12 juli 2025, de werkweek van onze ambassadeur

Door de ambassade werd ik verzocht om de wekelijkse updates van onze ambassadeur in Frankrijk; Jan Versteeg, onder uw aandacht te brengen. Aan dat verzoek kom ik graag tegemoet, de verslagen van onze ambassadeur zijn informatief voor Nederlanders in Frankrijk en prettig leesbaar.

Veel leesplezier!

Over kunst, mest, water, sport en vuige trucs

Mijn week begon met een cadeautje. Samen met Pieter Roelofs, hoofd beeldende kunst van het Rijksmuseum, bezocht ik het Musée Condé in het Chateau de Chantilly, een uurtje buiten Parijs. U las het wellicht al in de Franse of Nederlandse pers: daar is tot begin oktober een unieke tentoonstelling te zien over het getijdenboek Les Très Riches Heures du duc de Berry. Een getijdenboek (in het Frans ‘heures’ geheten), weet ik nu, is een ‘gebedenagenda’ voor leken, vaak rijk geïllustreerd. Toentertijd een statussymbool voor vorsten en rijke adel. De verzamelgrage hertog van Berry, zoon van de koning, liet er rond 1400 meerdere maken, waaronder de Très Riches Heures, door de besten in het vak, de drie Nijmeegse broers Herman, Paul en Joan van Lymborch (ook wel de Rembrandts van de Middeleeuwen genoemd). 

Dit boek is een van de belangrijkste kunstwerken uit de westerse schilderkunstgeschiedenis en adembenemend mooi: de gedetailleerde tekeningen spatten van de pagina alsof ze vers gemaakt zijn. Het boek is niet vaak te zien, dit is pas de derde keer sinds 1945, en mag het kasteel niet verlaten. Na een restauratie zijn nu ook tijdelijk alle 12 kalenderbladen los in vitrines te zien en met je neus tegen het glas gedrukt (vergeet uw leesbril niet) ontspinnen zich de realistische tafereeltjes als een stripverhaal waarin je in ieder hoekje weer iets nieuws ontdekt. Dus grijp uw kans en ga er even langs op weg naar uw Franse vakantiebestemming (reserveer uw entreekaartje tijdig, het museum heeft een beperkte capaciteit).

Van de kunst naar de mest. Om de afzet en export van dierlijke mest te vergroten, heeft minister Wiersma van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) in maart van dit jaar voormalig staatssecretaris Raymond Knops aangesteld als gezant voor de bevordering van de export van dierlijke meststoffen. Mestexport is een van de oplossingen waarmee de huidige druk op de mestmarkt kan worden verlicht. Ik ontving de Mestgezant maandag op de residentie, waar onze landbouwraad Martijn Weijtens samen met zijn team een workshop organiseerde, om uitwisseling met de Franse overheid en andere stakeholders te stimuleren. De delegatie bracht ter oriëntatie vervolgens bezoeken aan een Frans agro-industrieel bedrijf in landbouwgrondstoffen en aan een boerenbedrijf in de omgeving van Nogent-sur-Oise. Ook hadden zij daar een ontmoeting met mensen uit de sector die de Nederlandse en de Franse situatie goed kennen. Ik heb inmiddels vernomen dat de perspectieven voor verdere Frans-Nederlandse samenwerking positief zijn.

Op dinsdag lunchte ik met Philippe Lalliot, directeur van het Centre de Crise et de Soutien. Dat is de directie op het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken die zich o.a. bezighoudt met het verlenen van humanitaire hulp en de evacuatie van Franse staatsburgers uit crisisgebieden. De afgelopen jaren hebben de Fransen ook meermaals Nederlanders uit crisigebieden geëvacueerd. Een drukke baan, zeker gezien de huidige crises in het Midden-Oosten en Afrika. Het leuke is dat Lalliot een aantal jaar geleden de Franse ambassadeur in Den Haag was. Hij draagt Nederland nog altijd een warm hart toe. Kortom, een goede gelegenheid om hem uit te nodigen voor de lunch om het te hebben over de Franse crisisinspanningen en de Frans-Nederlandse samenwerking.

