Franse woning overdragen aan kinderen in Nederland met vruchtgebruik ouders. Pas op!

Opdat de kinderen geen erfbelasting hoeven te betalen bij het overlijden van hun ouders, worden regelmatig door ouders de door hen bewoonde huizen in Frankrijk met levenslang vruchtgebruik overgedragen aan hun kinderen die in Nederland wonen. Blijkens een uitspraak van het Gerechtshof Den Haag van 30 september 2020 die een eerder oordeel van de rechtbank bevestigde, moet je goed oppassen op welke manier de franse notaris het overdragen in Frankrijk regelt om je kinderen in Nederland na het overlijden van een van de ouders niet op te zadelen met de eigendom van een huis, dat wordt belast in box 3.

Een frans echtpaar had per schenkingsakte de eigendom van zijn huis overgedragen aan hun dochter, met voorbehoud van levenslang vruchtgebruik. Als een van de ouders zou komen te overlijden, zou het vruchtgebruik overgaan naar de langstlevende ouder. Een van de ouders overleed, waarna het vruchtgebruik overging naar de overblijvende ouder. De dochter die inmiddels in Nederland woonde, werd daar aangeslagen (in box 3) voor de eigendom van het huis in Frankrijk. Ze tekende hiertegen bezwaar aan, maar de inspecteur verklaarde het bezwaar ongegrond. De rechtbank stelde de inspecteur in het gelijk. Het Gerechtshof Den Haag bevestigde dat vonnis op 30 september 2020.

De rechtbank overwoog:

"Op grond van artikel 5.4, lid 3, onderdeel a, van de Wet IB 2001 behoren niet tot de bezittingen waarmee de rendementsgrondslag (van box 3, TB) wordt bepaald: "goederen waarop een vruchtgebruik rust ten behoeve van de echtgenoot van een overleden ouder van de belastingplichtige op grond van een uiterste wilsbeschikking van die ouder (....) dan wel op grond van buitenlands wettelijk erfrecht."

Wat wil nu het geval? In de franse Code Civil, waar het wettelijke erfrecht en de schenking worden geregeld, staat dat je op twee manieren de eigendom van je huis kunt overdragen aan je vermoedelijke erfgenamen: door middel van schenking óf door middel van een uiterste wilsbeschikking (per testament).

Het begin van artikel 1075 van de Code Civil luidt namelijk: "Toute personne peut faire, entre ses héritiers présomptifs, la distribution et le partage de ses biens et de ses droits. Cet acte peut se faire sous forme de donation-partage ou de testament-partage."

De notaris van de ouders, die uiteraard niet op de hoogte was van de nederlandse belastingwetgeving, had de schenking van het huis per donation-partage aan de dochter geregeld en niet per testament-partage. Daardoor gold volgens de inspecteur én volgens de rechtbank voor de dochter, toen een van de ouders kwam te overlijden en het vruchtgebruik overging naar de overblijvende ouder, niet de uitzondering van artikel 5.4 lid 3a Inkomstenbelasting 2001. Het huis werd dus voor de inkomstenbelasting (box 3) als eigendom van de dochter beschouwd, hoewel de overblijvende ouder nog steeds het vruchtgebruik had. Het Gerechtshof Den Haag bevestigde deze uitspraak van de rechtbank.

Het is dus zaak voor ouders, die hun huis in Frankrijk met levenslang vruchtgebruik overdragen aan hun kinderen in Nederland om er goed op te letten dat de notaris die de akte van schenking met levenslang vruchtgebruik opstelt, dat doet per testament-partage en niet per donation-partage! Dat kan onaangename financiële gevolgen, ingeval een van beide ouders overlijdt, voor de kinderen voorkomen.

Bronnen: VBNGB, LinkedData.Overheid.nl en Uitspraken.Rechtspraak.nl

_____________________________

☑️ Beste plaatser van dit bericht,

fijn dat je gebruik maakt van dit forum. Doe alsjeblieft mee met de discussie die volgt op je bericht! Reageer zelf op de reacties die anderen geven. Dat mag ook best een bedankje zijn.

_____________________________

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20210105, Geldzaken, Kinderen, Overheid

Reactie van Theodora Besse op 6 Januari 2021 op 17.47

Mireille, je schrijft: "de uitspraak van het Hof die je noemt ziet op de belasting (box 3) tijdens leven van de ouders."

Dat is niet het geval. Het gaat juist over de situatie waarin één van de ouders is overleden en de andere ouder nog leeft en het levenslange vruchtgebruik behoudt en wat de financiële consequenties daarvan kunnen zijn voor het kind in Nederland/ de kinderen in Nederland. Ik wilde het hier helemaal niet over erfrecht in het algemeen hebben.

Rob, volgens het arrest is het huis in Frankrijk wel degelijk belastbaar in Nederland, want doordat de notaris het per donation-partage had geregeld, gold bij het overlijden van een van de ouders niet de uitzondering van artikel 5.4, lid 3, onderdeel a, van de Wet IB 2001. Het is toch zo dat in Nederland inkomstenbelasting wordt geheven over het gehele wereldinkomen, ook in box 3?

