Een persoon sous tutelle. Wat zijn zijn rechten nog?

Ik heb deze week een bejaarde meneer ontmoet die al lange tijd in Frankrijk woont en hier boer is geweest. Hij is in de 80 en erg hulpbehoevend. Hij is sinds begin 2017 onder curatele gesteld (sous tutelle) en kan dus nergens zelf meer over beschikken en beslissen. Zijn vrouw is volgens mij begin 2018 overleden en zijn dieren zijn vorig jaar verkocht toen hij opgenomen was in het ziekenhuis. Via een verpleegster ben ik met hem in contact gekomen omdat hij hulp nodig heeft om te begrijpen wat er allemaal om hem heen gebeurt en wat de plannen zijn van de organisatie die alles voor hem regelt en beslist (UDAF). Zijn frans is erg beperkt en weggezakt. Eind komende week krijgt hij  bezoek van een notaris voor de inventarisatie en waardebepaling van zijn bezittingen. Dit gebeurt op verzoek van de UDAF.

Meneer vraagt zich af of zijn bezittingen zonder schulden of hypotheek zomaar door de UDAF verkocht mogen worden en wat er dan met de opbrengst gaat gebeuren. Hij is het spoor een beetje bijster en erg alleen en vertrouwd niets of niemand meer. Ik heb hem beloofd om bij de taxatie volgende week aanwezig te zijn en zal natuurlijk ook vragen wat het vervolgtraject wordt. Hij wil zelfs wel terug naar Nederland maar weet niet of dat mag, waar hij dan naar toe zou moeten en wat er dan gaat gebeuren met zijn boerderij. 

Mijn vraag is of er iemand is die goed is ingevoerd in het franse rechtssysteem mbt het onder curatele zijn geplaatst en die me  zou kunnen adviseren. En als er familie is die een plek in Nederland voor hem kunnen regelen, is dat dan toegestaan. En mogen zijn bezittingen worden verkocht zonder dat zijn evt. erfgenamen hierover zijn geïnformeerd?

Ik hoop dat er iemand is die mij hierover kan informeren

  • Ines

    Misschien heb je hier iets aan? https://infofrankrijk.com/raadendaad/
  • Jeannette

    De term "sous tutelle" is niet een eenduidig begrip.
    Er zijn daarbij allerlei gradaties aanwezig, het is dus afhankelijk van wat de rechter beslist heeft hierover. Het zijn maatregelen ter bescherming van de persoon in kwestie, hoewel dit niet altijd zo ervaren wordt. soms moet alleen de administratie voor iemand gevoerd worden omdat er niemand is die dat kan doen, soms moet er heel wat meer gedaan worden.

    Hier kun je er alles over lezen.

    Er is dus een rechter geweest die hierover beslist heeft.

    Erfgenamen worden hier niet over ingelicht lijkt mij; mijnheer is niet overleden, de erven komen niet in beeld. Mijnheer zal ernstige schulden hebben waardoor de verkoop van zijn bezittingen aan de orde is. Indien er naaste familie is, zijn die al in kaart gebracht.

    Natuurlijk mag meneer nog altijd naar het buitenland vertrekken, al zal wel worden nagegaan dat er geen misbruik van hem gemaakt wordt. Als iemand, een ver familielid of zo, een goede behuizing voor hem in Nederland vind, zal men hem echt wel laten vertrekken. Uiteraard moeten zijn schulden wel vereffend worden in Frankrijk, mijn heer kan niet vertrekken met de bezittingen die hem resten en met achterlating van zijn schulden.

  • Wilna Maijenburg

    Kan het niet de bedoeling zijn dat mijnheer naar een verzorgingshuis gaat. Kennissen van ons hebben ook een huis gekocht van een mevrouw die niet meer alleen kon wonen, de notaris bepaalde de prijs van het huis, het geld werd gebruikt om de hoge kosten van het tehuis te betalen. Er wordt gezegd dat de boerderij hypotheek vrij is en dat hij schuldvrij is, dus daar zal het niet door komen.
  • Ada

    @ Jeanette, de pagina wordt niet gevonden!

  • pieter10

  • Barbara Dumont

    Hallo Jeannet, je kunt het beste direct kontakt zoeken met de UDAF. Die hebben zijn dossier en zijn dus volledig op de hoogte.