Die avond een dubbelslag, twee recepties. Normaal val ik u niet lastig met mijn sociale kalender, maar dit was een interessante combinatie. De eerste receptie was een kleine ontvangst bij de prins en prinses van Lichtenstein, ter gelegenheid van het afscheid van hun neef aartshertog Georges van Habsburg-Lotharingen, die de afgelopen drie jaar mijn Hongaarse collega in Parijs was. Een behendige en beminnelijke vakman aan de hand van wiens stamboom je een redelijk complete geschiedenis van Europa zou kunnen schrijven (het boek ‘Beter wordt het niet’ van Caroline de Gruyter belicht daar een gedeelte van). Na die ontvangst met allerlei boeiende anekdotes over het oude Europa, ging ik door naar het zomerfeest van ‘Le Grand Continent’ het geweldige online tijdschrift over de Europese en internationale politiek van vandaag, dat is opgezet en gerund wordt door een bonte verzameling studenten en net-afgestudeerden. Ze doen dat zo goed dat ze ook hele interessante gasten bij elkaar weten te brengen uit politiek, wetenschap en journalistiek. 
U kreeg al mee dat President Macron een staatsbezoek aan het VK bracht. Het zegt veel over de huidige wereld dat de Franse president nog geen twee jaar na het bezoek van koning Charles aan Frankrijk, weer drie dagen investeert in de relatie met Engeland. Na de Brexit waren de Fransen stellig van mening dat de Britten maar even op de blaren moesten zitten. Maar met alle grote uitdagingen voor ons continent is de stemming omgeslagen. We hebben elkaar, inclusief de Britten, hard nodig om ons te weren tegen onveiligheid en instabiliteit (Oekraïne, Midden-Oosten, …), illegale en mensonterende migratie, klimaatverandering, economisch geweld en energieschaarste. Samen met de collega’s van onze ambassade in Londen hebben we geprobeerd Den Haag zo goed mogelijk te informeren over wat er tussen Frankrijk en het VK op de agenda stond.

Ook zijn de rustige zomerweken ideaal om bij te praten met Franse collega’s die het door het jaar heen ongelooflijk druk hebben. Zo had ik vandaag Frédéric Mondoloni, Directeur-Generaal Politieke Zaken bij het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken, over de vloer.  We spraken over de follow-up van de NAVO-top, over Oekraïne, over Iran en over het Israëlisch-Palestijnse conflict. Maar, diplomatie is ook mensenwerk, we hadden het ook over Corsica, het eiland waar de familie van de heer Mondoloni al sinds de steentijd woont, zoals hij het zelf uitdrukte. Toen we daar twee weken geleden op vakantie waren, kochten we ons brood bij bakker Mondoloni, ik stuurde hem daar toen meteen een appje over. Het prachtige gebied rond Propriano, Olmeto en Sartène waar we neer waren gestreken, bleek precies zijn familiegrond te zijn.

Woensdagmiddag verwelkomde ik Judith Tielen, onze staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Herbert Wolff van het Nederlands Olympisch Comité NOC*NSF en Nicole Huppertz, directeur voor Sport, waren ook aanwezig. Om zeker niet te laat te komen bij de belangrijke gesprekken met haar Franse tegenhanger Marie Barsacq, had de staatssecretaris een Eurostar eerder gepakt. Daardoor hadden we tijd om de laatste kilometer naar de residentie te voet af te leggen door het zomerse Parijs. In de Tuileries achter het Louvre konden we de Olympische Vasque (de iconische luchtballon waaronder het Olympisch vuur een jaar geleden werd ontstoken) bewonderden.  Die was zo populair bij het Parijse publiek dat hij nu een jaar na de Olympische Spelen tijdens de zomervakantie weer van stal gehaald is. Na het officiële gesprek over onder meer de mogelijkheden om samen te werken bij de organisatie van grote sportevenementen, een symbolisch moment: de uitwisseling van de shirts van de twee vrouwenvoetbalteams die elkaar aanstaand weekend op het EK in Zwitserland treffen.

