18 juli 2025, de werkweek van onze ambassadeur

Door de ambassade werd ik verzocht om de wekelijkse updates van onze ambassadeur in Frankrijk; Jan Versteeg, onder uw aandacht te brengen. Aan dat verzoek kom ik graag tegemoet, de verslagen van onze ambassadeur zijn informatief voor Nederlanders in Frankrijk en prettig leesbaar.

Veel leesplezier!

Over brandhaarden, vuur en rook

De jaarlijkse nationale feestdag, le 14 juillet, is typisch zo’n dag dat je als ambassadeur je land moet vertegenwoordigen. Afgelopen maandag was ik dus al vroeg op de Place de la Concorde te vinden waar ik samen met andere ambassadeurs op de tribune presidentielle mocht plaatsnemen. Officieel duurt het défilé twee uur, van 10 tot 12 uur, maar je wordt er al zo’n anderhalf uur van tevoren verwacht en kunt ook niet tegelijkertijd met president Macron weer vertrekken. Op een tribune kan men zitten, maar er wordt wel verwacht dat je gaat staan bij elk onderdeel dat langskomt; je staat dus vrijwel de hele tijd. Maar dan is er ook veel te zien: ruim 7.000 militairen, te voet, te paard en in voertuigen. En niet te vergeten, de overvliegende vliegtuigen en helikopters, met voorop ‘La Grande Dame’, de Patrouille de France die rood-wit-blauwe rook over Parijs verspreidde. Dit jaar was Indonesië eregast en zo marcheerde er een omvangrijk contingent soldaten uit Indonesië mee, inclusief kleurrijk fanfarekorps compleet met tijger- en haaienkoppen.

Het défilé moest dit jaar een leger tonen dat klaar is voor de strijd in een almaar meedogenlozere wereld. Op zondag 13 juli was ik te gast op het ‘Hôtel de Brienne’, de ambtswoning van de ‘Ministre des Armées’. Daar gebruikte president Macron zijn traditionele speech voor de strijdkrachten om zijn landgenoten op de ernst van de situatie te wijzen: 'Sinds 1945 is onze vrijheid nooit zo ernstig bedreigd geweest. We belanden weer in jaren waarin geschiedenis geschreven wordt. Ons Europa bevindt zich aan de rand van een reeks crisissen. Vanaf nu moeten wij, Europeanen, onze veiligheid in eigen handen nemen.' Het was een goede aanleiding voor de president om uit te leggen waarom Frankrijk moet investeren in defensie, samen met de Europese partners. Een goede timing ook voor het verdedigen van het verder verhogen van het defensiebudget in de week waarin premier Bayrou de hoofdlijnen presenteerde van de begroting 2026, met 44 miljard aan bezuinigingen om de Franse staatsschuld beheersbaar te houden.

Op de avond van 14 juli waren we door burgemeester Anne Hidalgo uitgenodigd om het vuurwerk bij te wonen vanaf Trocadéro. Ik heb nog nooit een vuurwerk gezien van zo’n hoog technologisch niveau met een ballet van 1.000 lichtgevende drones. Overweldigend.

Het was ook een mooi moment om de burgemeester te spreken, onder andere over het zwemwater van de Seine waar ik vorige week in was gedoken (overigens, tip!, ik kwam vandaag bij het rennen langs de andere zwemlocatie, Beaugrenelle, gratis toegankelijk, het zag er heerlijk uit, zie foto). Ook hadden we het over de Plastic Soup Surfer. Mw. Hidalgo kon zich goed herinneren hoe deze Nederlandse bioloog en activist, Merijn Tinga, vlak voor de Olympische Spelen tegen de stroom in naar Parijs supte, waar zij hem toen ontving. Een paar weken geleden sprak ze hem opnieuw, toen hij naar de Oceanentop in Nice was gepaddeld. Hij is voor haar een inspiratie om te vechten voor de invoering van statiegeld op plastic flessen.

Na 14 juli wordt het rustiger in Parijs, mijn agenda begint op een gatenkaas te lijken. Heel prettig om weer eens tijd te hebben om bij te praten met collega’s en me in dossiers te verdiepen. Ik had nog wel een paar externe afspraken deze week.

Zoals u weet is elk land van de EU bij toerbeurt voorzitter van de Raad van de Europese Unie voor een periode van zes maanden. Sinds het begin van deze maand is dat Denemarken. Woensdag had ik in dit kader een vergadering met de ambassadeurs van EU-landen in aanwezigheid van de secretaris-generaal van Buitenlandse Zaken, Jeppe Tranholm-Mikkelse. Hij heeft veel in Brussel gewerkt, onder andere als SG van de Raad van de Europese Unie, en wordt ook wel het “EU-woordenboek” genoemd. Goed om van hem te horen over de prioriteiten voor het komende halfjaar, met voorop de behandeling van de nieuwe lange termijnbegroting van de EU. Er wordt veel van de Europese samenwerking verwacht in de huidige onrustige wereld, nu is de vraag welke financiële middelen daarvoor nodig zijn. Nederland ziet in dat de EU een belangrijke rol te spelen heeft, maar hecht ook sterk aan verstandig financieel beleid, afgestemd op de uitdagingen van nu.

Donderdag voelde ik me weer eens behoorlijk onwetend. Mijn Belgische collega, ambassadeur Jo Indekeu, had mij samen met wat collega’s uitgenodigd voor een ontbijt met Emmanuel Cohet, de Franse gezant voor de Grote Meren in Afrika, een regio die wordt gekenmerkt door politieke instabiliteit en crises. Het afgelopen halfjaar trok vooral de bloedige strijd in het Oosten van de Democratische Republiek Congo de aandacht. Het Rwandese leger is de ‘DRC’ binnengetrokken om aan de zijde van de rebellengroepering M-23 te vechten tegen een andere gewapende groep FDLR.

