De berichten van Jeroen Sweijen (91)

In de Franse geschiedenis zijn er nogal wat grenzen verlegd of verdwenen. Soms laat een verdwenen grens een spoor na in de naam van een plaats die aan de grens lag – zonder dat er per se een speciale functie zoals een grenspost aan die plaats verbonden was.

Het Keltische woord randa, dat ‘grens’ of ‘limiet’ betekent, heeft in de samenstelling *equoranda veel succes gehad als plaatsnaam. Wat het eerste gedeelte precies betekent, daarover bestaat veel discussie. Is het…

De Lotharingse plaats Port wordt al in 912 vermeld. Het is dan een haventje aan de Meurthe op de plek waar een oude handelsroute de rivier kruiste. In 1087 neemt een kruisridder, die op zijn thuisreis vanuit het Heilige Land de Italiaanse havenstad Bari aandoet, vandaaruit een vinger van de heilige Nicolaas als relikwie mee naar Port. Enkele jaren later sticht de abdij van Gorze in Port een Benedictijner priorij die het relikwie kan herbergen. Het feit dat Port dan…

Mooi he, die oude Franse plaatsnaamborden en wegwijzers? Oude Michelinborden van steen of van email, al dan niet verroeste gietijzeren koetsiersplaten, er zijn er nog in het hele land te vinden. Ik ben altijd erg blij als ik ze tegenkom, en het zal niet de eerste keer zijn dat ik ervoor stop.

Een aantal van die foto's ga ik gebruiken als…

Wij, dat zijn Melaine, Bertrand en Marie. Wij zijn elkaar nooit in het echt tegengekomen: vele eeuwen scheiden ons. We hadden ook niet echt dezelfde dagelijkse bezigheden. Toch hebben we één ding gemeen: we hebben alle drie een grote rol gespeeld in de geschiedenis van Haute-Bretagne.

Laten we ons even voorstellen: Melaine, geboren op het onooglijke riviereilandje…

Saint-Suliac (Ille-et-Vilaine) ligt op een schiereiland in de Rance. Het kleine vissersdorpje is zonder twijfel een van de mooiste dorpen van Bretagne; het mag zich zelfs tot de 'Plus beaux villages de France' rekenen. Het is daarom een goed idee om het op zondag te mijden, dan is het hier vaak erg druk. Het ligt daar ook zo schitterend te liggen, aan de rechteroever van de Ran…

Misschien heeft u de cover van het boek Haute Bretagne al gezien, misschien ook niet. Hiernaast staat ie ... en mocht u zich afvragen waar de foto gemaakt is, dat is in Châteaugiron (Ille-et-Vilaine), waar het stadhuis een gedeelte van het oude machtige kasteel inneemt.

Aan het begin van de 11^e eeuw geeft de hertog van Bretagne een stuk land aan…

Op zomerse zondagmiddagen hoor je hier in de Ille-et-Vilaine vaak een typisch geluid uit achtertuinen komen, alsof men ijzer op hout gooit. Wat is dat toch? Nou, dat zijn mensen die gietijzeren schijven op grote houten borden gooien. He? Een kennismaking met het spel palets, wereldberoemd in heel…

Bonjour !



Voor een artikel in het voorjaarsnummer van Maison en France ben ik op zoek naar Nederlanders met een huis in het departement Meuse (55) - als tweede huis of permanente bewoning. Het maakt niet uit waar in de Meuse, en ook niet hoe lang je er al komt of woont.

Als je het leuk vindt om daarover wat te vertellen (telefonisch interview en/of…

Sancerre. Bij het horen van deze naam grijpen jullie waarschijnlijk meteen al naar de wijnglazen. Maar voordat het de naam van een wijn was, was het – en is het nog steeds – de naam van een stadje in de Cher, aan de Loire, omringd door wijngaarden.