Dan werd er nog een extra sportevenement in m’n agenda gepland: de ingebruikname bijwonen van de eerste openbare zwemlocatie in de Seine. Een belangrijke mijlpaal in het schoner en (nog) leefbaarder maken van de stad Parijs. En bovendien een tastbare erfenis van de Olympische en Paralympische Spelen van Parijs 2024. Ik had m’n (oranje) zwembroek mee en kon dus als één van de eersten het zwemwater testen. Toch wel bijzonder om tijdens werktijd een duik te nemen.

Om bij het thema water te blijven, op de laatste dag van de week mocht ik een ronde tafel inleiden over “Flood Resilient Construction”, oftewel overstromingsbestendig bouwen. We zien steeds vaker langdurige droogte, hevige regenval en overstromingsrisico’s en deze trend zal zich naar verwachting voortzetten. We moeten daar bij het plannen, ontwerpen en bouwen rekening mee houden: klimaatadaptatie. Dat vraagt om samenwerking tussen burgers, bedrijven, financiële instellingen en overheden, zowel lokaal als internationaal. De Nederlandse expertise op dit gebied is ook een exportproduct.

Dan was het ook alweer tijd voor de jaarlijkse afscheidsbijeenkomst op de ambassade. Traditioneel vindt in de zomer de switch plaats van uitgezonden collega’s wiens plaatsing van gemiddeld 4 jaar er weer op zit. Vier collega’s, Martijn Weijtens, Jeroen Franssen, Daan Wiersum en Wouter Kuin vertrekken in de komende weken naar andere contreien. Ook zwaaiden we drie stagiairs en een trainee uit: Anwar Akrouh, Marie-Fréderique van der Krogt, Sophie van den Boogaard en Jonathan den Houting. En last but not least was het de laatste dag van Daniel Papa, die al sinds 1991 voor ons werkte als chauffeur en die naast een hele stoet ambassadeurs, ook vele ministers, premiers en leden van de Koninklijke familie veilig en op tijd door het Parijse verkeer geloodst heeft. We gaan hem missen. 

Tot besluit : de zomervakanties breken weer aan. Reist u naar of door Frankrijk over de A4 (Parijs-Straatsburg), de A13/A14 (Parijs-Caen) en de A79 (Montmarault-Digoin), wees dan alert op een nieuwe oplichtingstruc.

Om het verkeer vlotter te laten verlopen, gebruiken deze autosnelwegen het nieuwe flux libre-systeem, waarbij de slagbomen voor deze tolwegen zijn vervangen door automatische nummerplaatherkenning. Camera's registreren uw kenteken, waardoor u gewoon kunt doorrijden. Betaling kan alleen via de site van de specifieke tolwegbeheerder binnen 72 uur na het passeren.

Criminelen maken misbruik van onwennigheid met dit nieuwe systeem en sturen valse herinneringsberichten (per mail of sms) naar bestuurders met de vraag een kleine openstaande betaling te voldoen. De berichten lijken afkomstig van de tolbedrijven en bevatten officiële logo's en lay-out. In werkelijkheid leiden de berichten naar een nagemaakte website waar slachtoffers hun bankgegevens moeten invullen.

Ontvangt u een bericht van een onbekend mobiel nummer of mailadres, wees dan voorzichtig. De berichten hebben vaak een alarmistische toon: het is een 'laatste herinnering' en als je niet betaalt, kun je een 'boete' krijgen of tegen 'extra kosten' aanlopen. Vaak wordt er ook een documentnummer of routereferentie vermeld, om het betrouwbaar te laten lijken. Het is belangrijk om te checken of de link op een officiële domeinnaam eindigt van de uitbaters zoals Ulys, Vinci, Sanef of Aliae. Zo niet, dan zijn het zeker oplichters. Wie twijfelt, wordt aangeraden zelf de officiële website te bezoeken door het adres handmatig in te typen. Klik nooit op verdachte links en geef zeker geen bankgegevens door. Toch in de val getrapt? Neem dan meteen contact op met uw bank en blokkeer uw kaart.

Bent u in Frankrijk, dan wens ik u een fijne nationale feestdag toe, zelf zal ik Nederland op 14 juli vertegenwoordigen op de Champs-Elysées, wat vast weer een mooi evenement zal zijn.
Jan Versteeg