Hèt netwerk van, voor en door Nederlandstaligen in Frankrijk - zegt het voort!
|| PLAATS BERICHT || PLAATS ADVERTENTIE ||
Met verbijstering kijk ik naar de foto in de ochtendkrant van maandag 11 maart 2024. Waar Sharai, de achterkleindochter van de holocaust overlevende Rudy Cortissos en haar vader worden uitgescholden door een menigte agressieve haatzaaiers op weg naar de Portugese synagoge, voor het bijwonen van de openingsplechtigheid van het Holocaustmuseum in Amsterdam. Wat een historische dag had moeten worden werd een van de zwartste voor joods Nederland.
Zondag 10 maart opende Zijne Koninklijke Hoogheid Koning Willem-Alexander het Nationaal Holocaustmuseum, ondergebracht in de voormalige kweekschool aan de Plantage Middenlaan. Het heeft bijna 79 jaar op zich laten wachten. Het is wel het enige Shoah-museum ter wereld dat gevestigd is op de plek waar de Jodenvervolging zich ook daadwerkelijk afspeelde. Via dit gebouw werden enkele honderden Joodse kinderen weggesmokkeld uit de crèche ernaast. Aan de overkant staat de Hollandsche Schouwburg. Tot 1940 was de Hollandsche Schouwbrug een populair theater in de Plantagebuurt in Amsterdam. In 1941 veranderde de Duitse bezetter de naam van het theater in "Joodsche Schouwburg". In augustus 1942 kreeg de Schouwburg een andere functie toegewezen door de Duitse bezetter. Vanaf die tijd moesten joden uit Amsterdam en omstreken zich melden voor deportatie, of werden hier onder dwang naar toe gebracht. Vele duizenden mannen, vrouwen en kinderen werden van hieruit gedeporteerd naar Westerbork om van daaruit op transport te worden gezet naar concentratie- en vernietigingskampen. De Hollandsche Schouwburg heeft ook een gedenkruimte. Een plek waar nabestaanden en overlevenden hun dierbaren persoonlijk kunnen herdenken. Op de namenwand staan 6.700 familienamen van de uit Nederland gedeporteerde en vermoorde joden gegraveerd. Het in september 2021 geopende Holocaust Namenmonument symboliseert alle 102.000 joodse slachtoffers en 220 uit Sinti en Roma uit Nederland.
Joodse sporen in Parijs
Wat de joodse buurt was in Amsterdam, de buurt strekte zich uit langs de Jodenbreestraat, Uilenburg, Vlooienburg, Waterlooplein, Marken, Rapenburg en Nieuwe Herengracht, later ook Nieuwmarkt, Sint Antoniesbreestraat, de Plantage, Weesperstraat en Weesperplein tot aan de Nieuwe Kerkstraat, is het derde en vierde arrondissement van oudsher de joodse buurt van Parijs. Wie joods Parijs wil zien gaat naar de wijk Marais, waar toeristen naar folkloristische etalages met menora's turen en in de rij staan voor heerlijke falafels en waar de geur van warme pastrami en borscht je tegemoet komt vanuit de restaurantjes en koosjere winkels. De omgeving van de rue des Rosiers is al sinds de 12e eeuw een joodse wijk. Vroeger was deze straat een weg die langs een deel van de omwalling van Filips August liep, met tuinen waarin rozenstruiken - rosiers - groeiden. Aan het einde van de 14e eeuw werd de Joodse gemeenschap uit de wijk verbannen, maar werd later weer teruggehaald, vermoedelijk om er terug inkomsten uit te halen. In de 20e eeuw werd de wijk aangevuld met Joden uit Rusland en Polen die op de vlucht waren voor de pogroms en later voor het naziregime.
Op warme dagen lijken in de rue des Rosiers, rue Pavée en de rue des Écouffes Jaffa noch de oude stad van Jerusalem niet erg ver weg. Zwarte orthodoxe kleding, keppeltjes en mannen met grote zwarte hoeden en dito overjassen zie je overal op straat. Op de schoolpleinen voetballen jongens die hun bar mitswa nog niet gedaan hebben, in korte broeken en gestreken witte shirts, met hun beginnende bakkebaarden half verstopt onder hun keppels.