    Je bent geen familie en je hebt geen "machtiging" en het kan dan zijn dat ze in eerste instantie weigeren om je informatie te verstrekken. Dat is logisch. Ga dan naar een sociaal werkster (vraag aan de verpleegster via wie je met de meneer kontakt hebt of ze weet welke assistante sociale je kunt aanspreken voor de belangen van de meneer in kwestie). Leg haar het probleem voor zodat zij het kontakt kan leggen met de UDAF.

    Het heeft in mijn ogen geen enkele zin om allerlei teksten op internet en raad via deze website te zoeken. Elke persoon in moeilijkheden heeft zijn eigen geschiedenis, die je moet kennen om te kunnen helpen. De UDAF heeft alle elementen.

    Ik wens je veel succes (de situatie is wat ingewikkeld en een hoop werk) en hoop dat je de betreffende meneer kunt helpen, vriendelijke groeten, Barbara


  • Overleden

    Theodora Besse


    Wat een vreselijke situatie! Heel goed Jeannet, dat jij je zijn lot hebt aangetrokken en je min of meer over hem hebt ontfermd. 

    Om te beginnen heeft een persoon sous tutelle of curatelle altijd het recht om zelf te bepalen waar hij wil wonen. Zie Legavox.fr, waar staat:

    "Qu'elle soit sous tutelle, ou sous curatelle la personne protégée est toujours libre de choisir son lieu de résidence et d'en changer (Cour d'Appel de DOUAI, 8 février 2013)."

    Ik vermoed dat hij in verband met de taal beter af is in Nederland. Maar als hij daar in een verpleeghuis moet worden geplaatst, dan geldt voor hem waarschijnlijk een wachttijd voor de WLZ, aangezien hij door zijn arbeidsverleden vermoedelijk niet verdragsgerechtigd is. Voor de overbruggingsperiode zou de opbrengst van de verkoop van zijn boerderij en zijn overige eigendommen kunnen worden gebruikt.

    Maar het is ook goed mogelijk dat hij, hoewel onder curatele, helemaal niet naar een verpleeghuis hoeft en dat hij in een bejaardenhuis terecht kan. Daar moet dan wel plaats zijn. Of misschien kan hij met thuiszorg nog zelfstandig wonen. Heeft hij kinderen in Nederland? Dan kunnen die hem misschien begeleiden.

    Tegen de verkoop van zijn boerderij en de overige eigendommen zou hij eventueel bezwaar kunnen aantekenen bij de juge de tutelle. En zonodig bij het Cour d'Appel. Maar ik denk dat de verkoop van de boerderij voor hem eigenlijk het beste is, tenzij hij er liever zelf weer wil gaan wonen (en dat, zonodig met thuiszorg) ook kan.

    Veel sterkte!

      


  • Overleden

    Theodora Besse


    Iemand die onder curatele staat kan nog heel goed bij zijn verstand zijn en bepaalde dingen willen of niet willen. Ik begrijp uit het verhaal van Jeannet dat dat het geval is met deze oude meneer, hoewel hij hulpbehoevend is. Een en ander wordt natuurlijk nog versterkt door zijn taalproblemen. Zijn die mede de oorzaak dat hij onder curatele is geplaatst? vraag ik me dan in gemoede af. Want geen naaste familie in de buurt die voor hem inspringt, hem bijstaat en voor hem vertaalt.

    Bij de UFAD heb je te maken met ambtenaren en je bent geval 1363. Dat staat niet altijd garant voor de juiste beslissingen of voor de beslissingen die de persoon zelf wenst. Terwijl hij nog steeds bevoegd is om over bepaalde zaken zelf te beslissen, afhankelijk  van de reikwijdte van de curatele.

    Als Jeannet een schriftelijke verklaring opstelt in het Frans, waarin de meneer haar aanstelt als "personne de confiance", en hij tekent die verklaring, dan heeft de UFAD dat maar te accepteren. Dit kan op ieder moment gebeuren. Deze persoon kan uiteraard niet treden in de rechten van de UFAD, maar kan wel in de gaten houden wat er gebeurt, kijken of er zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met meneer's wensen en zijn belangen behartigen. Zie:

    https://www.adultes-vulnerables.fr/la-personne-de-confiance

    Ook kan de "personne de confiance" indien nodig een advocaat inschakelen die voor hem bezwaar maakt bij de juge des tutelles tegen beslissingen van de UFAD en zonodig beroep aantekent bij het Cour d'Appel.

