Oh!... France, Mon amour… (59) Oud-Hollandse spelletjes, of kattekwaad?

Als ik aan spelltjes denk dan is het eerste wat in mij opkomt  “Mens erger je niet” en “Halma”. Als ik verder nadenk dan komt “Monopoly”, “Scrabble”. Spelletjes die gedaan werden in de tijd die overbleef nadat je had “buiten gespeeld”. Nu zullen er ongetwijfeld meer spelletjes geweest zijn zoals “Dammen” en “Schaken”, enz. U zult er heel wat kunnen bedenken die ik niet deed.
Toen ik dit verhaal schreef, vroeg ik mijn Franse buurvrouw wat voor spelltjes zij vroeger deed. Zij vertelde dat ze "La Marelle" deed, Het decoreren van allerlei dingen. En L'elastique en Saute Mouton, (bokje springen).
Maar wat ik het liefst deed was “buiten spelen”, zoveel als ik kon. Ik was een ondeugende kwajongen, dat durf ik nu wel te zeggen. Toen vond ik van niet natuurlijk! Maar dat het wel zo was blijkt onder anderen uit de foto die ik bijgevoegd heb. Het is de foto van het “politiepossie” zoals wij dat noemden! Daar heb ik één keer strafregels moeten schrijven. Het is maar goed dat mijn ouders dit niet geweten hebben, anders had ik van hun nóg een keer op mijn flikker gekregen.

Ik woonde in Rotterdam West waar nog steeds gedeeltes onbebouwd waren vanwege de bombardementen die Rotterdam ten deel zijn gevallen. Zulke plekken noemden wij “de puin” en daar gebeurde van alles. Voetballen  mocht je er niet: als er een politieagent aan kwam fietsen, dan werd je bal afgepakt. Vaak gingen we “fikkie stoken” van alles wat maar wilde branden. Soms haalden we oude kranten op, z.g. voor de blinden! En die werden dan verbrand. Dat je stinkend van de rook thuiskwam, deerde je niet. Zelf rook je dat niet, maar je moeder wel!  Als het geregend had bleven overal grote plassen liggen en dan bouwden we een vlot, wat vaak natte voeten gaf. “Cowboytje of piraatje spelen” deed het ook altijd erg goed. Ik mocht natuurlijk geen “klappertjes pistool” hebben dus maakte ik van hout een geweertje.

“Kluiten gevecht”, “Vossenjacht”, Touwtje springen, knikkeren… en in de winter: “wak lopen”. Dat “wak lopen” had iets speciaals, gegarandeerd dat je door het ijs zakte en met kletsnatte voeten op school zat. Gek genoeg werd daar niets van gezegd en mochten de schoenen naast de kachel staan te drogen.

Tollen,  Diabolen, Hoelahoepen en  “diefie met verlos”, “stoeprand ballen”, “belletje trek”, flessen eerst vullen met water en daarna met een bal elkaars fles omgooien. En ja, in “knikkeren” was ik best wel goed . De grote zak met knikkers en stuiters  liet ik thuis. Ik nam er altijd maar 10 mee naar school en 1 stuiter, want die stuiter was 5 kleine knikkers waard!  Er waren regels bij het knikkeren: sommige kinderen konden niet “pieken” en die “schoven” de knikkers en dat vonden wij niet eerlijk. Maar….ik kwam meestal met meer knikkers thuis dan toen ik van huis ging.

Ik kreeg een stuiver zakgeld, maar ik verdiende er zeker25 cent per week bij. Ik duwde de bakkerswagens elke morgen een (hol) berg op en kreeg dan een krentenbol of een stuiver, of ik hielp de melkboer of ik deed boodschappen voor mijn moeder. Van dat geld kocht ik dan een zak koekkruimels of duimdrop of een pakje bazooka kauwgom.

Nadat ik had leren fietsen mocht ik de fiets van mijn zus lenen en fietste ik heel Rotterdam door. Ik bevestigde een stuk karton met twee knijpers aan mijn spaken zodat dit een mooi ratelend motorgeluid maakte. Ik kwam bijna overal, maar mijn favoriete plek lag toch wel bij de havens. We liepen tussen het laden en lossen van de schepen door en er viel altijd wel wat van de lading af dat ik trots mee naar huis nam, zoals kaneel, kruidnagels en citrusfruit.

In Frankrijk is al dat buiten spelen wat minder uitbundig dan in Nederland. Palet sur planche (werpspel), Quilles de six (kegelspel), Jeu de l’assiette (een soort sjoelen) en Javelot.
Mijn favoriete spelletjes buiten in de jaren '60? Onder anderen: “Bussie trap”, “Elastieken”, “Stoeprandje gooien”, Pijlen schieten in horren, Hutjes bouwen, “Paaltjes voetbal”, Rolschaatsen op mijn Hudora's, en meissies in de bosjes duwen ...., erwten schieten met zo’n proppenschieter, stiekum roken (pakkie kopen en alles in één keer met z'n allen oproken), deuren aan elkaar vastbinden en dan aanbellen! En.....nog mooier: Grote spijkers pikken bij  mijn vader en die op de rails leggen:.....hoppa, goederen steenkool trein er overheen en je had een mooi......mes. Ook had ik 2 bouten en 1 moer, van lucifers werd de kop afgeschraapt en in de opening van de moer gedaan. De 2^e bout werd erop geschroefd en…. gooi hem in de lucht en “meestal” volgde er een harde knal.

Op zondag mocht je jezelf natuurlijk niet vuil maken, maar dan gingen we op onze buik liggen en noteerden we autokentekens. Waarom? Dat weet ik niet meer! Nee er was niemand die tegen mij hoefde te zeggen: “ Ga eens lekker buitenspelen!”

• Wilt u niets missen van deze verhaaltjes, dan kunt U mij volgen via mijn weblog. http://ohfrancemonamour.wordpress.com/

  U krijgt dan iedere week mijn verhaal automatisch per mail toegestuurd.