Winkels dragen namen als Goldberg, Silberstein, Panzer, Korcarz, en Finkelsztajn. Finkelsztajn zit er al sinds 1946 en daar ga je voor specialiteiten als 'gehakte herring' uit Polen, 'körözot' (kaas met paprika) uit Hongarije en 'vatrouchka', kaastaart uit Midden Europa. Voor 'borscht', 'baba ghanoush' en het meest malse pekelvlees ga je naar Panzer die zichzelf de koning van de pastrami noemt en voor 'gehackte leber', naar Korcarz. Het befaamde restaurant van traiteur Jo Goldenberg bestaat helaas niet meer. Hij gooide de handdoek in de ring in 2006. In 1982 was dit restaurant nog het doelwit van een terroristische aanslag waarbij zes klanten werden gedood. Jo Goldenberg zelf stierf in 2014.
Jammer genoeg zie ik bij elk bezoek aan deze levendige wijk dat het hart van de joodse gemeenschap in Parijs verandert. Door de enorme stijging van de onroerend-goedprijzen, de economische malaise en misschien ook de angst, sluiten groenteboeren, bakkers, boekhandels en café's hun deuren. In de vroegere hamam zit nu een modewinkel, net als in het pand van Jo Goldenberg. Chique boetieks waar een jurk één maandloon kost.
Joodse winkels maken plaats voor chique boetieks
Wandelend door de wijk kom je overal gedenkplaten tegen, bijvoorbeeld in de rue de Sevigne bij het vroegere Lycée Victor Hugo, de l'École de filles de la rue de Sevigne en in de rue des Écouffes nr. 6 en 10. Daar kun je nog het opschrift lezen: 'École primaire de jeunes Israélites', waarvan alle kinderen gedeporteerd werden. De stad Parijs onderhoudt vandaag de dag bijna 1300 gedenkplaten. Iets meer dan 1000 gedenkplaten houden verband met de gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog.
De stad Parijs onderhoudt vandaag de dag bijna 1300 gedenkplaten
In de nacht van 16 juli 1942 vond in deze wijk de grootste razzia plaats in de Franse en Parijse geschiedenis. Ruim 13.000 Joden, waaronder 4115 kinderen werden ondergebracht in het stadion Velodrome d’Hiver, beter bekend als Vel d’Hiv. De mannen en vaders gingen rechtstreeks naar Auschwitz, de vrouwen en kinderen werden in veewagens naar een doorgangskamp in de Parijse wijk Drancy gestuurd. Na een paar dagen werden de vrouwen van hun kinderen gescheiden en eveneens gedeporteerd naar Auschwitz. De kinderen bleven achter, sommigen waren nog geen 3 jaar. Als laatste werden ook zij gedeporteerd. De Franse politie ging in ruil voor een grote mate van onafhankelijkheid akkoord om Joden op te pakken en te deporteren. De aanhoudingen in juli 1942 gingen de hele zomer door. In totaal werden in de oorlog zo’n 80.000 Franse Joden gedeporteerd en op 4.000 na vonden zij allen de dood. Ongeveer 70.000 werden naar Auschwitz gestuurd en de overigen werden gedeporteerd naar Majdanek, Sobibor en een klein aantal naar Buchenwald. Deze schandvlek in de Franse geschiedenis werd indringend beschreven in de bestseller van Tatiana de Rosnay en in 2010 verfilmd: "Elle s'appelait Sarah", haar naam was Sarah".
Deze plaquette herinnert aan de grootste schandvlek in de Franse geschiedenis
In de derde zijstraat van de rue des Rosiers, de rue Pavée, zo genoemd omdat dit de eerste geplaveide straat van Parijs was, ligt de Agoudas Hakehilos Synagogue. De synagoge, gebouwd in 1913, ligt een beetje verscholen in een bocht op nummer 10 en is ontworpen door Hector Guimard (1867-1942). Opmerkelijk, want hij was namelijk een architect van woonhuizen (Castel Béranger) en vooral bekend van de art nouveau metro-ingangen. Deze synagoge is dus wat dat betreft een vreemde eend in de bijt. De oplossing ligt in het feit dat Guimard een Joodse vrouw had en zodoende betrokken was bij de Joodse gemeenschap. Deze buurt is dichtbebouwd en Guimard had dan ook weinig ruimte voor de synagoge. Van buiten is er eigenlijk niet veel aan te zien, behalve dan de vijf meter smalle art nouveau façade. Het interieur daarentegen is prachtig, mede dankzij het vele licht dat binnenkomt dankzij grote glaspanelen in de dakconstructie. Verder is het interieur rijk gedecoreerd in de stijl die hem zo lief was. In 1941, de dag na Jom Kipoer (de Grote Verzoendag), werd de synagoge samen met vijf andere synagogen in Parijs zwaar beschadigd tijdens een antisemitische bomaanslag. Reden voor Guimard om te verhuizen naar de Verenigde Staten. Hij overleed in 1942 in New York, waar hij mede door de angst voor de oorlog en omdat zijn vrouw Joods was, was gaan wonen.
