Overleden

Wespennest

Na een veel te droge zomer en dito begin van de herfst lijkt eindelijk dan toch eindelijk de beruchte Episode Cévenol te zijn aangebroken. Die begint gewoonlijk eind augustus, begin september. Zware regens, heftige windstoten en onweer teisteren sinds enkele dagen de Cevennen en het einde lijkt nog niet in zicht. Hoe blij we er ook mee zijn, na enkele dagen begint het iedereen zwaar de keel uit te hangen.

Achter de brug tegenover mijn huis staat een grote plataan. Toen ik gisteren met Pico (en met paraplu) ging wandelen lag achter de brug een kei op de weg. Ik wilde hem aan de kant leggen, want er rijden wel eens auto's onder deze smalle poort door. Maar dichterbij gekomen zag ik dat het een enorm wespennest was, dat kennelijk door een harde windstoot uit de plataan op de grond was gevallen en op de weg was gerold. Ik keek er in bewondering naar. Met behulp van de paraplu wist ik het van de weg terug onder de boom te rollen, naast enkele stukken die tijdens de val waren afgebroken.



Wanneer je zo'n nest van dichtbij kunt bekijken, zie je pas wat een kunstig bouwwerk het is. Normaal gesproken kun je niet bij een wespennest in de buurt komen, omdat je dan al snel wordt omzwermd door van alle kanten aanvallende wespen. Maar in het geval van zo'n met een klap neergekomen wespennest en bovendien eind oktober, waande ik me veilig.

Toen ik echter een afgebroken stuk omdraaide, kroop er toch nog een hoornaar (frelon) tevoorschijn, althans, dat vermoedde ik, omdat hij vrij groot was. Hij kroop traag in de richting van het grote nest. Toen ik goed keek zag in een enkel holletje van het nest ook vaag iets oranje. Maar veel leven zat er niet meer in. Thuisgekomen vond ik in de Wikipedia, dat het waarschijnlijk om een aziatische hoornaar ging, want hij was geheel zwart met enkel oranje aan zijn achterlijf. Toen ik er vanmorgen langs kwam, was ieder teken van leven verdwenen.


 

Links het nest met linksonder het afgebroken gedeelte, rechts met het afgebroken gedeelte omgedraaid

 

Beide soorten hoornaars zijn veel minder agressief dan wespen. Ze vallen alleen maar aan, wanneer je te dicht in de buurt van hun nest komt. De frelon d'Asie eet echter veel meer bijen dan zijn europese soortgenoot en is dus schadelijk voor de bijenstand. Op Natuurpunt.be wordt daarom geadviseerd om frelons niet zelf te bestrijden, bijvoorbeeld met wespenvallen, maar een deskundige het wespennest te laten verwijderen. De inheemse frelon d'Europe is namelijk een concurrent van de schadelijke frelon d'Asie. In het leefgebied van de europese hoornaar krijgen de schadelijke aziatische hoornaars geen kans, terwijl wespenvallen beide soorten (en tal van andere insecten) aantrekken en doden.

Maar dit wespennest heeft de natuur opgeruimd.




  • Overleden

    Susan

    wat een geweldig verhaal en wat een ontdekking  en de foto's en de verwijzing naar de sites .
    en natuurlijk geweldig dat je er op uitgaat in dat weer.

  • Karin Maassen

    Een kleine aanvuling, op de laatste opmerking, 'Maar dit wespennest heeft de natuur opgeruimd'. De cyclus van wespen, hornaars en hommels is zo, dat aan het eind van de zomer, nieuwe koninginnen geboren worden, die zullen, soms gegroept, soms solitair, de winter doorbrengen, om in het voorjaar een eigen nest te beginnen. Aan het eind van de zomer zijn alle werksters 'op' en sterven, het nest blijft leeg achter. En valt uit de boom.... De natuur heeft dit nest dus, helaas, niet opgeruimd. In tegendeel, de jonge koninginnen hebben zich inmiddels verscholen voor de winterslaap, om in de lente tevoorschijn te komen en zich te vermenigvuldigen. 


