoto.
14 Mei 2018
Jan Smits
Theodora,
Bij de populieren heb je verschillende variëteiten. Weet je zeker dat het een Populus nigra variëteit is. Het kan ook een alba varieteit zijn. De Italiaanse populier is een Nigra soort. Maar heel veel variëteiten zijn Alba. Ik zal opzoeken hoeveel er zijn. Ik weet dat in oost noord Brabant er verschillende zijn. De Bossen geplant in de ijsselmeer polders staan ook veel verschillende variëteiten.
14 Mei 2018
Overleden
Theodora Besse
Jan, zoals uit m'n verhaal blijkt ben ik bepaald geen boomfluisteraar. Toch ben ik er vrijwel zeker van dat het om de zeldzame zwarte populier gaat. De vrouwelijke witte populier (populus alba) heeft een heel andere bloeiwijze, al gaat ook die over in pluisvorming:
Bovendien is de stam van "mijn" populier glad en grijs. Niet wit en geschubd, zoals die van de populus alba:
14 Mei 2018
Overleden
Boudewijn Bolderheij
.
Fijn verhaal weer Theodora,
DANK je wel.
En het interesseert mij zeker.
Boudewijn
14 Mei 2018
Joyce van Willigen
Bedankt, Theodora !
Nu weet ik waardoor mijn terras af en toe helemaal wit is !
Interessant !
Joyce.
14 Mei 2018
Michiel Terwindt
De zwarte populier was ondanks de enorme hoeveelheden pluis bijna uitgestorven in Nederland ; maar heeft zich later weer spontaan uitgebreid aan de Waal bij Nijmegen in de bekende Ooipolder.
@Joyce : het is niet waarschijnlijk dat je terras vol ligt met pluis van de zeldzame Zwarte Populier ; er zijn veel boomsoorten die pluis vormen : bijna allewilgen , populieren enz.
14 Mei 2018
Hans Haamke
Interessant verhaal, zo blijf je leren !
14 Mei 2018
Christoffel
Leuk, weer wat geleerd. Bedankt.
14 Mei 2018
Overleden
Theodora Besse
Michiel, de Ooypolder ken ik goed. Prachtig natuurgebied, waar de zwarte populier zich ongestoord zal kunnen uitbreiden!
De verlaten open mijn (in Zuid-Frankrijk) waarin veel verschillende soorten populieren staan, wordt al vele jaren aan zijn lot overgelaten. Daardoor herneemt de natuur haar rechten. Het was voor mij een ideaal wandelgebied, maar moeder natuur kan ook verwoestend zijn. Op diverse plaatsen storten na zware regenval de mijnhellingen in en maken de oude mijnwegen onbegaanbaar doordat er zeer diepe kloven in ontstaan. De mijn leeft en is voortdurend in beweging. Alleen via een lange omweg kan ik nu nog de andere kant van de mijn bereiken.
Vaak sleuren de instortingen veel bomen mee de diepte in. Maar de zwarte-populierenbosjes staan op vrij vlakke bodem en doordat er vrijwel geen menselijke activiteiten meer plaatsvinden (hooguit komen er af en toe een paar wandelaars, jagers of enkele motorrijders) is het de ideale plaats voor zeldzame planten om tot ontwikkeling te komen. Deze foto maakte ik in mei 2013 van een zwarte populier in volle pluisbloei aan het begin van de mijn:
14 Mei 2018
Michiel Terwindt
14 Mei 2018
Overleden
Theodora Besse
Michiel, voor foto's moest ik in mijn archieven duiken. Dat duurde even want het is leuk om allerlei "oude" foto's weer terug te zien. Gebeurtenissen waar je nooit meer aan denkt komen weer boven.
Ik heb enkele sneeuwfoto's van de mijn geselecteerd, omdat je daarop goed de wegenstructuur kunt zien. Ook zie je op de foto's de erosie van de wanden (de verticale strepen), waarlangs zich plotseling een instorting kan voltrekken (vaag te zien links op foto 1 uit 2010). Op foto 2 (2010) zie je ongeveer in het midden een instorting, die echter de weg heeft gespaard. Maar iets verder ontstond een paar jaar later veel hoger een aardverschuiving die een grote berg puin op de weg deed belanden. In het begin kon je daar overheen klauteren, maar waarschijnlijk door het gewicht verzakte alles steeds verder, totdat er een kloof ontstond. Die kon ik eerst nog wel passeren, maar inmiddels is hij zo diep dat ik me er niet meer aan waag. Maar tot en met 2013 kon ik zowel via links als rechts het einde van de mijn bereiken. Foto 3 is van maart dit jaar. Het verschil in begroeiing tussen 2010 en 2018 is duidelijk te zien.
Wat de planten betreft moet ik je teleurstellen. Ik bewonder allerlei fraaie kruidjes en bloemetjes, maar ik heb er weinig verstand van en ik heb er ook geen foto's van gemaakt.
Diego, ook ik heb me vaak afgevraagd waar "zwarte populier" op slaat. Want de stam van "mijn" populier is volgens mij grijs. Dankzij jou heb ik nog maar een keer in de Wiki gekeken. Daar staat: "De bast is donkergrijs tot zwart met een diep, x-vormig gegroefde schors en veel knobbels en vergroeiïngen." Ik moet toch nog eens de stammen bestuderen, want eigenlijk heb ik er nooit zo goed op gelet. Ik was veel meer geconcentreerd op de bloemtrosjes en de pluisjes. Wie weet is het toch nog een andere populier, want zoals Jan al schreef zijn er heel veel verschillende soorten.
Ik laat het nog weten, maar eerst moet het iets beter weer worden, want momenteel is de mijn niet te bereiken en te bewandelen zonder natte voeten te halen.
14 Mei 2018