    Alexander, ik vind je onnodig erg onaardig tegen Jeannette. Zij zoekt tenminste dingen op, want wat weten wij nou helemaal van het franse rechtssysteem? Ik ben altijd erg blij met de antwoorden van Jeannette. Dat spaart een hoop zoekwerk. En ze geeft altijd duidelijk antwoord aan de vraagsteller. En meestal is wat ze schrijft correct. Zoals wat ze hierboven schrijft: er zijn allerlei gradaties van tutelle. Het hangt er vanaf wat de juge des tutelles heeft beslist. Maar binnenkort (uiterlijk 2020) kan hun door de rechter ook het stemrecht niet meer worden ontnomen en kunnen ze in alle gevallen trouwen, pacseren en echtscheiden. Zie:

    https://informations.handicap.fr/a-tutelle-marier-pacser-divorcer-c...

    Inderdaad, gegoogeld. En?

  • Maria

    Beste Jeannet, naast Raad&Daad is er nog een organisatie beschikbaar voor hulpverlening aan Nederlanders in Frankrijk. Ze bestaan 135 jaar en helpen daar waar men in de problemen is geraakt op sociaal, maatschappelijk, medisch of financieel gebied. Ze kunnen de hulpvraag goed inschatten en hem op het juiste spoor zetten.

    http://www.aneas.fr/nl/enkele-voorbeelden-van-hulpverlening.html

    Veel sterkte voor die meneer en hopelijk kunnen ze zijn ongerustheid wegnemen.

  • Overleden

    Theodora Besse


    Goed idee Maria, als Jeannet hulp nodig heeft bij de zware taak die ze op zich heeft genomen, dan is Aneas de aangewezen organisatie. Zij hebben al meer dan 130 jaar ervaring met Nederlanders die op oudere leeftijd in Frankrijk in de problemen komen. Op de home-pagina van Aneas vind je hoe je contact met deze NL vereniging kunt opnemen.

  • Jeannette

    Overigens moet ik zeggen dat dit verhaal mij heel bekend voorkomt; een half jaar geleden is hier al eens een bericht over geplaatst; mijnheer lag toen in het ziekenhuis en zijn vee dreigde verkocht te worden.... dat is inmiddels dus geschied.

    Ik weet niet hoe Jeannet bij deze mijnheer betrokken is geraakt, maar toen was er ook al een Nederlander in zijn buurt die zich zijn lot aantrok. (Of was jij dat Jeannet? Ik kan niets terugvinden via de zoekfunctie)

    Zijn er dus misschien andere Nederlanders in de buurt die zich met hem bemoeien of bemoeid hebben?  

    Hoe dan ook, om in dit stadium een vertrouwenspersoon aan te wijzen is eerst de toestemming van de rechter nodig:

    "Une personne sous tutelle peut désigner une personne de confiance.

    Cependant, l'accord du juge des tutelles est nécessaire, que ce soit dans le domaine de la santé ou celui d'une accueil par un établissement (ou un service) social ou médico-social."

    Dit lijkt mij overigens geen taak die je makkelijk op je neemt.

  • Jeannette

    Alexander: iemand wordt niet onder bewindvoering geplaatst als hij zijn financiën piekfijn in orde heeft, de (bedrijfs)administratie op orde is en er geen schulden zijn....

    In Frankrijk mag iemand behoorlijk zijn eigen leven leiden en beheren en in grote rotzooi leven als hij of zij dat wil. Er wordt echter ingegrepen als de inkomsten en uitgaven niet meer in balans zijn en anderen of de gemeenschap daar de dupe van kunnen raken.


  • Overleden

    Theodora Besse


    Klopt Jeannette, ik had niet ver genoeg doorgelezen. De juge des tutelles moet zijn goedkeuring geven voor het aanstellen van een "personne de confiance". In de link die ik gaf is ook een formulier te vinden dat je moet invullen om de aanvraag te doen. Een personne de confiance is wel een verschrikkelijk ingewikkelde aangelegenheid voor iemand die "vulnerable" is. Maar ja, wat is niet ingewikkeld in Frankrijk?

