Nederlanders.fr

Hèt netwerk van, voor en door Nederlandstaligen in Frankrijk - zegt het voort!

||  PLAATS BERICHT  ||  PLAATS ADVERTENTIE   || 

Ieder jaar wordt net als overal in Frankrijk ook in onze gemeente het einde van de Tweede Wereldoorlog herdacht. Dat gebeurt op 8 maart bij het monument (la stèle) in onze hoofdplaats Portes. Maar even buiten ons dorp L'Affenadou bevindt zich naast de algemene begraafplaats in La Plaine een apart monument, dat is opgericht ter nagedachtenis aan de gevallenen onder de spaanse verzetsstrijders (guérilleros) die in de Tweede Wereldoorlog de zijde kozen van het franse verzet (FFI = Forces Françaises de l'Intérieur).

Waarom is juist daar een speciaal monument voor Spanjaarden opgericht? Op 31 mei en 4 juni 1944 werden vlakbij deze plek twee spaanse verzetsstrijders door de Duitsers vermoord. Zij kregen er, naast elkaar, ieder een grafsteen. Deze grafstenen vormden een herdenkingsplaats voor de vele Spanjaarden en hun nakomelingen die in deze regio leefden, in de mijnen werkten en die er tot op de dag van vandaag nog steeds wonen.

In 2004 werd op korte afstand van de twee grafstenen een groot monument opgericht ter nagedachtenis aan de gevallenen onder de 600 spaanse guérilleros in de Gard, de Ardèche en de Lozère die met de franse soldaten tegen de nazi's hebben gevochten. Ieder jaar wordt in La Plaine op de tweede zaterdag in juni een speciale herdenking gehouden. Deze herdenking wordt niet alleen bijgewoond door onze gemeenteraad en door veel inwoners van onze gemeente, maar ook door bestuurders uit omliggende gemeenten, onze gedeputeerde en door de nakomelingen van Spanjaarden uit de hele regio en daarbuiten, verenigd in L'Amicale des Anciens Guérilleros Espagnols en France.

Nadat we alle bekenden hebben begroet begeven we ons eerst, voorafgegaan door de vlaggendragers, naar de grafstenen van de twee vermoorde Spanjaarden. Terwijl de vlaggendragers met hun vlaggen een erehaag vormen wordt een minuut stilte in acht genomen, waarna door een lid van L'Amicale bij de graven bloemen worden gelegd.

Op weg naar de twee graven

Ceremonie bij de grafstenen

Vervolgens loopt de stoet naar het grote monument, waar een ander lid van L'Amicale luidkeels alle 40 spaanse namen op het monument voorleest. Iedere naam wordt gevolgd door: "Mort pour La France!". Opnieuw het leggen van bloemen door de aanwezige autoriteiten, een minuut stilte, waarna diverse sprekers een redevoering houden. Het eerst spreekt onze burgemeester en daarna de andere autoriteiten in volgorde van belangrijkheid. Dan volgt het slotwoord van de voorzitter van L'Amicale. De bijeenkomst wordt besloten met de uit krakerige boxen klinkende Marseillaise en Le Chant des Partisans, die wij allen meezingen. Na afloop komen we voor een apéro bijeen in de Salle Polyvalente van L'Affenadou. De leden van L'Amicale krijgen vervolgens een maaltijd aangeboden.

L'Apéro

Het was in 2016 dat ik tijdens de apéro toevallig in gesprek raakte met een oude franse dame, Jeannine Teissier uit Jonquerettes (Vaucluse), en haar man Charles. Zij vertelden me over Le Train Fantôme, de allerlaatste trein die in juli en augustus 1944 nog ruim 700 politieke gevangenen en verzetsstrijders (waaronder ruim 60 vrouwen) dwars door Frankrijk naar diverse nazikampen in Duitsland vervoerde, hoewel de landing in Normandië (6 juni 1944) voor de Duitsers al het begin van het einde had betekend. De gevangenen, voor een groot deel afkomstig uit een frans kamp voor ongewenste buitenlanders, maar voor een deel ook franse verzetstrijders die door de franse politie waren uitgeleverd aan de Duitsers, waren van ruim 50 verschillende nationaliteiten. Het waren echter voornamelijk Spanjaarden die naar Frankrijk waren gevlucht om aan het regiem van Franco te ontkomen.