De officiële lezing van Rwanda is dat M-23 de in Congo levende Tutsi’s beschermt tegen de Hutu’s van de FDLR (in de jaren negentig betrokken bij de Rwandese genocide). Maar er zijn sterke vermoedens dat ook economische belangen, met name de controle over mijnen waar zeldzame aardmetalen worden gewonnen, een rol spelen. Die ‘rare earths’ zijn op dit moment zeer gevraagd voor de fabricage van onder meer batterijen, computers en smartphones in China, de VS en Europa. De strijd in Oost-Congo heeft al heel veel burgers het leven gekost. Daarom was de opluchting groot dat de Amerikaanse regering eind juni een akkoord tussen Rwanda en DRC tot stand wist te brengen, waarbij president Trump niet verhulde dat ook afspraken waren gemaakt over de toegang van de VS tot die voorraden zeldzame aardmetalen in beide landen. Maar met het tekenen van een overeenkomst zijn de problemen niet meteen uit de wereld. Het akkoord moet standhouden, het moet worden uitgewerkt en het moet worden uitgevoerd. In Qatar wordt door onderhandeld over duidelijke afspraken ‘op de grond’. Maar ook de humanitaire situatie vergt dringend aandacht want, nogmaals, de burgerbevolking is zwaar de dupe. Frankrijk wil hierover kort na de zomer een top organiseren.

Het politieke team van de ambassade in Parijs volgt ook de belangrijkste kwesties in Afrika, omdat Frankrijk daar van oudsher een prominente speler is en ook Nederland de afgelopen vijftig jaar een vrij actief Afrikabeleid had. Maar ik moet bekennen dat ik zelf tijd tekort kom om ook over dit onderwerp steeds goed op de hoogte te blijven. Dus moest ik me er deze week, met hulp van mijn medewerkers, weer flink in verdiepen. In ieder geval was ik dankbaar dat collega Indekeu, die direct hiervoor als Belgische ambassadeur in Kinshasa werkt, ons op dit terrein bij de hand nam.

Ik sloot de werkweek af met een gesprek met onze Ambassadeur Internationale Culturele Samenwerking, Dewi van de Weerd. Zij was in Parijs voor de aftrap van het schrijversprogramma dat het Vlaams-Nederlandse cultuurhuis deBuren (in Brussel) jaarlijks in de zomer organiseert op de Cité Universitaire. Een groep van Nederlandse en Vlaamse schrijvers werkt dan twee weken lang met elkaar aan nieuw materiaal. Een inspirerend voorbeeld van ons internationale cultuurbeleid. Nederland verbindt al meer dan vijftig jaar cultuur en diplomatie met elkaar. Enerzijds om bij te dragen aan een sterke positie van de Nederlandse culturele sector in het buitenland. Anderzijds om via cultuur de bilaterale relatie te verstevigen. In Frankrijk, een land dat cultuur uiterst serieus neemt, merk ik hoe belangrijk dat is. Het goede gesprek met je Franse counterparts gaat vaak ook over cultuur, en gelukkig kent men vaak Nederlandse voorbeelden uit de mode, fotografie, architectuur of de ‘bande dessinée’. Ons cultuurteam op de ambassade zorgt ervoor dat belangrijke instellingen uit de Franse cultuursector weten wat Nederland te bieden heeft, zodat je met regelmaat Nederlandse namen in de programma’s van Franse musea, festivals, biënnales etc. aantreft. Goed voor de betreffende makers én goed voor onze reputatie hier in Frankrijk. Met Dewi besprak ik hoe belangrijk het is dat we dit werk, ondanks de opdoemende bezuinigingen, de komende jaren kunnen voortzetten.

Hoewel het op inhoudelijk vlak nu komkommertijd aan het worden is, heeft onze consulaire afdeling het juist druk in deze vakantieperiode. Daarom hieronder een paar tips om van de vakantie in Frankrijk te genieten, zonder in de problemen te komen.

U heeft natuurlijk gehoord dat er bosbranden woeden, vooral in het zuiden en op het eiland Corsica. Houd er rekening mee dat wegen, campings en natuurgebieden onbereikbaar of ontoegankelijk kunnen zijn en volg altijd de aanwijzingen van de lokale autoriteiten. U kunt meer lezen over bosbrandgevaar op de website van Météo France des forêts (informatie in het Frans) https://meteofrance.com/meteo-des-forets.

En ten overvloede: vergeet niet u te registreren bij de informatieservice van het ministerie van Buitenlandse Zaken. U wordt dan gewaarschuwd indien het reisadvies wijzigt en bij (dreigende) crisis. U kunt zich aanmelden via https://informatieservice.nederlandwereldwijd.nl/

Als het over bosbranden gaat, gaat het vaak ook over achteloos weggegooide peuken. Dat brengt me erop dat de Franse regering een pakket aanvullende maatregelen heeft genomen tegen de gevaren van passief roken? Sinds 1 juli jl. is roken in principe verboden op alle plekken waar kinderen zich kunnen ophouden, zoals bij scholen en bibliotheken maar ook op stranden en zwembaden. De vape, of elektronische sigaret, is uitgezonderd van het verbod net zoals roken op het terras van een bar of restaurant.

Bent u al met verlof, dan wens ik u een fijne en veilige vakantie toe.

Jan Versteeg