    De curatelle en de tutelle van meerderjarigen worden geregeld in de artt. 440 tot en met 476 van de Code Civil en in tig decreten. Over de tutelle zegt art. 440 het volgende:

    "La personne qui, pour l'une des causes prévues à l'article 425, doit être représentée d'une manière continue dans les actes de la vie civile, peut être placée en tutelle.
    La tutelle n'est prononcée que s'il est établi que ni la sauvegarde de justice, ni la curatelle ne peuvent assurer une protection suffisante."

    En artikel 425 CC luidt:

    "Toute personne dans l'impossibilité de pourvoir seule à ses intérêts en raison d'une altération, médicalement constatée, soit de ses facultés mentales, soit de ses facultés corporelles de nature à empêcher l'expression de sa volonté peut bénéficier d'une mesure de protection juridique prévue au présent chapitre.
    S'il n'en est disposé autrement, la mesure est destinée à la protection tant de la personne que des intérêts patrimoniaux de celle-ci. Elle peut toutefois être limitée expressément à l'une de ces deux missions."

    Persoonlijk vind ik het advies van Maria om de NL vereniging Aneas om hulp te vragen het allerbeste advies. Zij zijn er in gespecialiseerd om Nederlanders in Frankrijk die in nood verkeren te helpen. En zij hebben er ruime ervaring mee. Dan staat Jeannet er ook niet zo alleen voor, maar krijgt ze assistentie van ervaren NL-sprekende specialisten, wat ook plezierig is voor de oude meneer.

    Nogmaals sterkte gewenst, Jeannet!

  • Jeannette

    Helemaal eens met de laatste conclusie Theodora!

  • Guy

    Even tussen alle berichten door als ik even mag;
    Wat ontzettend lief van je Jeannette dat je je dit intense probleem hebt aangetrokken en deze oude baas 'onder de arm' genomen hebt.
    'Bos rozen' voor jou!
  • Jeannet de Haan

    Dank voor alle reacties. Ik heb een mail naar Aneas gestuurd vanmorgen en wacht even af of zij iets kunnen betekenen. Ik besef heel goed dat ikzelf geen invloed kan uitoefenen op de gang van zaken en dat ik enkel en alleen kan proberen meneer duidelijk te maken wat er staat te gebeuren.

    Jeannet


  • Overleden

    Theodora Besse


    En om die reden Alexander, heeft Maria haar verwezen naar Aneas, hetgeen ik van harte toejuich (en Jeannette met mij). Toch hebben we van deze discussie allemaal iets geleerd, hetgeen aan toekomstige mensen die deze problematiek te maken krijgen ten goede kan komen. Daar is dit forum ook voor.

    Hopelijk hebben ook Jeannet en de oude meneer er iets aan gehad. Want daar gaat het toch in de eerste plaats om. Niet om wie er het meeste gelijk heeft.

    Ik hoop Jeannet, dat je hier nog een keer laat weten hoe een en ander is verlopen. Nogmaals sterkte.


  • Overleden

    Theodora Besse


    Fijn Jeannet, dat je contact hebt opgenomen met Aneas. Daar zul je hopelijk de nodige ondersteuning vinden. Nogmaals: laat asjeblieft de afloop weten. Succes met alles.

  • Maria

    Nou, goed dat je hulp hebt ingeroepen van Aneas. Ik begrijp heel goed dat je het probleem van die meneer zomaar op je bordje hebt gekregen via die verpleegkundige die ook alleen maar wil helpen.
    Ook begrijp ik heel goed dat je hem niet aan zijn lot overlaat nu je er eenmaal weet van hebt; wespennest?...dat is helemaal niet aan de orde.
    Misschien heeft hij nog lieve familie in NL en
    misschien is er nu iemand van Aneas die de komende week bij de taxatie aanwezig kan zijn. Misschien kan Aneas b.v. Monique Rombouts, de NL-FR notaris vragen om advies:
    https://www.frankrijknotaris.nl/het-team/mr-monique-rombouts

    Kortom, niets doen is voor jou geen optie. Ik bedenk altijd dat het mij/ons ook ooit kan overkomen. Ik ben ook benieuwd naar het verloop van deze verdrietige situatie.
  • Hans

    Prima dat er al contact is gelegd met Aneas. Een alternatief kan ook Raad en Daad zijn (www.raadendaad.fr). Ik heb van het weekend uit een ander draadje al geleerd dat de bijdragen van Alexander bepaald niet uitblinken door enige intelligentie. Dat hebben we dan ook geleerd uit deze ervaringen en daar kunnen we in de toekomst direct rekening mee houden.