Onderweg moesten de gevangenen soms vele kilometers van de ene trein naar de volgende lopen, omdat het spoor en de spoorbruggen door plaatselijke franse verzetsgroepen (maquis) waren opgeblazen of door de geallieerden waren gebombardeerd. Charles Teissier vertelde dat hij als kleine jongen in Sorgues (Vaucluse) de uitgeputte en uitgemergelde gevangenen op enkele meters afstand aan zich voorbij had zien strompelen:

"La singulière colonne semblait marquer le pas, progressant très lentement, on aurait dit des haleurs: d'abord des femmes, très dépenaillées, dans un état de fatigue extrême qui, sous les cris redoublés de leur gardiens, se mirent à avancer. Bientôt elles ne furent plus qu'à trois mètres de moi. J'ai su 50 ans plus tard que se trouvaient parmi elles Ginette, Renée, Conchita, Janine.... Premiers regards tournés vers moi; ils ne quitteront plus jamais ma mémoire. J'avais 11 ans."

 Na de oorlog was de vreugde over de bevrijding zo groot dat het verhaal van de Spooktrein in het vergeetboek raakte. In 1990 besloot Charles Teissier, samen met enkele anderen op wie als kind de gevangenen een onuitwisbare indruk hadden gemaakt, om de geschiedenis van de Spooktrein en zijn ongelukkige passagiers voor het nageslacht vast te leggen. Ze deden een oproep in verschillende kranten om in contact te komen met de weinige Spooktreinreizigers die de reis en de duitse concentratiekampen hadden overleefd. Daar werd door verschillende van hen op gereageerd. Zo kwam het boek "Le train fantôme, juillet-août 1944" tot stand.

Ik was diep onder de indruk van het verhaal en ik kocht het gedenkboek, waarvan Charles enkele exemplaren had meegebracht. Jeannine en ik wisselden emailadressen uit, omdat zij graag de toespraak wilde ontvangen die onze conseiller départemental bij het monument had gehouden. Die heb ik voor haar opgevraagd. Ook heb ik haar de foto's gestuurd die ik bij dergelijke gelegenheden altijd maak. Ze bedankte me hartelijk: "Onze ontmoeting was kort, maar de vriendschap blijft." Helaas waren Jeannine en Charles in 2017 niet bij de herdenking aanwezig.

Het verhaal van Henri Bik over een franse krijgsgevangene, dat hij in januari jl. in dit forum plaatste, deed me besluiten om de geschiedenis van de Spooktrein hier te vertellen. Iedere week zal ik een gedeelte van deze verschrikkelijke treinreis beschrijven onder de titel Le Train Fantôme (de Spooktrein). Het verhaal bestaat uit 7 afleveringen en zal dus ongeveer even lang duren als de treinreis die de Spooktrein en zijn ongelukkige passagiers gedoemd waren te maken. Het is geschreven aan de hand van het gedenkboek "Le train fantôme, juillet-août 1944", samengesteld door een redactieteam waarvan Charles Teissier lid was. Daarnaast heb ik diverse andere bronnen geraadpleegd.

Volgende week: Le Train Fantôme (de Spooktrein). 1. Le Vernet-Toulouse

Weergaven: 2006

Rubrieken,

Klik hieronder voor meer berichten in dezelfde rubriek.

20180205, Kunst en Cultuur


Overleden
Reactie van Susan op 7 Februari 2018 op 10.43

opdat wij nooit vergeten .

dank Theodora .

Reactie van wilsam op 7 Februari 2018 op 11.10
Goed dat je het verhaal opschrijft en doorgeeft, Theodora.

Overleden
Reactie van Boudewijn Bolderheij op 7 Februari 2018 op 11.12

.
Opdat wij nooit vergeten !
DANK Theodora.

Mag ik dit draadje misbruiken om iets over de Catalanen te schrijven ?

Boudewijn

Reactie van wilsam op 7 Februari 2018 op 11.14

Dit is zomaar een steen langs de D710 bij Vaurez in de Dordogne, die me raakte.

