Nederlanders.fr

Hèt netwerk van, voor en door Nederlandstaligen in Frankrijk - zegt het voort!

||  PLAATS BERICHT  ||  PLAATS ADVERTENTIE   || 

De gele hesjes willen dat het volk regeert, per referendum. Dit wordt ook wel directe democratie genoemd. Het allereerste referendum ooit werd gehouden in 1639 in de amerikaanse staat Connecticut. Via dat eerste referendum werd de grondwet van de staat door de inwoners bekrachtigd.

Ook tijdens de Franse Revolutie werd in de nieuwe grondwet een raadgevend referendum opgenomen, maar die grondwet trad nooit in werking. En in volgende versies van de grondwet was het referendum verdwenen.

De gele hesjes zijn niet de enigen die een referendum willen. Velen zien het tegenwoordig als dé vervanging voor de uit de tijd geachte democratische instellingen die we nu kennen: regering en parlement, die voor een aantal jaren als vertegenwoordiging ván het volk worden gekozen dóór het volk.

Wanneer je aanvoert, dat veel zaken zich niet lenen voor een antwoord met Ja of Nee of dat niemand van "het volk" nu eenmaal alle ins en outs (en met name alle mogelijke gevolgen op allerlei gebied) van een besluit kan kennen, wordt vaak naar Zwitserland gewezen: "Kijk, daar kan het wel. Waarom bij ons niet?"

Vaak hebben die voorstanders van een referendum geen flauw idee hoe de zwitserse wet met betrekking tot het referendum in elkaar steekt en hoe de regering van Zwitserland en het parlement zijn samengesteld en functioneren. Het zwitserse referendum heeft alles te maken met de ontwikkeling van Zwitserland tot eenheidsstaat én met het zwitserse regeringssysteem.

Zwitserland zoals we het nu kennen werd gesticht in 1798, nadat het franse leger het land was binnengevallen. Zwitserland was in die tijd niet één staat, maar een verzameling kleine landjes (kantons). Napoleon zag in het gebied een buffer tegen Frankrijk's vijanden. Hij wilde er daarom een sterke eenheidsstaat van maken. Een nieuwe grondwet werd ontworpen, met als basis de idealen van de Franse Revolutie. Maar de bevolking zag helemaal niets in die vreemde franse idealen. In 1802 werd over de nieuwe grondwet een referendum georganiseerd (het eerste nationale referendum in Zwitserland). De nee-stemmers waren ver in de meerderheid (92.000 nee en 72.000 ja), maar door de zich tegen de Fransen verzettende 167.000 niet-stemmers op te tellen bij de ja-stemmers kreeg Zwitserland alsnog zijn eerste grondwet, mét de mogelijkheid van een referendum. Na de val van Napoleon werd Zwitserland in 1815 door het Congres van Wenen als staat erkend. Het op de Franse Revolutie gebaseerde referendum bleef behouden, evenals de kantons. Sinds 1848 bestaat Zwitserland uit 26 kantons, ieder met een eigen regering (Staatsraad) en parlement.



De samenstelling en het functioneren van zwitserse landelijke regering en parlement verschillen sterk van andere westerse democratieën. De landelijke regering van Zwitserland is de Bondsraad. Deze bestaat uit 7 leden (de minsters), die door het parlement (de Bondsvergadering) voor vier jaar worden gekozen. Althans in principe, want het is gebruikelijk dat ze na afloop van de vier jaar worden herkozen. Op uitzonderingen na maken ze in de praktijk dus zelf uit wanneer ze ermee stoppen. De Bondsvergadering kan hen niet tussentijds naar huis sturen. Het parlement kan alleen na vier jaar besluiten om hen niet meer te herkiezen, maar dat gebeurt (in individuele gevallen) slechts hoogst zelden. Er is ook een Bondspresident, maar deze is geen staatshoofd. Dat is de Bondsraad.

De 7 leden van de regering, waarvan er één ieder jaar tot "premier" wordt verkozen door het parlement, zijn afkomstig uit de vier grootste partijen van het land. Die hebben uiteraard vaak nogal uiteenlopende doelstellingen. Toch kent de regering geen coalitie. En dus ook geen oppositie. Per onderwerp wordt tot een bepaald besluit gekomen door een steeds wisselende meerderheid. Dat besluit wordt dan in de Bondsvergadering in stemming gebracht.

Omdat Zwitserland geen coalitie noch oppositie kent en er per onderwerp wordt geregeerd is het zwitserse regeringssysteem geschikt voor referenda. Er bestaan drie verschillende landelijke referenda:

1. Het verplichte referendum, in geval van een voorgenomen grondwetswijziging of een besluit over het lidmaatschap van een internationale organisatie.
2. Het facultatieve referendum, dat door iedere burger voor elk besluit van de Bondsvergadering kan worden aangevraagd. Vereist: 50.000 ondersteunende handtekeningen binnen 100 dagen na het parlementaire besluit of minstens 8 kantons die de aanvraag indienen (dat laatste gebeurt vrijwel nooit).
3. Het burger- of volksinitiatief, waarmee een verandering in de grondwet kan worden bewerkstelligd. Vereist: 100.000 ondersteunende handtekeningen binnen 18 maanden.