De Agoudas Hakehilos Synagoge
Sinds 2007 heeft de Marais een stadstuin die vernoemd is naar Anne Frank. De 4000 vierkante meter grote 'Jardin Anne Frank', ligt verscholen achter de rue Beaubourg aan de impasse Berthaud (3e). In het hart van de tuin is een loot geplant van de beroemde oude kastanjeboom waarop Anne uitkeek vanuit het Achterhuis. De tuin werd geopend op 20 juni 2007 door de toenmalige Parijse burgemeester Bertrand Delanoë. Ernaast, in de rue du Temple, kun je een bezoek brengen aan het Musée d'Art et d'Histoire du Judaïsme. Een ultramodern museum in een historisch pand waar de bezoeker op ontdekkingstocht gaat en zich kan verdiepen in de joodse cultuur. Dit is een museum waar je gegarandeerd een beter inzicht krijgt in de verschillende joodse levenswijzen.
De ingang naar de Jardin Anne Frank
Musée d'Art et d'Histoire du Judaïsme
Oneindig joods leed
Pardonne, mais n'oublié pas
Eens per jaar vindt wereldwijd de joodse herdenking plaats van de slachtoffers van de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog én de herdenking van de opstand van het Getto van Warschau. 'Jom Hasjoa' staat voor Holocaust herdenkingsdag en vond dit jaar plaats vanaf zonsondergang woensdag 4 mei tot zonsondergang donderdag 5 mei. Gedurende die 24 uur staat men stil bij de vernietiging van de zes miljoen Europese Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog, en bij de invloed van de sjoa op het Joodse volk. Volgens de joodse kalender valt Jom Hasjoa elk jaar op 27 Nisan. Dit jaar is dat van zondag 5 mei tot ’s avonds maandag 6 mei. De officiële naam van de dag luidt: Jom Hashoa wehagewoera - de dag van vernietiging en heldendom - het laatste om aandacht te schenken aan de verzetsdaden tegen de nazi's. In Parijs vinden de herdenkingen plaats bij het Mémorial de la Shoah, rue Geoffroy-l'Asnier 17, en bij het Mémorial de la Déportation, Square de l'Ile de France - quai de l'Archévêché,
De crypte met de eeuwige vlam
In de rue Geoffroy l’Asnier brandt al sinds 1956 in een crypte een eeuwige vlam ter herdenking van de slachtoffers van de Holocaust. Het 'Mémorial de la Shoah' in de Marais. Bij de ingang een stenen muur met daarop 76.000 namen. De namen van alle Franse joden die in de Tweede Wereldoorlog naar Duitse vernietigingskampen zijn gedeporteerd. Slechts een fractie van dit aantal keerde levend terug. Onder de 76.000 waren ongeveer 11.000 kinderen. Het Mémorial werd in 2005 vergroot en heringericht naar aanleiding van de 60e verjaardag van de bevrijding van het concentratiekamp Auschwitz.
Bij de ingang een stenen muur met daarop 76.000 namen
Aan de overzijde van de Seine op de oostpunt van het Île de la Cité bevindt zich het 'Mémorial des Martyrs de la Déportation'. Dit ondergrondse monument, gelegen op de plaats van een vroeger lijkenhuis, herdenkt waardig alle 200.000 Fransen die de Nazi-kampen niet hebben overleefd. Een indrukwekkende wand met evenveel lichtjes als er slachtoffers waren. "Pardonne, mais n’oublié pas" – "Vergeef, maar vergeet niet". Diep geroerd kom je weer boven.