  • Overleden

    Theodora Besse


    Op de laatste foto zie je in het gat naast het grootste gat vaag een oranje puntje. En op de volgende foto zie je onder de bovenste rand van het hoofdnest, dat ongeveer 25 cm in doorsnee was, ook een frelon zitten, al is het wel een zoekplaatje:



  • Overleden

    Theodora Besse


    Dankjewel Karin, voor de aanvulling. Maar de natuur heeft dit nest dus wel degelijk opgeruimd, zoals zij dat ieder jaar doet. Volgens de Wiki (zie link) brengen koninginnen de winter onder afgevallen bladeren door.

  • Hans van den Bos

    Mooi verhaal Theodora. Dank je.

  • JoJo

    Ik ben voorstander van leef en laat leven. Het is een prachtig verhaal. Echter de Asiatische hoornaar is schadelijk en hoort niet in Europa thuis. Hij vormt een ernstige bedreiging voor met name onze bijen en hommels door ze op te eten (en te verdrijven).  Nesten moeten worden gemeld en vernietigd. Een steek is pijnlijker dan van een wesp.


  • Overleden

    Theodora Besse


    Jojo, ook jij bedankt voor je aanvulling. Echter, wanneer zo'n nest in een enorme plataan hangt met een zeer dicht gebladerte, zie je het nest niet. Ik zou het best wel willen melden en laten vernietigen. Maar dan moet het wel zichtbaar zijn.

  • Hans van den Bos

    Hallo Jojo

    Ik heb een beetje problemen met het bestrijden van exoten. In Azië heb je ook bijen en die schijnen naast de Aziatische hoornaar te kunnen bestaan. Voer dan dus hier ook de Aziatische bij in zou ik zeggen. Het uitroeien van exoten is heel erg moeilijk. Is het niet beter te wachten tot er een nieuw evenwicht ontstaat? Volgens enkele vooraanstaande biologen is het gewoon een kwestie van tijd dat de natuur zich aanpast aan de nieuw ontstane situatie. Je houdt de import van exoten ook niet teen. Zeker niet met het huidige overzeese verkeer. Daarnaast brengt de klimaatverandering ook wijzigingen aan in onze fauna en flora. Verandert het klimaat, dan veranderen ook de planten en diersoorten in de diverse gebieden. Dat heeft overigens ook medische gevolgen.
    Kijk eens hier:

    http://archief.bionieuws.nl/artikel.php?id=6545&print=1


  • Overleden

    Theodora Besse


    Hans, je hebt een link gegeven naar de printbare versie die vrijwel onleesbaar is. Hier de juiste link:

    http://archief.bionieuws.nl/artikel.php?id=6545

  • Maria vercammen

    Sorry Jojo, Hans van den Bosch , plaatste dat bionieuws van 2012.


  • Overleden

    Theodora Besse


    In de link naar Natuurpunt.be (2019) die ik hierboven heb gegeven staat over bestrijding van de aziatische hoornaar onder meer:

    "De Aziatische hoornaar staat sinds augustus 2016 op de lijst van de Europese invasieve exoten. Lidstaten van de EU zijn verplicht om de soort bij waarneming te vernietigen."

    En:

    "De Aziatische hoornaar is zeker niet te verwarren met de Aziatische reuzenhoornaar (Vespa mandarinia), die tot nu toe nog niet in Europa werd waargenomen. Deze wordt 45 tot 55 mm lang, heeft een opvallend gele kop en een zwart-geel gestreept achterlijf."


    Bron: Wikipedia

    In België bestaat een speciaal meldpunt voor nesten van aziatische hoornaars (zie VRT.be, 2019). Weet iemand of dat in Frankrijk ook het geval is?

  • Hans van den Bos

    De meeste biologen zijn het er over eens dat uitroeien van invasive exoten alleen mogelijk is in het allereerste stadium. Daarna is het eenvoudigweg te laat. Kijk maar naar de Japanse duizendschoon. De Amerikaanse vogelkers, ook een invasieve exoot, waaraan vele miljoenen aan uitroeiing zijn besteed, heeft inmiddels al vijanden ontwikkeld en wordt door velen niet meer gezien als invasief.
    https://www.nrc.nl/nieuws/2013/04/29/de-vogelkers-is-geen-vijand-me...

    Overigens kan een artikel uit 2012 nog best actueel zijn. Albert Einstein is al in 1955 overleden, maar zijn gedachtegoed is nog steeds actueel.

