Nederlanders.fr

Hèt netwerk van, voor en door Nederlandstaligen in Frankrijk - zegt het voort!

||  PLAATS BERICHT  ||  PLAATS ADVERTENTIE   || 

Là où même les rois vont à pied / Daar waar zelfs de koningen te voet gaan

NEDERLANDS ONDERAAN

Peu d’endroits sur terre ont tant de noms : on les appelle pudiquement ‘lieux d’aisance’, poétiquement ‘cabinets d’Éole’ (le dieu des vents), discrètement ‘là où même les rois vont à pied’, grossièrement ‘les chiottes’ ou ‘pissotières’. Je veux parler des toilettes publiques. Il faut dire qu’il est bien pratique d’en trouver, et que cela nous rappelle quel luxe c’est que de pouvoir se permettre ces simples gestes d’hygiène et de confort. Rappelons que plus de trois milliards d’êtres humains sont privés chez eux de toute installation digne de ce nom.

L’occasion de vous en parler m’est donnée par la réouverture à Paris – après deux ans de rénovation – des mythiques ‘lavatories’ de la place de la Madeleine à Paris, où le promeneur amoureux d’art-chitecture peut désormais ‘se laver les mains’ en grand style. Ils furent construits en 1905, lorsqu’on décida de remplacer les presque 500 ‘vespasiennes’ en métal qui permettaient non seulement aux passants (mâles) de se soulager, mais aussi bien d’autres choses : de papoter avec des inconnus, d’y rechercher des rencontres amoureuses ou même, pendant la guerre, d’y cacher des armes en espérant que la forte puanteur d’ammoniaque dissuaderait l’occupant d’y aller voir de plus près. Pour les amateurs de sensasions fortes, il en reste une encore en usage, boulevard Arago, en face de la prison de la Santé. De nos jours, il faut plutôt faire la queue devant une ‘sanisette’ payante (‘l’argent n’a pas d’odeur’) ou – gratuitement – profiter des premiers ‘uritrottoirs’, toilettes sèches permettant de transformer les déjections humaines en compost pour les jardinières de la ville. Exactement comme l’empereur romain Vespasien qui avait fait disposer des amphores à cet usage dans les lieux publics pour récupérer le précieux liquide pour tanner les peaux de bêtes. Reste que la plupart de ces dispositifs sont en fait destinés aux hommes. Donc, Mesdames, sachez qu’il existe un petit équipement qui permet de se réapproprier l’usage égalitaire de ‘commodités’ : le ‘pisse-debout’ !

Les Lavatories de la Madeleine : https://www.paris.fr/pages/lavatory-madeleine-un-bijou-de-l-art-nou...

L’uritrottoir : https://uritrottoir.com

L’histoire des vespasiennes : https://hygienale.com/vespasienne/

Le pisse-debout : https://www.feteledebout.fr/concept/fonctionnement-pisse-debout/

NL/ Weinig plaatsen op aarde hebben zoveel namen: ze worden bescheiden 'toiletten' genoemd, poëtisch ‘cabinets d’Éole’ (de god van de winden), discreet ' là où même les rois vont à pied’ (‘daar waar zelfs koningen te voet gaan’), grofweg ‘les chiottes’ (‘het schijthuis’) of 'les pissotières’ (‘het pissoir'). Ik heb het over de openbare toiletten. Het moet gezegd dat het erg handig is om ze te vinden, en dat het ons eraan herinnert wat een luxe het is om ons deze eenvoudige gebaren van hygiëne en comfort te kunnen veroorloven. Laten we niet vergeten dat meer dan drie miljard mensen verstoken zijn van elke noemenswaardige voorziening.

De gelegenheid om hierover met u te spreken wordt mij geboden door de heropening in Parijs - na twee jaar renovatie - van de mythische ‘lavatories’ op de Place de la Madeleine in Parijs, waar de kunstminnende wandelaar nu in stijl zijn ‘handen kan wassen’. Ze werden in 1905 gebouwd, toen besloten werd de bijna 500 metalen 'vespasiennes' te vervangen, waar (mannelijke) voorbijgangers zich niet alleen konden ontlasten, maar ook van alles en nog wat: een praatje maken met onbekende, op zoek gaan naar romantische ontmoetingen of zelfs, tijdens de oorlog, wapens erin verstoppen in de hoop dat de sterke ammoniakstank de bezetters zou afschrikken. Voor liefhebbers van sterke sensaties is er nog steeds een in gebruik op de Boulevard Arago, tegenover de Santé-gevangenis. Tegenwoordig moet je in de rij gaan staan voor een betalende 'sanisette' ('geld skinkt niet’) of - gratis - gebruik maken van de eerste 'uritrottoirs', droge toiletten die menselijke uitwerpselen omzetten in compost voor de bloembakken van de stad. Precies zoals de Romeinse keizer Vespasianus, die hiervoor amforen op openbare plaatsen liet plaatsen om de kostbare vloeistof op te vangen voor het looien van dierenhuiden. Maar de meeste van deze apparaten zijn in feite bedoeld voor mannen. Dus, dames, weet dat er is een klein apparaatje bestaat waarmee u het egalitaire gebruik van ‘commodités’ weer kunt opeisen: de 'pisse-debout'! 

De lavatories van de Madeleine: https://www.paris.fr/pages/lavatory-madeleine-un-bijou-de-l-art-nou...

Het uritrottoir: https://uritrottoir.com

De geschiedenis van de vespasienne: https://hygienale.com/vespasienne/

De pisse-debout: https://www.feteledebout.fr/concept/fonctionnement-pisse-debout/

Weergaven: 400

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20230305, Cursussen en Opleidingen

Reactie van Lucie Schagen op 5 Maart 2023 op 15.46

Het Nederlands heeft natuurlijk ook talloze namen voor de WC.

Eentje ervan is me bij gebleven, met een verhaal waarvan ik niet weet of het echt klopt:

De naam is : Nummer 100".

Waar kan dat nou vandaan komen?

In vroeger tijden sprak de chique in Nederland Frans.

De naam 100 zou komen van "Ca sent"  (het stinkt er).

Dat werd daarna verbasterd tot cent. Vandaar dus nr. 100
                 

Reactie van Jeannette op 5 Maart 2023 op 18.53

Het gemak is ook een woord voor de wc, dus had je de eerste aanduiding gewoon kunnen vertalen..

pissoir ken ik niet, wel de pisbak en natuurlijk niet te vergeten: de krul!

Voor de dames is in Amsterdam het volgende bedacht: elke vrouw mag zonder een consumptie te gebruiken in elke kroeg naar binnengaan alleen om het toilet te gebruiken!

https://synoniemen.net/index.php?zoekterm=wc

nummer 100: https://nl.wikipedia.org/wiki/Nummer_100

Ja, de plastuit is bekend onder de dames! Gewoon te koop bij het Kruidvat

Je reactie hieronder, dit zijn de huisregels. 

Je moet lid zijn van Nederlanders.fr om reacties te kunnen toevoegen!

Wordt lid van Nederlanders.fr

GA DIRECT NAAR:

Laatste nieuws uit Frankrijk

© 2024   Gemaakt door: Anton Noë, beheerder en gastheer.   Verzorgd door

Banners  |  Een probleem rapporteren?  |  Privacybeleid  |  Algemene voorwaarden