Het 'Mémorial des Martyrs de la Déportation'
De grootste synagoge van Frankrijk en zelfs Europa bevindt zich aan de rue de la Victoire 44 in het 9e arrondissement. De Grande Synagogue de la Victoire, werd gebouwd tussen 1867 en 1874, door de Franse architect Alfred-Philibert Aldrophe, met financiële steun van de familie Rothschild en biedt plaats aan 1800 personen. Na de oorlog, is er veel inspanning geleverd om het godsdienstig, artistiek en cultureel joods erfgoed te beschermen. Ook deze synagoge raakte zwaar beschadigd na een aanval van rechts-extremisten in oktober 1941 de dag na Kipoer. Hij werd gerestaureerd in 1967 met financiële steun van de stad Parijs. Inmiddels is deze synagoge ook eigendom van de stad Parijs en op 11 december 1987 geclassificeerd als historisch monument.
Frankrijk, dat helaas ook een lange historie van antisemitisme kent, heeft na Israël en de VS de grootste joodse gemeenschap ter wereld, naar schatting tussen de 500.000 en 600.000 mensen. De meeste gemeenschappen bevinden zich in de stedelijke gebieden van Parijs, Marseille, Toulouse, Lyon en Straatsburg. Het heeft ook de grootste moslimgemeenschap, waar volgens onderzoekers 'nieuw antisemitisme' wortel schiet.
De Joodse aanwezigheid op het grondgebied dat nu Frankrijk is, gaat terug tot het begin van onze jaartelling en is een van de oudste Joodse gemeenschappen in Europa. Overblijfselen, vooral gevonden in de Rhônevallei, bevestigen de Joodse aanwezigheid in de 1e eeuw. De oudste vondst betrof een olielamp, versierd met een kandelaar met zeven armen, gevonden in 1967 in Orgon. In de 11e eeuw zien we de eerste Jodenvervolgingen en de verbanning uit vele 'edele' ambachten. Maar vanaf de 12e eeuw volgden er opnieuw allerlei restricties en de Joden moesten zich beperken tot de handel, het krediet verlenen en de geneeskunde. Dit leidde er toe dat de Franse Joden in de middeleeuwen vrijwel het monopolie op de internationale handel in handen hadden. Vele Joodse families beperkten hun activiteiten niet enkel tot het bankieren maar waren ook actief op vele handelsdomeinen, zoals de handel en opslag van voedsel en textiel, het verbouwen van druiven en de organisatie van internationale transporten. Niettegenstaande de abnormale hoge belastingen die de Joden moesten betalen (en dit tot aan de Franse revolutie) ontwikkelde zich een grote Joodse gemeenschap in de 17e eeuw. Hun leven werd overvloedig gereglementeerd en ze waren dikwijls afhankelijk van de welwillendheid en de willekeur van de lokale machtshebbers. Door hun rijkdom wekten ze een zekere vijandigheid op bij de bevolking omwille van hun koopmansgeest, echter hun handelsactiviteiten waren zowat de enige die ze konden bedrijven aangezien ze van alle andere ambten uitgesloten waren. In meer dan 400 steden en gemeenten in Frankrijk getuigt een rue de la Juiverie (Juiverie = Jodenkwartier) of une rue des Juifs ('een Jodenstraat') van vroegere Joodse samenlevingen aldaar. De huidige rue Ferdinand-Duval in Parijs, gelegen tussen de rue de Rivoli en de rue des Rosiers, had vroeger de naam rue des Juifs.
Er zijn twee groepen Joden in Parijs, de Sefarden en de Asjkenazen. De Sefardische Joden zijn oorspronkelijk afkomstig uit Spanje en Portugal en zijn tijdens de Inquisitie veelal naar Noord-Afrikaanse en Zuid-Europese landen rondom de Middellandse Zee getrokken. Asjkenazische Joden komen vaak uit Duitsland en Oost-Europa. Niemand weet uit hoeveel personen de beide groepen exact bestaan. De Parijse Joden wonen traditioneel in de wijken zoals de Marais, Buttes Chaumont, bij Vincennes, in het 17e arrondissement, in het 19e bij de avenue de Flandre en een van de voorsteden aan de noordkant van Parijs; Sarcelles, ook wel 'Klein Jeruzalem' genoemd. Algerijnse Joden verhuisden erheen nadat Algerije onafhankelijk van Frankrijk werd, en ook andere Joodse Noord-Afrikanen - onder wie Marokkanen en Tunesiërs - vonden in deze wijk een toevluchtsoord.