    Steeds meer mensen maken verre reizen en nemen gewild of ongewild zaden, planten en insecten mee terug van de reis. Dat is niet te stoppen. En veel bestrijdingsplannen blijken achteraf weggegooid geld. Onlangs was er nog een bioloog aan het woord in vroege vogels die zich in deze zin uitsprak. Helaas heb ik de naam van deze man niet onthouden.


  • Overleden

    Susan

    duizenschoon zijn mooie bloemen , duizendknoop is een plaag.

  • Hans van den Bos

    Je hebt gelijk Susan, ik had het moeten hebben over de duizendknoop. Die heeft overigens ook heel mooie bloemen en zijn daarom ook in Nederland ingevoerd.


  • Overleden

    Theodora Besse


    Hans, uiteraard heb ik voordat ik de laatste reactie schreef, ook heel lang op internet gelezen over beheer en bestrijding van invasieve exoten, bijvoorbeeld hier:

    https://obsurv.nl/bestrijding-invasieve-exoten/

    Maar ze gaan eigenlijk alleen maar over exotische planten. Áls ze al over dieren gaan, is het inderdaad zo dat de meeste wetenschappers tot de conclusie komen dat bestrijden alleen in het begin zin heeft, wanneer het er nog maar enkele zijn. Wat de veroudering van de door jou gegeven website betreft, wetenschappers hangen nog steeds dezelfde leer aan. Het enige wat is veranderd, is dat ondanks de wetenschap er sinds 2016 EU-regelgeving geldt.

    Kennelijk heeft jouw website gelijk, wanneer hij stelt dat voor beleidsmakers en bestuurders de dadendrang zo groot is, dat ze minder waarde hechten aan wat de wetenschap uitgebreid heeft onderzocht (vrije interpretatie). Overigens maakt je website ook al melding van een verplichting tot uitroeien in EU-verband:

    "De Europese Unie komt op zijn vroegst in 2013 met een exotenrichtlijn met waarschijnlijk een verplichting voor eliminatie en beheer als een lidstaat een exoot van de zwarte lijst op haar grondgebied aantreft."

  • Hans van den Bos

    Hallo Theodora

    De vraag is of bestrijding altijd kosteneffectief is. De bestrijding van de Amerikaanse vogelkers heeft vele tientallen miljoenen gekost en het resultaat is uiterst matig. Of bestrijding effectief kan geschieden moet daarom, zo denk ik ten minste, per soort bekeken worden. De bestrijding van de Japanse duizendknoop bijvoorbeeld heeft tot nu toe weinig opgeleverd. En, zoals we al lang weten, zijn niet alle maatregelen die de EU neemt, effectief.

  • Ineke

    Misschien interessant om deze link te bekijken, (in het frans)

    https://www.pollinis.org/publications/le-frelon-asiatique-un-fleau-...

    enkele artikelen te lezen (in het Frans) over de aziatische hoornaars 

    De imkers, maar ook de zwarte lokale bijen in Frankrijk zijn zwaar getroffen door de exotische invasie van de aziatische hoornaars


  • Overleden

    Susan

    wauw enge jongens .


  • Overleden

    Theodora Besse


    Dankjewel Ineke, interessante website!

  • A.L. Longayroux

    Beste Theodora,

     Als nieuwe gebruiker ben ik eens aan het rondneuzen en kwam op je berichtgeving over Hoornaars

    Als imker en natuurliefhebben hebik met deze insecten te maken en te maken gehad. De Vespa velutina of Aziatische wesp is met een container Chinese potten meegekomen en in Bordeau gelost, vruchtbare koninginnen hebben zich van daaruit verspreid. De soort blijkt zich te kunnen handhaven ten koste van onder andere bijen. Hooverend voor de vlieggaten van mijn kasten vangen en eten ze de bijen op. Nesten zitten hoog in de bomen en zijn in het zomerseizoen niet te zien. ook achtervolgen ze insecten in bijvoorbeeld de Buddlija's. Tot nog toe is er geen afdoende maatregel om de beesten te bestrijden. Vangen van koninginnen is kleine bijdrage. Ook in Nederland zijn ze al waargenomen. Kortom een gesel voor de imkerij. De gewone hoornaar kan je weren door een papieren nepnest op te hangen dat deze territorium bewuste beesten weg houdt.

    Zie voor aanschaf Nepnest internet

    Zie voor verdere info het forum voor bijenhouders van de VBN, Ver, Bijenhouders Nederland , zit in Nederland dus. Vriendelijke groeten Ton Longayroux.