Reactie van El Burro Català op 7 Februari 2018 op 11.16

Wij vergeten nooit. Dank Theodora.

Reactie van Tessa48 op 7 Februari 2018 op 12.01

Indrukwekkend Theodora. In deze tijden, dat (ook) het antisemitisme weer oplaait:

De herinnering moet blijven

Reactie van Theodora Besse op 7 Februari 2018 op 16.12

Ik ben blij dat ik verschillende mensen een plezier doe met dit verhaal. In Nederland en België kennen we allen de vreselijke verhalen uit de 2e Wereldoorlog. Meestal spelen die zich in Nederland en België af. Of het zijn verslagen van de verschrikkingen van de duitse concentratie- en vernietigingskampen. Maar ook ons tweede vaderland heeft in die tijd een schrikbewind gekend, onder leiding van de franse maarschalk Philippe Pétain (gerenommeerde held uit la Grande Guerre) en in WO II zelfbenoemd staatshoofd en nazi-gezind dictator. Onder zijn Vichy-regime vonden onder andere de landelijke razzia's plaats onder de joodse bevolking.

Boudewijn, ik zou het prima vinden wanneer je iets vertelt over de Catalanen, maar ik zou het op prijs stellen wanneer je daarover een eigen onderwerp start. 

Reactie van Maria op 8 Februari 2018 op 7.52

Theodora ,

We zullen herinneren.

Dank daarvoor

Reactie van Hans van den Bos op 8 Februari 2018 op 13.15

Een goed verhaal Theodora en ik heb het met veel interesse gelezen. Ook hier in Jarnages worden regelmatig herdenkingen gehouden. Daarbij wordt ik als gemeenteraadslid en oud militair geacht aanwezig te zijn. Dat doe ik overigens met plezier. Meestal is er daarna een gratis drankje in onze nieuwe tentoonstellingsruimte. daar is helaas meer belangstelling voor dan voor de herdenking.

Reactie van Theodora Besse op 8 Februari 2018 op 14.17

Ook ik ben gemeenteraadslid en ik voel me (ook met veel plezier) verplicht aanwezig te zijn bij alle herdenkingen, ook al ben ik geen oud-militair. Toch komen niet al onze raadsleden naar deze herdenkingen. Ik ben in de loop der tijd gepromoveerd tot "hoffotograaf". Dat wil zeggen dat wanneer de plaatselijke verslaggever plus de fotograaf niet aanwezig kunnen zijn, de burgemeester vaak een artikeltje over de commémoration schrijft voor de Midi Libre. Dan verzoekt hij mij om een foto naar de krant te sturen, want van iedere bijzondere gebeurtenis maak ik foto's. 

Fransen (althans in deze streek) lijken wel verslaafd aan herdenkingen. Niet alleen de 1e maar ook de 2e Wereldoorlog wordt herdacht, plus de herdenking bij het spaanse monument en dan ook nog alle mijnrampen die veel mijnwerkersfamilies in het verleden hebben getroffen. Ik ga zoveel mogelijk naar alle herdenkingen. Je komt er vrijwel altijd dezelfde oude mannen tegen, die de oorlog en de mijnrampen hebben meegemaakt. Maar soms zie je plotseling een moeder of een vader die haar/zijn jonge kinderen heeft meegebracht. Ik heb daar altijd bewondering voor, ook voor de kinderen die zich altijd voorbeeldig gedragen.

Toch zou ik voorstander zijn van één herdenking per jaar voor alle oorlogsslachtoffers en één herdenking voor de mijnwerkers die bij een mijnongelval zijn omgekomen. Dat zou ook voor de gemeentekas een (kleine) verlichting betekenen, want iedere keer die dure franse bloemen die daar maar liggen te verpieteren loopt aardig op. Maar ja, ik ben geen Française.

Je reactie hieronder, dit zijn de huisregels. 

Je moet lid zijn van Nederlanders.fr om reacties te kunnen toevoegen!

Wordt lid van Nederlanders.fr

GA DIRECT NAAR:

Laatste nieuws uit Frankrijk

© 2024   Gemaakt door: Anton Noë, beheerder en gastheer.   Verzorgd door

Banners  |  Een probleem rapporteren?  |  Privacybeleid  |  Algemene voorwaarden