De naam Sancerre verbergt een heiligennaam. De hoeveelheid heiligennamen in Franse…

Dit jaar viert de Normandische stad L e Havre haar 500-jarige verjaardag. Het is niet vaak dat we beschikken over de geboorteakte van een stad, maar die van Le Havre werd op 8 oktober 1517 door koning François Ier ondertekend, met de bedoeling op die plaats een nieuwe haven te bouwen, ter vervanging van de verzandende havens in de Seinebaai, als uitvalshaven…

Twintig enthousiaste klarinettisten, één bevlogen dirigent, elf muziekstukken, een lange reis vanuit Nederland: ze hebben er zin in, onze muzikale vrienden uit Breda. Morgen pakken ze hun spullen in, inclusief de wasknijpers voor het buitenconcerten, en maandag zijn ze onderweg. Ze logeren de hele komende week in Hoog-Bretagne, en geven ze een viertal concerten met gevarieerde muziek. Alles is gratis, en het belooft een geweldige tournee te worden.…

Wy-dit-Joli-Village : De naam van dit dorp in de Val-d’Oise hoort thuis in een lange reeks plaatsnamen Vy en Vic. Deze reeks namen is gebaseerd op het Latijnse woord vicus, dat bij de Gallo-Romeinen zoveel was gaan betekenen als groep woningen, dorp, woonplaats, een kleine(re) agglomeratie zonder stadsrechten,…

In Noord-Frankrijk, vlakbij Calais, ligt het plaatsje Wissant (62). In dit gebied, waar lang Nederlands is gesproken, en zelfs een tijdje Engels (toen Calais in handen was van de Engelsen), is het verleidelijk om deze naam als Witzand te lezen. En inderdaad… dat is de etymologische uitleg van dit van oorsprong Saksische toponiem. Een heel eind verder langs de kust, in het uiterste westen van Bretagne ligt het eiland Ouessant (29). Zou het…? Westzand…? Het is wel…

Het Latijn kende de woord leuca of leuga, overgenomen uit het Gallisch. Het was daar een oude afstandsmaat, van ongeveer 2,3 à 2,4 kilometer – al kan de precieze afstand per streek verschillen. In het Frans heeft dit leuga het woord lieue opgeleverd, ook een oude afstandsmaat die niet meer gebruikt wordt. Je vindt het woord lieue wel terug in de banlieues die zich om de meeste grote steden heen bevinden, en ook de beroemde…

De Mayenne, de Indre-et-Loire et de Côte-d’Or hebben samen iets gemeen: in alle drie de departementen ligt een plaats met de naam Athée. Wellicht ken u het Franse woord athée, dat een atheïst aanduidt. En toch: in elk van deze drie dorpen hebben ze gewoon een kerk, en als er tegenwoordig misschien geen pastoor meer is, of slechts één keer in de maand een mis, voor de Franse Revolutie waren het drie katholieke parochies. Een duidelijk gevalletje van faux amis…

Men vroeg mij naar de betekenis van de naam Lavaur, een plaats in de Dordogne op de grens met de Lot-et-Garonne, nabij Villefranche-du-Périgord. Natuurlijk ga ik daar dan achteraan, en waarom niet even hier delen?

Lavaur dus, dat een oudste vorm uit 1311 kent, de Vauro. Dat geeft al aan dat Lavaur, net als Laval (zie enkele…

Het Keltische woord briva, dat brug betekent, is nog op verschillende plekken in het Franse landschap terug te vinden. U denkt wellicht meteen aan Brive(-la-Gaillarde) in de Corrèze. En inderdaad, deze plaatsnaam betekent brug. De oorspronkelijke vorm is terug te zien in de oudste bekende vermelding: Briva (eind vijfde eeuw). Ook de rivier Corrèze, waaraan Brive ligt, is al vroeg vermeld: Briva…

Het is de grootste plaats in Frankrijk waarvan je de naam kunt omkeren:

Laval. Een palindroom dus, waarvan het huidige logo van de stad handig gebruikt maakt. Maar eigenlijk klopt dat niet, want van oorsprong zijn het twee woorden: La Val. De tijd heeft ze aaneengeplakt.

Maar klopt dat wel, LA val? Het is toch…

Dag allemaal,

Omdat ik hier geregeld vragen over de gemeentelijke belastingen langs zie komen, hierbij de meest recente information over de vrijstellingen, zojuist ontvangen.

Vriendelijke groet, -- Jeroen

Ter informatie, voor mensen op zoek naar recreatieobjecten: de camping van Châtillon-en-Vendelais staat te koop (andere constructies zijn ook mogelijk, zie artikel). Oostelijk gedeelte van de Ille-et-Vilaine, tussen Vitré en Fougères: één van de weinige campings in deze streek - en de andere zijn allemaal municipaux.

Verdere informatie niet bij mij, maar bij de gemeente Châtillon-en-Vendelais: telefoon 02 99 76 06 22 of per mail…