Een woongroep voor remigranten

Vorige week stond op deze site een bijdrage van John Hein, nieuw op dit forum, over zijn plannen (misschien dromen) over een woongroepvorm voor remigranten uit Frankrijk. https://www.nederlanders.fr/profiles/blogs/samen-wonen-in-een-woong....
Elders op het forum is een vergelijkbare discussie gevoerd over woongroepen in Frankrijk, maar ik schrijf hier heel specifiek over wensen en mogelijkheden voor remigranten: Nederlanders die in het verleden naar Frankrijk zijn geëmigreerd en plannen hebben om terug te keren naar Nederland. De beschrijving die John gaf van zo’n woonvorm was weldoordacht, een mooi mengsel van hoop en realiteit. Er hebben zich enkele leden gemeld die belangstelling hadden, maar helaas heeft John niet meer gereageerd, mogelijk afgeschrikt door sommige reacties.

Omdat ik al een tijdje meeloop op dit forum weet ik dat veel leden hier nogal narrig kunnen reageren op plannen of vragen over remigratie. Ik wil niet zo ver gaan om het een taboeonderwerp te noemen op dit forum, maar veel remigranten krijgen het gevoel dat ze zich hier moeten verantwoorden voor remigratie-plannen om een vraag te mogen stellen. Ik wil de leden oproepen om afkeurende geluiden over remigratie nu eens achterwege te laten.

Jaarlijks emigreren gemiddeld tussen de 2000-3000 Nederlanders naar Frankrijk (ruim 1000 gezinnen), aldus het CBS. Dat aantal is al jaren redelijk stabiel (2020 had een uitschieter naar beneden met nog geen 1000 emigranten, maar dat lijkt mij een corona-gerelateerde eenmalige afwijking). Binnen drie jaar is naar schatting de helft van de emigranten weer terug, na zeven jaar nog eens de helft van de overigen. Emigratie naar Frankrijk is voor minder dan één op de vier emigranten definitief, dus drie op de vier emigranten keert, soms snel, soms na vele jaren, weer terug naar Nederland. We hebben het dus over minimaal 1500 remigranten per jaar, waarschijnlijk meer.

Tot een paar jaar geleden hadden remigranten het redelijk gemakkelijk. En dan doel ik nadrukkelijk niet op de emotionele kant van remigratie, die kan heel heftig zijn, noch op alle praktische voorbereidingen waaronder de verkoop van het Franse huis en afwikkelen van zaken als verzekeringen en eventueel het bedrijfje in Frankrijk. In feite is remigreren niet heel veel meer dan afmelden bij de Franse belastingdienst en aanmelden op het gemeentehuis van de nieuwe woongemeente in Nederland. Maar de laatste paar jaar is er een enorm obstakel bijgekomen voor remigranten: de Nederlandse woningmarkt! En dat obstakel wordt met het jaar erger, zonder dat er verbeteringen in zicht zijn voor de aankomende paar jaar.

Ik heb wat cijfers vergeleken van het CBS en de INSEE: De gemiddelde prijs van een Nederlands huis (cijfers van 2019) is meer dan € 2500/m2, de gemiddelde prijs van een Frans huis was in 2019 iets meer dan € 1900/m2. Dat lijkt een overbrugbaar verschil: de meeste remigranten accepteren (of willen zelfs) minder m2 in hun woonhuis in Nederland dan wat ze hadden in Frankrijk. Totdat je gaat kijken naar cijfers die er echt toe doen: Op de Franse campagne kost een huis gemiddeld € 1200/m2, op het Nederlandse platteland € 2100 en dat prijsverschil neemt heel snel toe en wordt dus steeds moeilijker overbrugbaar voor remigranten. Ik kan het ook anders formuleren: de verkoopprijs op het Franse platteland van een gemiddeld huis is € 220.000, de gemiddelde verkoopprijs voor een huis op het Nederlandse platteland is inmiddels opgelopen tot meer dan € 330.000. Kort gezegd: de remigrant komt een ton tekort als hij remigreert en als je daar de gemiddelde kosten van een fysieke remigratie nog bij optelt (verhuiskosten, inrichtingskosten etc.) dan kom je al heel snel tot een tekort van € 125.000 of meer.

Natuurlijk geldt dit tekort niet voor alle remigranten: er zijn er die altijd een huis hebben aangehouden in Nederland en simpelweg daar naar terugkeren, er zijn er met voldoende inkomen of vermogen om zich de hoge huizenprijzen in Nederland te kunnen veroorloven en er zijn er die er voor kiezen om te gaan huren (overigens ook bepaald niet goedkoop in Nederland: voor een gemiddeld woonhuis in Nederland betaal je inmiddels bijna €1200/maand, op het Franse platteland waar de meeste remigranten vandaan komen nog geen €700/maand). Toch blijven er vele honderden Nederlanders met remigratieplannen over, die muurvast zitten omdat ze dat gat van € 125.000 of meer niet kunnen overbruggen. En dan komt het plan van John Hein in beeld.

In de door John beschreven woongroep heeft iedere bewoner zijn zelfstandigheid, maar delen zij niet alleen kosten, maar ook een deel van hun leven. Naar mijn idee is dat alleen maar mogelijk als die bewoners tenminste iets gemeenschappelijks hebben. Remigranten delen de remigratiepijn, maar ook hun liefde voor Frankrijk; naar mijn mening is dat voldoende basis om zo’n gemeenschap mogelijk te maken.

Ik lees graag ideeën van leden van dit forum als reactie op dit artikel en het mag best op dit openbare forum tot een discussie leiden, maar mensen met remigratieschaamte wil ik verzoeken om mij rechtstreeks te benaderen via wimvt@ondernemen-frankrijk.nl. Uiteraard behandelen we jullie gegevens als strikt vertrouwelijk: jullie plannen of dromen of zorgen hoeven helemaal niet in het openbaar besproken, laat staan beschimpt, te worden. Wij kennen ook nog mensen in deze categorie en we willen graag een off-line groepje faciliteren die met elkaar in gesprek komt over de contouren en de haalbaarheid van een Frankrijkremigranten-woongroep in Nederland.

Wim