Wim en Rob, het is inderdaad zo dat het kind/de kinderen het huis in eigendom krijgen (vandaar de uitzondering in box 3 van de IB), maar nogmaals, áls mensen dit zo willen doen, zoals de ouders in Frankrijk en de dochter in Nederland (in het voorbeeld), dan zouden ze rekening moeten houden met artikel 1075 van de Code Civil en met het feit dat ooit een van beide ouders komt te overlijden. Met dat laatste werd wél rekening gehouden, doordat uitdrukkelijk in de overdrachtsakte werd bepaald dat bij het overlijden van de ene ouder het levenslange vruchtgebruik zou overgaan op de langstlevende ouder.

Maar dat de franse Code Civil een onderscheid maakt tussen donation-partage en testament-partage en dat dit gevolgen heeft voor de inkomstenbelasting voor het kind/de kinderen in Nederland, daar hadden de ouders en de notaris geen rekening mee gehouden. Dát is het belang van dit arrest van het Gerechtshof Den Haag.

Overigens kun je gemakkelijk in de de overdrachtsakte regelen, dat de ouders (of de langstlevende) tegenover het levenslange vruchtgebruik onder meer de verzekering en de onroerende-zaakbelasting van het huis op zich zullen nemen en dat het kind/de kinderen zolang als het vruchtgebruik duurt niet aansprakelijk is/zijn voor eventuele aanspraken van derden.

We weten helemaal niet wat er verder in de akte stond, want dit arrest ging over hóé de NL inkomstenbelasting zich verhoudt tot de FR Code Civil, hetgeen lang niet iedereen weet. In ieder geval wilden deze ouders en deze dochter het niet zo simpel mogelijk houden. Dat staat hun vrij.

Reactie van Mireille Bosscher op 6 Januari 2021 op 17.59: Klopt Theodora, de vader in kwestie was al in 2012 overleden. Kom ik nog even terug op jouw eerste zin: Opdat de kinderen geen erfbelasting hoeven te betalen bij overlijden van hun ouders......die in Nederland wonen. Let wel, je bespaart met een vruchtgebruikconstructie enkel belasting voorzover de ouders al langer dan 10 jaar in Frankrijk wonen. Gaat het om een tweede huis? Dan sluit ik mij bij Wim aan: hou het simpel!

Reactie van Theodora Besse op 6 Januari 2021 op 19.36: Mireille, de eerste tien jaar dat ouders hier wonen is NL erfrecht op hun erfenis van toepassing, daar heb je gelijk in.

Betekent dat dat als NL erfrecht van toepassing is het geen zin heeft om je FR woonhuis aan de kinderen over te dragen om erfbelasting te voorkomen? Dat geldt dan ook wanneer je als Nederlander na tien jaar voor het NL erfrecht kiest.

Reactie van Theodora Besse op 6 Januari 2021 op 19.40: Het is mij een raadsel waarom ik steeds van die grote koeienletters krijg en waarom mijn reactie op Mireille voortdurend boven die van Mireille wordt geplaatst.

Reactie van Theodora Besse op 6 Januari 2021 op 19.53: Opnieuw opgestart, nu nog eens proberen.

Reactie van Mireille Bosscher op 6 Januari 2021 op 19.56: Als Nederlander woonachtig in Frankrijk, kun je kiezen voor het Nederlandse erfrecht, je kunt echter niet kiezen voor toepassing van de Nederlandse erfbelasting danwel de Franse successierechten. De omstandigheden (hoofdverblijf overledene, als het gaat om Nederlandse erfbelasting, en voor de Franse successierechten: hoofdverblijf overledene, ligging onroerend goed, danwel woonplaats erfgenaam) bepalen namelijk in welk land een erfgenaam belasting betaalt. Val je onder de Nederlandse erfbelasting, dan is overdracht van bloot eigendom aan de kinderen tijdens leven niet aan te raden.

Reactie van Theodora Besse op 6 Januari 2021 op 19.57: Enfin, als ik de pagina opnieuw laadt, zijn de koeienletters verdwenen (behalve uit één reactie) en staat alles weer in de goede volgorde. Ligt het aan mijn PC of zitten ze weer te rommelen met de website?

Reactie van Theodora Besse op 6 Januari 2021 op 20.45: Ja natuurlijk, Mireille, stom van mij! Je collega Monique Rombouts heeft er zo vaak de nadruk op gelegd: erfrecht is iets anders dan erfbelasting. En nu haal ik het toch weer door elkaar. Dankjewel.

Reactie van Rob van Schijndel op 6 Januari 2021 op 20.55: Voor Theodora Besse:

Het is toch zo dat in Nederland inkomstenbelasting wordt geheven over het gehele wereldinkomen, ook in box 3?

Ja, het moet opgegeven worden in box 3. Maar vervolgens krijg je er een vrijstelling voor. Want inkomsten uit onroerend goed zijn uitsluitend belast in het land waar het onroerend goed is gelegen. Dus het stelt allemaal niet zoveel voor.