Het bekladden van een beeltenis van Simone Veil overlevende van de Holocaust en eerste vrouwelijke voorzitter van het Europees Parlement
Antisemitisme
Frankrijk wordt momenteel gekenmerkt als het gevaarlijkste land voor de Joden. Het aantal antisemitische incidenten steeg in Frankrijk met 100%, waarvan de helft van de incidenten geclassificeerd wordt als "racisme" dat gericht is tegen Joden, ook al zijn de Joden met een minderheid van minder dan één procent van de bevolking in het land. "De oorlog in Gaza was de trigger om de haat voor Israël uit te drukken en de teugels van het antisemitisme weer op te pakken," zei Roger Cukierman, de voorzitter van de Vertegenwoordiging van de Raad van Joodse Organisaties in Frankrijk, die tevens vicevoorzitter van het World Jewish Congress is. "Bijna onmiddellijk veranderde de kritiek op Israël of oppositie tegen de oorlog in een weidse oproep tegen de Joden". Aanzetten tot haat en antisemitisme online en op social media is ook uitgegroeid tot een trend. Ontkenning van de Shoah wordt online verspreid en veel websites worden gebruikt als voedingsbodem voor haat. Opvallend is dat het antisemitisme zijn vijandigheid eerder richt tegen het Joodse volk en niet zozeer tegen het joodse geloof.
Wie een Franse krant openslaat, stuit op een toenemend aantal berichten over antisemitisme.
Gelukkig vond op zondag 12 november in Parijs een mars tegen het antisemitisme plaats, op initiatief van de voorzitter van de Nationale Vergadering en de voorzitter van de Senaat. Ook werden er andere bijeenkomsten in heel Frankrijk georganiseerd. In totaal demonstreerden ruim 182.000 mensen door het hele land waarvan 105.000 alleen al in de Franse hoofdstad. Het werd gezien als een symbool van hoop.
Frankrijk zonder de Franse Joden is Frankrijk niet meer
Een symbool van hoop........... Mijn Joodse vriend schudt zijn hoofd. "Waarom haten ze ons vanwege ons keppeltje? Wij haten hen toch ook niet vanwege hun hoofddoek? .Onze godsdiensten komen sterker overeen dan dat ze verschillen en bij iedereen stroomt hetzelfde bloed door de aderen". Ik herhaal nog even de woorden van de toenmalige Franse premier Manuel Valls: "Frankrijk zonder de Franse Joden is Frankrijk niet meer".
Zou het dan niet mooi zijn als iedereen daar “Inshallah" op antwoordt.
Adressen:
Diasporama (boeken en joodse artefacts) 20 rue des Rosiers 75004
Art 25 (galerie joodse kunst) 25 rue des Rosiers 75004
Sacha Finkelsztajn (bakker traiteur) 27 rue des Rosiers 75004
Panzer (slager traiteur) 26 rue des Rosiers 75004
Korcarz (slager traiteur) 29 rue des Rosiers 75004
L’As du Fallafel (koosjer restaurant) 34 rue des Rosiers 75004
Cash Cacher Naouri (kruidenier) 1 rue Des Hospitalières Saint Gervais 75004
Boucherie Norbert (slagerij) 7 rue Écouffes 75004
Librairie du Progrès (joodse bibliotheek) : 23 rue des Écouffes 75004
Florence Kahn (traiteur) 24 rue des Écouffes 75004
Bazar Suzanne (religieuse artikelen) 14 rue Ferdinand Duval 75004
Synagogue Agoudas Hakehilos, 10 rue Pavée 75004
Mémorial de la Shoah, 17 rue Geoffroy l’Asnier 75004
Musée d’Art et d’Histoire du Judaïsme, 71 rue du Temple 75003
Mémorial des martyrs de la Déportation, Allée des Justes de France 75004
Grand Synagogue, 44 Rue de la Victoire 75009
Centre Européen du Judaïsme, rue de Courcelles -boulevard Reims 75017
Jardin Anne Frank, impasse Berthaud 75003
Weergaven: 2816
_____________________________
☑️ Beste plaatser van dit bericht,
fijn dat je gebruik maakt van dit forum. Doe alsjeblieft mee met de discussie die volgt op je bericht! Reageer zelf op de reacties die anderen geven. Dat mag ook best een bedankje zijn.