Burgerinitiatieven halen vaak niet de vereiste meerderheid. En wanneer ze dat wel doen, is er natuurlijk niet meteen een uitvoeringswet die de zaken praktisch regelt. Zo werd op basis van een volksinitiatief in 1945 de verplichte verzekering voor moederschap in de grondwet opgenomen. Maar de wet, die dit moest regelen bleef 59 jaar lang uit, doordat ze bij opeenvolgende referenda iedere keer opnieuw werd weggestemd. Pas in 2004 werd in Zwitserland een verplichte verzekering voor betaald zwangerschaps- en bevallingsverlof voor werkneemsters ingevoerd, hoewel deze al 59 jaar in de grondwet stond!

Afgezien van kantonale en gemeentelijke referenda kunnen landelijk vier referenda per jaar worden gehouden. Daarbij worden dan wel allerlei onderwerpen tegelijkertijd aan de orde gesteld. Wikipedia geeft een overzicht van de in Zwitserland van 2002 tot en met 2009 gehouden referenda. De opkomst schommelt in die jaren vrijwel altijd tussen de 40 en 50%.

Ook wordt uit het overzicht duidelijk dat volksinitiatieven in het algemeen worden afgewezen, ook als het onderwerpen betreft die bij ons allang heel normaal zijn, zoals het volksinitiatief voor gelijke rechten voor gehandicapten, waarin werd voorgesteld om alle openbare gebouwen toegankelijk te maken voor gehandicapten. In andere landen allang verplicht, in Zwitserland in 2003 per referendum afgewezen.

Verplichte en facultatieve referenda (besluiten van regering en parlement) worden daarentegen in het algemeen aangenomen, behalve wanneer regering en parlement aan de portemonnee of aan de pensioenleeftijd komen... Kortom, Zwitsers zijn, ondanks hun referendum, gewone doorsnee burgers.

Bron: Wikipedia, Wikikids en IsGeschiedenis.nl



Weergaven: 2015

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20190326, Overheid

Het is niet mogelijk op dit bericht te reageren

Reactie van Ferry van der Vliet op 26 Maart 2019 op 16.40

Interessant en helder stuk Theodora. Eens dat je ingewikkelde vraagstukken niet met een ja of nee kunt beantwoorden. Wel vind ik het een goed middel om de gevoelstemperatuur te meten van wat er echt leeft onder de bevolking. Wat nu in Nederland gebeurt is weer een typisch voorbeeld van : "Wie zich het verleden niet herinnert, is gedoemd het opnieuw te beleven"

Warme groet, Ferry

Reactie van Theodora Besse op 26 Maart 2019 op 18.23


Dag Ferry, natuurlijk is een referendum goed om de "gevoelstemperatuur" te meten. Maar daar kan ook een raadgevend referendum toe dienen. Wat de gele hesjes willen is een beslissend referendum. Bovendien vraag ik me af of de "gevoelstemperatuur" van het volk een goede leidraad is voor het regeren van een land.

Ik zelf bijvoorbeeld, interesseer me best voor allerlei zaken, ook politieke, maar vraag me niet om een beslissing te nemen over welk vraagstuk dan ook. Ik dank god op m'n blote knieën dat daar mensen voor zijn, die zich vrijwillig hebben laten kiezen om die beslissingen voor mij te nemen. Waarom moet ik per se meepraten over dingen waar ik totaal geen verstand van heb en waarvan ik de gevolgen (nu en later) niet kan overzien? Daar zijn gelukkig anderen voor die zich er het hoofd over willen breken en die beter voorgelicht zijn dan ik.

Uit het opkomstpercentage en de grote aantallen voorstemmers voor parlementaire besluiten in Zwitserland kun je opmaken dat velen daar er net zo over denken. In de tijd dat ik in Zwitserland woonde en werkte heb ik ook nooit de opgefokte toestanden meegemaakt zoals bij het laatste referendum in Nederland. Hoewel ik toch de Stammtisch in het dorpscafé moest bedienen en van Calanda-bier moest voorzien. Die boeren waren beslist niet dom, integendeel ze waren zeer wijs. Regeren lieten ze graag aan anderen over. Ze hadden natuurlijk wel een mening en daarover werd af en toe luid en verhit gediscussieerd aan de stamtafel, maar in feite ging het voornamelijk over hun koeien, de laatste dorpsroddels, hun kinderen en de jacht. Oftewel hun dagelijkse leven.

Reactie van Harry van Wees op 26 Maart 2019 op 18.23

Uitstekende bijdrage en analyse over de referenda bij 'die Eidgenossen', Theodora.

