Terwijl in Limburg en Brabant de elfde van de elfde losbarstte en met kanonschoten het begin van het carnavalseizoen werd ingeluid, herdachten de Fransen in de ruim 35000 communes die Frankrijk nog telt het zwijgen van de kanonnen, gisteren precies 100 jaar geleden. Meer dan 35000 bloemstukken werden bij evenzovele oorlogsmonumenten gelegd. Ook in onze gemeente Portes.

Het is hier al dagenlang verschrikkelijk weer. Het blijft maar plensen, harde windstoten doen de luiken rammelen en in de heuvels rondom hangt een soms dichte mist. Hoewel ik als gemeenteraadslid geacht word om bij dergelijke plechtigheden aanwezig te zijn, aarzelde ik of ik wel zou gaan. Maar de gedachte aan onze burgemeester, die misschien in z'n eentje met het bloemstuk bij het monument zou staan, deed me besluiten om toch de tocht naar de col de Portes, waar onze stèle staat, te ondernemen. Ik bleek van onze gemeenteraad de enige conseillère te zijn die zich buiten had gewaagd. Wel waren twee van de drie adjoints aanwezig, evenals drie inwoners die steevast bij dergelijke gelegenheden acte de présence geven. Op de col, waar ook het château de Portes staat, hing een dichte mist.

Toch bleken de weergoden ons gunstig gezind. Want even voor de plechtigheid begon hield het op met regenen. De tweede adjoint had zijn vrouw en zijn 5-jarige kleindochter meegebracht. Het kleine meisje mocht voor deze bijzondere gelegenheid de bloemen bij het monument leggen, begeleid door haar opa.

Daarna werd een minuut stilte in acht genomen. De burgemeester las een boodschap voor van de Président de la République, hetgeen hij trots aankondigde. Want normaal gesproken komt de boodschap van de minister van Defensie en ieder jaar komt de ambtelijke inhoud op hetzelfde neer. Deze boodschap van president Macron zelf was persoonlijk en gevoelvol. Het begin, bijna een gedicht, luidde:

"Un siècle.
Un siècle que l'Armistice du 11 novembre 1918 est venu mettre un terme aux combats fratricides de la Première Guerre mondiale. A cet affrontement interminable, nation contre nation, peuple contre peuple. Avec ses tranchées pleine de boue, de sang et de larmes. Ses orages de feu et d'acier qui grondaient par tout les temps et déchiraient les ciels les plus calmes. Ses champs de bataille éventrés et la mort, omniprésente.
Le 11 novembre 1918, un grand soupir de soulagement traverse la France. Depuis Compiègne où l'Armistice a été signé à l'aube, il se propage jusqu'aux champs de bataille.
Enfin, après quatre interminables années de bruit et de fureur, de nuit et de terreur, les armes se taisent sur le front occidental."

Uiteraard waarschuwde de president ook voor het nationalisme dat de oorzaak was van la Grande Guerre en dat tegenwoordig overal opnieuw de kop opsteekt. Vervolgens las de burgemeester een verklaring voor van de ARAC (Association Républicaine des Anciens Combattants). Zelf had hij deze keer bij uitzondering geen persoonlijke boodschap. Na afloop krijg ik altijd alle teksten van hem, want hij raffelt ze zo snel af, dat ik er geen woord van versta.

Toen ik naar huis reed begon het weer zachtjes te regenen.