_____________________________
Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.
Dit misplaatste stuk op dit forum wat mij betreft nooit meer!
Als je tegen de politieke keuzes bent die Israel nu voert. Maakt je nog geen Antsimiet! De wreedheden die in het verleden zijn gebruikt zijn geen vrij-pas om wreedheden tegen anderen heden te gebruiken. Als je niet ziet dat onze 'zogenaamde' koning een oorlogs misdadiger met alle egards onthaald die met retoriek in een Synagoge een genocide vergoeilijkt. Tja... dan ben je best defect als mens ook al ben je toevallig Joods!
Mensen zijn mensen en elk leven is waardevol en je dood niet zomaar mensen omwille van macht of politiek gewin omdat ze in een bepaald gebied wonen. Dus ik heel blij dat het geluid van die zogenaamde "haatzaaiers"te horen is geweest. Aangezien de kinderen in Gaza niet zo luid kunnen roepen als dat hun hulpkreten hier te horen zijn!
Dus ik hoop dat iedereen hier deze petitie wil tekenen? https://www.oxfamnovib.nl/bescherm-de-burgers-van-gaza
De geschiedenis van de Joden is er een van vele vervolgingen, onmiskenbaar. Wel moet er een duidelijk onderscheid gemaakt worden tussen Joden als geloofsgemeenschap en de regering van een land. De Israelische regering doet wat zij predikt dat nooit meer mag gebeuren. De ontvangst van een Israelische regeringsvertegenwoordiger door Dinges is uitermate ongepast op dit moment, evengoed als vreselijke teksten roepen naar onschuldige.
Helemaal eens Lopez Dijkstra. Dit hoort hier niet thuis
Je kunt ook besluiten deze keer de bijdrage van Ferry niet te lezen. Zoiets kan in onze vrije landen.
Peter Jan, ik heb het lang niet helemaal gelezen. Maar kun je er dan nog een oordeel over vellen? Nee hoor, ik ga het ook niet lezen.
Beste Ferry,
Ik wil je hartelijk danken voor deze indrukwekkende bijdrage die in alle opzichten thuis hoort in ons forum!
Wat een prachtig goed geschreven stuk! Dank dat je de moeite nam dit op te schrijven, heel waardevol. Ik wist niet dat er al Joodse vonsten zijn uit de 1e eeuw. Indrukwekkend. Jammer dat er dan weer lieden zijn die een stuk over Joods Frankrijk misbruiken om er de oorlog tegen Hamas aan te verbinden. Schande! Het een heeft niets met het andere te maken.
In onze huidige maatschappij is historisch besef bij vele niet meer aanwezig, en vinden dan ook dat ze alles moeten kunnen zeggen. Daarom de complimenten aan Ferry die een stuk geschreven heeft waar hij vele uren mee bezig geweest is om ons als Nederlanders inzicht te geven wat er in Frankrijk, en dan in het bijzonder in Parijs gebeurd is tijdens de Duitse bezetting. Ferry wederom bedankt en ik bewaar dit artikel weer bij de "Pareltjes" van jou hand.
Dank Ferry, voor deze verhalende, uitgebreide historische gegevens.
Ik deel je mening, dat Amsterdam, voor de zoveelste keer de schande over zich heeft afgeroepen.
Israël verdedigt zich, terecht, (7oct.2023) tegen een terroristische organisatie, die de totale vernietiging van de Joodse gemeenschap tot doel heeft. Ook deze keer stelt Israël zich daartegen teweer. Het is verschrikkelijk, dat er zoveel doden vallen, echter, deze oorlog is door hamas uitgelokt en begonnen. Zodra de terroristen zich overgeven en de gegijzelden vrij naar Israël laten terugkeren, kan hieraan een einde komen. Nogmaals mijn dank
Je reactie hieronder, dit zijn de huisregels.
© 2024 Gemaakt door: Anton Noë, beheerder en gastheer. Verzorgd door
Banners | Een probleem rapporteren? | Privacybeleid | Algemene voorwaarden
Je moet lid zijn van Nederlanders.fr om reacties te kunnen toevoegen!
Wordt lid van Nederlanders.fr