Reactie van Henri Bik op 26 Maart 2019 op 18.44

Merci Theodora voor dit informatieve item, leuk om te vernemen hoe Zwitserland geregeerd wordt. Toen ik op een cursus Frans voor buitenlanders zat gaf een medecursist Zwitserse gepensioneerde journalist een uiteenzetting over zijn land. Hij begon met te zeggen: "La Suisse n’existe pas" en vertelde dat de inwoners van Zwitserland zich geen Zwitser voelen maar zich identificeren met hun kanton.

Zelf heb ik ervaren dat Duits sprekende Zwitsers de Frans sprekende Zwitsers als buitenlanders ervaren en vice versa. In tegenstelling tot wat ik dacht zijn ze absoluut niet tweetalig maar spreken ze de andere taal slechts rudimentair.

Maar on-topic: het probleem van het referendum is dat de vraagstelling simpel moet zijn, terwijl de consequenties van het besluit vaak nauwelijks te overzien zijn, zoals bij de Brexit. Daarom zijn het ondingen en totaal niet democratisch omdat de meeste consequenties helemaal niet door de meerderheid gewenst zijn: volksverlakkerij in optima forma.

 

Reactie van Theodora Besse op 26 Maart 2019 op 19.13


Klopt Henri, ik woonde en werkte in het Unterengadin (Engiadina Bassa), waar Retoromaans wordt gesproken, een mooie zangerige taal, die de vierde officiële taal van Zwitserland is. De mensen daar voelden zich in de eerste plaats Engiadiner en in de tweede plaats inwoners van Grischun (Graubünden) of Bündner. Maar zelfs de kleinste kinderen spraken ook Duits, en goed, enfin Schwietzer Duutsch. Toen ik voor het eerst op het terras van een CH toerist de bestelling kreeg "ein gliesses Bier" had ik geen flauw benul wat dat was. Om me eruit te redden vroeg ik: "Klein oder gross?" De meneer moest lachen, want ein gliesses Bier (met harde g) is een klein biertje.

Wat referenda betreft ben ik het, zoals hierboven blijkt, volledig met je eens.

Reactie van Bertels op 26 Maart 2019 op 19.41

@Hein ; je moet je niet zo als een schoolmeester gedragen . Hou je liever bij je (lucht)kastelen die je probeert te slijten . 

Reactie van Theodora Besse op 26 Maart 2019 op 19.47


Hein en Bertels, hou het hier schoon. Als jullie het in een ander, volkomen uitgemolken, onderwerp niet eens zijn, vecht het daar dan uit. Niet hier. Volgende steken onder water over en weer worden door mij verwijderd.


Overleden
Reactie van Koos Dulfer op 26 Maart 2019 op 19.49

Een onderzoek na het Oekraïnereferendum in NL wees uit dat 64% van de Nederlanders geen idee had waar de Oekraïne ligt, 98% niet de 5 landen kon opnoemen waar het land aan grenst en dat 99,9% net zoals ik niet wisten wat het associatieverdrag met dat land betrof.   

 

Reactie van Theodora Besse op 26 Maart 2019 op 20.01


Inderdaad Koos, dat bedoel ik.

 

Reactie van Theodora Besse op 27 Maart 2019 op 7.11


Hein, bedankt voor je wel erg uitgebreide uiteenzetting. Ik kan het er voor een groot deel mee eens zijn. Maar dat opleiding er iets mee te maken heeft, waag ik te betwijfelen. Mensen hebben snel de neiging om opleiding gelijk te stellen met intelligentie. Terwijl hoogopgeleiden soms de stomste beslissingen nemen. Baudet wordt nu ook steeds op een voetstuk geplaatst, omdat hij een universitaire studie heeft gedaan. Wat mij betreft zegt dat helemaal niets. 

Het is vooral het gebrek aan informatie dat een grote rol speelt bij referenda. En natuurlijk de bronnen waaruit de informatie wordt geput. Wanneer dat, zoals bij veel burgers tegenwoordig, Facebook is, waar van alles en nog wat wordt geroepen en waar de grootste schreeuwer en verdraaier van feiten altijd gelijk heeft, dan kun je weinig verwachten van de juistheid van de informatie. Zelfs de bonafide pers is niet altijd goed geïnformeerd.

Ik laat daarom het regeren graag over aan de mensen die daarvoor zijn gekozen en van wie je mag verwachten dat ze meer en betere informatie hebben. En als zij het naar jouw mening niet goed doen, kun je de volgende keer op anderen stemmen. Wat is nu vier jaar op een mensenleven?

Misschien dat Baudet er in ieder geval voor zorgt dat de verruwde omgangsvormen die onder Wilders hoogtij vierden, nu iets beschaafder worden. Dat zou alvast mooi meegenomen zijn.

GA DIRECT NAAR:

Laatste nieuws uit Frankrijk

© 2024   Gemaakt door: Anton Noë, beheerder en gastheer.   Verzorgd door

Banners  |  Een probleem rapporteren?  |  Privacybeleid  |  Algemene voorwaarden